तुम्ही नेहमी तंदुरुस्त आणि उत्तम राहाल

* शोभा कटरे

तरुण दिसण्यासाठी तुमची जीवनशैली आणि आहार, झोपेची आणि उठण्याची वेळ आणि काही व्यायाम जसे की चालणे, धावणे इत्यादी बदलणे सर्वात महत्वाचे आहे.

जर आपण आपली दैनंदिन दिनचर्या बदलून या सर्व सवयी लावल्या, तर माझ्यावर विश्वास ठेवा, तुम्ही नेहमी निरोगी आणि उर्जेने भरलेले राहाल आणि तरुण वाटू शकता.

चला, या सवयींचा अवलंब करून तुम्ही स्वतःला दीर्घकाळ निरोगी आणि तरुण कसे ठेवू शकता ते जाणून घेऊया :

रुटीन लाईफ आवश्यक : बदलती जीवनशैली आणि तंत्रज्ञानाच्या युगात झोपेची कमतरता ही समस्या बनत आहे. आजकाल आपल्या सर्वांना दिवसभराच्या धावपळीनंतरच रात्रीचा मोकळा वेळ मिळतो आणि आपण फक्त आपला मोबाईल घेतो आणि बसतो किंवा आपले अन्न खातो, टीव्ही पाहताना सर्व कामे करतो आणि अनेकवेळा आपण अनावश्यक आणि जंक फूड वगैरे खातो. अशा स्थितीत वेळ केव्हा निघून जातो हे आपल्या लक्षात येत नाही आणि आपल्याला झोपायला उशीर होतो आणि मग आपल्याला सकाळी लवकर उठण्यास त्रास होतो, ज्यामुळे आपल्याला पूर्ण ऊर्जा जाणवत नाही. याचा परिणाम आपल्या आरोग्यावरही होतो, त्यामुळे स्वत:ला नेहमी तंदुरुस्त आणि निरोगी ठेवण्यासाठी वेळेवर झोपण्याची आणि उठण्याची सवय लावा.

जर तुम्ही ही दिनचर्या अवलंबली तर शरीरावर अनुकूल फायदे दिसतात :

चांगल्या झोपेमुळे रोगप्रतिकारशक्ती वाढते, त्यामुळे आपले शरीर आजारांशी लढण्यास सक्षम होते आणि आपण सहजासहजी आजारी पडत नाही.

अभ्यासात असेही आढळून आले आहे की चांगली झोप शरीराला दुरुस्ती, पुनर्जन्म आणि पुनर्प्राप्त करण्यात खूप मदत करते.

७-८ तासांची झोप आपले मन ताजे ठेवते, ज्यामुळे आपली स्मरणशक्ती आणि विचार करण्याची शक्ती वाढते. आपण गोष्टी व्यवस्थित करू शकतो.

यामुळे आपली काम करण्याची क्षमतादेखील वाढते म्हणजेच आपण जलद गतीने कामे करू शकतो.

मानसिक स्वास्थ्य चांगले राहते.

किमान 7-8 तासांची चांगली झोप आपल्याला लठ्ठपणा, मधुमेह, हृदयविकार, रक्तदाब इत्यादी अनेक गंभीर आजारांपासून दूर ठेवते.

नियमित शारीरिक व्यायाम : नियमित व्यायामामुळे आपल्या वृद्धत्वाची गती कमी होऊन आपल्याला अधिक काळ तरूण राहण्यास मदत होते. उत्तम आरोग्य आणि तरुण राहण्यासाठी आपल्याला रोज सकाळी अर्धा किंवा एक तास शारीरिक व्यायामाची गरज आहे, त्यासाठी आपण स्वतःसाठी तो व्यायाम किंवा व्यायाम निवडावा ज्यामध्ये आपल्याला आनंद होतो.

तुम्ही तुमचे नियमित व्यायाम करू शकता जसे की वेगाने चालणे, धावणे इ. जर तुम्हाला ते कंटाळवाणे वाटत असेल तर तुम्ही झुंबा किंवा एरोबिक्स किंवा नृत्यदेखील समाविष्ट करू शकता. तुम्ही जिम किंवा इतर कोणत्याही फिटनेस क्लासचा भागदेखील होऊ शकता.

नियमित व्यायामाचे फायदे

नियमित व्यायाम केल्याने चयापचय वाढते आणि आपल्या कॅलरीज जलद बर्न होतात, त्यामुळे वजन नियंत्रणात राहते.

नियमित व्यायामामुळे आपले स्नायू निरोगी राहतात आणि शरीरातील रक्तप्रवाह देखील सुधारतो, ज्यामुळे आपण निरोगी राहतो, तसेच मेंदूला योग्य रक्तपुरवठा होतो, ते सक्रियपणे कार्य करते आणि नवीन मेंदूची विक्री करण्यास देखील मदत करते.

नियमित व्यायामामुळे तणाव कमी होतो आणि रक्तदाब नियंत्रित ठेवण्यास मदत होते.

नियमित व्यायामामुळे शरीरातील हानिकारक कोलेस्टेरॉलचे प्रमाण कमी होते आणि चांगल्या कोलेस्टेरॉलचे प्रमाण वाढते. यामुळे हृदय तंदुरुस्त राहते आणि आपण जास्त प्रमाणात ऑक्सिजन घेऊ शकतो. यामुळे, व्यक्तीला हृदयविकाराचा झटका आणि इतर हृदयाशी संबंधित आजार होण्याचा धोका खूप कमी होतो.

संतुलित आहार का

हे जाणून घेणे आवश्यक आहे की केवळ जगण्यासाठीच नाही तर निरोगी आणि सक्रिय जीवन जगण्यासाठी देखील संतुलित आहार घेणे आवश्यक आहे कारण संतुलित आहारामध्ये समाविष्ट असलेले पौष्टिक घटक आपल्या शरीरातील पौष्टिक पातळी राखतात ज्यामुळे आपण निरोगी राहता.

संतुलित आहारात काळजी घ्या

नाश्ता कधीही वगळू नका.

झोपण्याच्या सुमारे 1 तास आधी अन्न खाण्याची सवय लावा.

रात्री कमी आणि हलके अन्न खा.

संतुलित आहाराचे फायदे

प्रतिकारशक्ती वाढते.

पचनसंस्था मजबूत बनवते आणि निरोगी राहते.

आपले स्नायू, दात, हाडे इत्यादी मजबूत बनवते.

व्यक्तीची काम करण्याची क्षमता टिकवून ठेवते आणि त्याचा मूडही चांगला राखतो.

मेंदूला निरोगी बनवते.

वजन वाढण्यास प्रतिबंध करते.

हंगामी आणि स्थानिक अन्न का खावे

स्थानिक आणि हंगामी फळे आणि भाजीपाला तेथे तापमान, पाणी आणि हवेनुसार आणि कीटकनाशके आणि रसायनांचा कमीत कमी वापर करून पिकवला जातो आणि आपले शरीर त्यानुसार जुळवून घेते. म्हणूनच आपल्या शरीराच्या आरोग्यासाठी ते फायदेशीर आहे. यासोबतच ते स्वस्त आहे. म्हणूनच आपल्या आहारात नेहमी हंगामातील फळे आणि भाज्या समाविष्ट करण्याचा प्रयत्न करा.

यासोबतच रोगप्रतिकारशक्ती वाढवण्यासाठी हळद, लसूण, लिंबू, गिलोय, तुळस, आवळा, व्हिटॅमिन सी युक्त गोष्टींचा आहारात नक्कीच समावेश करा.

आपल्या ध्येयांना चिकटून राहा

बहुतेकदा, बहुतेक लोक सुरुवातीला शरीराला आकार देण्यासाठी आणि वजन कमी करण्यासाठी खूप उत्साही असतात. पण काही दिवसांनी त्यांना हे करण्यात अडचण येऊ लागते आणि हळूहळू त्यांचा उत्साह थोडा थंड होऊ लागतो आणि ते त्यांच्या ध्येयापासून दूर जाऊ लागतात.

हे टाळण्यासाठी, थोडा संयम बाळगणे आवश्यक आहे. जर आपण एखाद्या कामात वारंवार अपयशी झालो आणि त्याला जास्त वेळ लागत असेल तर आपण ते काम मध्येच सोडून देतो ज्यासाठी आपल्याला संयमाची गरज असते.

आपल्या संयमामुळे आपली एकाग्रता वाढते. आम्हाला लक्ष्यापासून विचलित होऊ देत नाही.

निराशेला आपल्यावर वर्चस्व गाजवू देत नाही.

आपल्या शरीरात सकारात्मक ऊर्जा निर्माण करा.

संयम आपल्याला यशस्वी होण्याचा धडा शिकवतो कारण प्रत्येक कामात यश मिळवणे शक्य आहे, तरूण राहणे आणि तरुण राहणे हे एका दिवसाचे काम नाही, त्यासाठी आपल्याला सतत प्रयत्न करावे लागतील आणि स्वतःला काही नियमांमध्ये बांधून ठेवावे लागेल. म्हणूनच, जर तुम्हाला तरुण राहायचे असेल, तर तुमच्या दिनचर्येत बदल करा आणि त्यांचे नियमित पालन करा. याचे परिणाम तुम्हाला काही महिन्यांत नक्कीच मिळतील कारण धैर्याशिवाय यश मिळणे अवघडच नाही तर अशक्य आहे.

डिटॉक्सिफिकेशन

आपली त्वचा अतिशय नाजूक आणि संवेदनशील आहे आणि त्यावर वातावरणाचा थेट परिणाम होतो. त्यामुळे ते निरोगी, स्वच्छ आणि चमकदार आणि तरुण दिसण्यासाठी अतिरिक्त काळजी घेणे आवश्यक आहे. यासाठी कोणते उपचार, लोशन, क्रीम इत्यादींचा वापर केला जातो हे माहीत नाही, पण आपल्या खाण्यापिण्याच्या सवयी बदलत नाहीत, त्यामुळे अनेक वेळा त्वचा निरोगी आणि तरुण ठेवण्यात आपण मागे पडतो आणि त्वचेवर अवेळी सुरकुत्या दिसू लागतात.

या समस्या टाळण्यासाठी, त्वचा डिटॉक्स करणे आवश्यक आहे. निरोगी राहण्यासाठी आणि दिसण्यासाठी केवळ बाहेरूनच नाही तर आतूनही घाण काढणे आवश्यक आहे.

शरीराला विषारी पदार्थांपासून मुक्त करणे, पोषण करणे आणि आराम देणे याला डिटॉक्सिफिकेशन म्हणतात.

जर तुम्हाला नेहमी सुस्ती वाटत असेल किंवा अचानक तुमच्या चेहऱ्यावर मुरुम आणि मुरुम येत असतील किंवा तुम्हाला तुमच्या पचनसंस्थेत काही अडथळे येत असतील तर तुमचे शरीर विषारी झाले आहे. तुमच्या शरीराला डिटॉक्सिफिकेशनची गरज आहे जेणेकरुन तुम्ही तुमचे शरीर निरोगी आणि तरुण ठेवू शकाल आणि शरीराला केवळ बाहेरूनच नाही तर आतील घाणदेखील काढून टाकू शकाल. तरुण राहण्यासाठी आणि तरुण दिसण्यासाठी चेहऱ्यावर चमक हवी. फक्त यासाठी तुम्हाला त्याची काळजी घेणे आवश्यक आहे.

आरोग्यासाठी आवश्यक असलेल्या २० सवयी

* गरिमा पंकज

आपल्या जीवनशैलीचा आणि सवयींचा आपल्या आरोग्यावर खोलवर परिणाम होतो. चला, सरोज सुपर स्पेशालिटी हॉस्पिटलच्या निधी धवनकडून अशाच काही सवयींबद्दल जाणून घेऊया, ज्यातील काही अवलंबून आणि काही सोडून तुम्ही तंदुरुस्तही व्हाल आणि आनंदीदेखील रहाल :

जॉगिंग आणि व्यायाम

दररोज व्यायामाने आणि धावण्यामुळे शरीरातील विषारी पदार्थ घामाद्वारे बाहेर पडतात आणि शरीर तंदुरुस्त राहते. व्यायाम करणे आणि धावण्याने शरीराचे स्नायू भरीव आणि मजबूत बनतात. यामुळे त्वचेत घट्टपणा येतो, ज्यामुळे सुरकुत्यांची समस्या उद्भवत नाही.

कोमट पाण्याचा एक पेला

शरीरात ऊर्जा पातळी राखण्यासाठी दिवसाची सुरुवात कोमट पाणी पिऊन करा. हे पिण्याने शरीराचा चयापचय दर वाढतो आणि शरीरात संपूर्ण दिवस ताजेपणा कायम राहतो. अन्न खाल्ल्यानंतर कोमट पाण्यात लिंबाचा रस मिसळून पिल्याने अन्न सहज पचते.

ग्रीन टी किंवा ब्लॅक कॉफी

ग्रीन टीमध्ये उपस्थित अँटीऑक्सिडंट्स शरीरातील विषारी पदार्थांचे उत्सर्जन करतात आणि शरीरातील अतिरिक्त चरबीदेखील कमी करतात. त्याचप्रमाणे, नॉन-शुगर ब्लॅक कॉफीमध्ये नगण्य कॅलरी असतात, तर कॅल्शियम आणि पोटॅशियम मुबलक प्रमाणात असतात.

फिरणे

हे आवश्यक नाही की आपण सकाळी चालाल तरच आपल्याला फायदे मिळतील. चालणे हा एक असा व्यायाम आहे, जो दिवसा कोणत्याही वेळी केला जाऊ शकतो. दुपारचे जेवण आणि रात्रीच्या जेवणानंतर अर्धा तास चालण्याने अन्न सहज पचते.

खाण्याची एक वेळ

खाण्यासाठी एक वेळ ठरवा आणि त्यानंतर त्याचे अनुसरण करा. सकाळी ८-९ च्या दरम्यान नाश्ता करा, दुपारी १-२ च्या दरम्यान लंच आणि सायंकाळी ७.३० ते ८.३० दरम्यान डिनर. मधल्या लांब गॅपमुळे तुम्हाला स्वत:ला भूक जाणवेल. दुपारचे जेवण आणि रात्रीचे जेवण यांच्यात अंतर जास्त असल्यामुळे आपण संध्याकाळी  ४-५ दरम्यान थोडा हलका नाश्ता घेऊ शकता.

७-८ तास झो

आरोग्यासाठी चांगली आणि पुरेशी झोप खूप महत्वाची आहे. जे लोक रात्री १० वाजता झोपतात आणि ६ वाजता उठतात त्यांना दिवसभर ताजेपणा जाणवतो, तसेच तणाव आणि चिंतेच्या समस्यादेखील अशा लोकांमध्ये कमी पाहायला मिळतात.

मैदानी खेळांना महत्त्व द्या

आजच्या काळात, लोक मॉलमध्ये उपलब्ध असलेल्या गेमिंग क्षेत्रात मुलांना घेऊन जातात, जेथे त्यांचे मनोरंजन तर केले जाते, परंतु त्यांचा शारीरिक आणि मानसिक विकास होत नाही. पूर्वीच्या मुलांना घरात खेळण्याशिवाय बाहेर खेळणेही जास्त आवडायचे ज्यामुळे त्यांचा शारीरिक आणि मानसिक विकास चांगला होत असे.

कुटुंबासमवेत वेळ घालवा

दिवसाला १ तास कुटुंबाला द्या. जेव्हा आपण कुटुंबातील सदस्यांसह वेळ घालवाल, तेव्हा आपण त्यांच्याशी मनातील गोष्टी बोलू शकता आणि त्यांच्याही बाबी समजून घेता.

३ लिटर पाण्याचे सेवन

पाणी केवळ आपली तहानच भागवते असे नाही, तर बऱ्याच आजारांवरील उपचारदेखील आहे. जे लोक दररोज किमान ३ लिटर पाण्याचे सेवन करतात, ते कमी आजारी पडतात, अशा लोकांना पोटाच्या समस्येवरुन कधीच त्रास होत नाही, त्यांची त्वचादेखील चमकत असते आणि त्यांना मुरुमांचा त्रासही होत नाही.

हसणे-हसवणे

हसणे आरोग्यासाठी खूप चांगले असते. हसण्याने एखाद्याचा ताण तर कमी होतोच, शिवाय बरेच आजारही त्याने बरे होतात. स्वत: तर हसाच तसेच इतरांनाही हसवा. मनमोकळे हसण्याने रक्त परिसंचरण योग्य राहते. हसण्यादरम्यान ऑक्सिजनदेखील मोठया प्रमाणात शरीरात पोहोचतो.

भाज्या आणि फळांचे सेवन

फळे आणि भाज्या खाल्ल्याने कर्करोगाचा प्रतिबंध होतो, तर दुसरीकडे हृदयाशी संबंधित आजार होण्याचा धोकाही कमी होतो. यांमध्ये फायबर तसेच व्हिटॅमिन ए, सी, अँटिऑक्सिडेंट्स आणि खनिजे असतात, ज्यामुळे आपल्याला फिट आणि सक्रिय असल्याचे जाणवते.

धूम्रपान करू नका

सिगरेटमध्ये असलेल्या विषारी घटकांमुळे त्वचेला सुरकुती येऊ लागतात आणि ती व्यक्ती वयापूर्वीच म्हातारी दिसू लागते. धूम्रपान केल्यामुळे शरीरात ऑक्सिजनची कमतरता होऊ लागते, ज्यामुळे त्वचा निर्जीव होते. इतकेच नाही तर धूम्रपानाने जननक्षमतेवरदेखील परिणाम होतो. म्हणूनच जर तुम्हाला निरोगी आणि दीर्घायुष्य जगायचे असेल तर आजपासून धूम्रपान सोडा.

थोडा वेळ एकांतात घालवा

दररोज अर्धा तास एकांतात घालवल्याने व्यक्तीला स्वत:ला समजून घेण्याची संधी मिळते. इतकेच नाही तर लोक खासगी गोष्टींवर विचार करू शकतात, ज्यामुळे त्यांना योग्य निर्णय घेण्यात मदत होईल. जे एकांतात वेळ घालवत नाहीत त्यांच्या तुलनेत जे एकांतात वेळ घालवतात ते अधिक शांत आणि आनंदी असतात.

आपली मुद्र्रा सरळ ठेवा

ऑफिसचे काम असो वा घरचे, आपल्या शरीराची मुद्र्रा योग्य ठेवण्यासाठी सरळ उठावे-बसावे. शरीराची मुद्र्रा सरळ न ठेवल्यामुळे अनेकदा पाठीचा त्रास, खांदा दुखणे, मान दुखणे, कंबर दुखणे इत्यादी समस्या होतात.

सोडयाचे सेवन थांबवा

सोडयामुळे केवळ दातच किडत नाहीत तर त्यात अत्याधिक प्रमाणात असलेली रिफाईंड साखर, कॅलरीचे प्रमाण वाढवून लठ्ठपणा वाढविण्याचे कार्य करते. जर आपल्याला कॅलरी कमी करण्याच्या मोहात डाएट सोडा घेणे आवडत असेल तर आपल्याला हे माहित असणे आवश्यक आहे की यामुळे आपल्या मूत्रपिंडाची कार्यक्षमता कमी होते.

निरोगी आहार

जर आपण आपले वजन कमी करण्याची योजना बनवित असाल तर उपाशी पोटी राहण्याची चूक करू नका. आपल्या आहारात प्रॉपर प्रथिने, कॅल्शियम आणि जीवनसत्त्वे समाविष्ट करा.

शरीर आणि घराची साफसफाई

आपले आरोग्य आपल्या शरीराच्या स्वच्छतेबरोबरच घर आणि आजूबाजूच्या स्वच्छतेवरदेखील अवलंबून असते. उन्हाळा असो वा हिवाळा, दररोज आंघोळ केली पाहिजे आणि आंघोळ केल्यावर उन्हात बसून कोमट तेलाने शरीराची मालिश केली पाहिजे.

आठवडयातून एक दिवस उपवास करा

उपवासादरम्यान चरबी वेगाने विरघळने सुरू होते. चरबीयक्त पेशी लॅप्टीन नावाचा हार्मोन सोडतात. यादरम्यान, कमी कॅलरी मिळण्याने लॅप्टिनच्या सक्रियतेवर परिणाम होतो आणि वजन कमी होते. शरीरात पोषण टिकवून ठेवण्यासाठी उपवासादरम्यान ताजी फळे आणि उकडलेल्या हिरव्या भाज्यांचे सेवन केले जाऊ शकते.

खाण्यापूर्वी हात धुवा

दिवसभर माहित नाही आपण किती गोष्टींना स्पर्श करतो, ज्यामुळे असंख्य जिवाणू आपल्या हाताला चिपकतात. जर आपण हात न धुता अन्न खाल्ले तर जीवाणू आपल्या शरीरात अन्नासह प्रवेश करतात जे आपल्याला आजारी करतात.

झोपायच्या आधी दात स्वच्छ करणे

दात निरोगी राखण्यासाठी रात्री ब्रश करायला विसरू नका. यामुळे पट्टिका काढून टाकण्यासदेखील मदद होते, ज्यामुळे दातांत विषाणू तयार होतात.

मुश्किल नाही लठ्ठपणा कमी करणे

* प्राची भारद्वाज

लठ्ठपणा ही तर आधुनिक सभ्यतेची देणगी आहे. काही दशकांपूर्वी तर भारतीय कुपोषणाचे शिकार होते आणि लठ्ठपणा हा केवळ विकसित देशांतच आढळत असे. परंतु आज भारतात कुपोषण आणि लठ्ठपणा दोन्ही आहे. २०१४च्या ब्रिटानी चिकित्सा जर्नल नुसार १९७५ मध्ये भारत लठ्ठपणात १९व्या स्थानावर होता तर २०१४मध्ये महिलांसाठी तिसऱ्या आणि पुरुषांसाठी पाचव्या स्थानावर पोहोचला होता. भौतिक सुखसुविधांना भुलून लोक आहार-विहाराच्या चुकीच्या सवयींमुळे स्थूलता ओढवून घेत आहेत. ज्यामुळे लाइफस्टाइल डिसीज अर्थात उच्च रक्तदाब, मधुमेह, हृदयरोग, गुडघेदुखी, पायाची दुखणी, महिलांमध्ये मासिकपाळी आणि वंध्यत्वाच्या समस्या होऊ लागल्या आहेत.

न्यूझिलंडच्या ऑकलंड टेक्निकल युनिव्हर्सिटीद्वारे केलेल्या शोधानुसार जगातील ७६ टक्के लोकसंख्या ही लठ्ठपणाची शिकार आहे. केवळ १४ टक्के लोकसंख्येचे वजन सामान्य आहे.

लठ्ठपणा कोण कमी करू इच्छित नाही आणि अनेकदा याच नादात लोक फसवणुकीला बळीही पडतात. बस, ऑटो यावर लावलेल्या वजन कमी करण्याच्या जाहिराती या केवळ लोकांना भ्रमित करतात. तसेच सर्जरी करूनही काय गॅरंटी असते की वजन पुन्हा वाढणार नाही.

जर आपल्या खाण्यापिण्याच्या सवयी, जीवनशैली बदलली नाही तर लठ्ठ व्हायला वेळ लागत नाही. पण घाबरू नका, लठ्ठपणा कमी करणे काही एवढे कठीणही नाही.

डॉ. एस के गर्ग लठ्ठपणापासून संरक्षणासाठी खालील सल्ला देतात :

भरपूर पाणी प्या : एका वेबसाइटनुसार जे लोक जास्त पाणी पितात, ते आपलं वजन इतरांच्या तुलनेत अधिक कमी करू शकतात. याचे कारण असे आहे की जास्त पाणी प्यायल्याने पोट भरते, ज्यामुळे भूक कमी लागते आणि जेवणही कमी खाल्ले जाते.

थोडया थोडया अंतराने खात रहा : एकाचवेळी खूप अन्न खाण्यापेक्षा, दिवसभर थोडे थोडे खात जावे. असे केल्याने दिवसभर शारीरिक शक्ती टिकून राहते. साध्या शब्दात सांगायचे तर जेव्हा भूक लागते, तेव्हा खा आणि जेव्हा पोट भरते तेव्हा थांबा.

आपल्या शरीराचे म्हणणे ऐका : आपल्यापैकी बहुतांश लोक हे  बाह्य संकेतांनुसार जेवण सुरू करतात किंवा पूर्ण करतात. जसे आपल्या ताटात अन्न शिल्लक तर नाही किंवा इतरांनी जेवण संपवले आहे किंवा ऑफिसमध्ये लंच टाइम झाला आहे. याऐवजी आंतरिक संकेतांवर लक्ष द्या. हे पहा की तुम्हाला भूक लागली आहे की नाही. शिवाय स्वादिष्ट आहे म्हणून जास्त खाण्याचा मोहही टाळा. आपली वडीलधारी मंडळी नेहमीच सांगत आली आहेत की चांगल्या आरोग्याची शिदोरी ही पोटभर खाण्यात नाही तर दोन घास कमी खाण्यातच आहे.

भावनावश होऊन खाणे टाळा : जेव्हा आपण अधिक भावुक किंवा खुश असतो, चिंतेत किंवा दु:खी असतो, तेव्हा आपण अधिक खातो. ही आपल्या मनाची आपल्या परिस्थितीपासून नजर चुकवण्याची एक मानसशात्रीय पद्धत आहे. ऑफिसमध्ये डेडलाइन जवळ आली असते किंवा मुलाच्या शिस्तीसंबंधी काही समस्या आणि बऱ्याचदा आपण या समस्यांची उत्तरे खाण्यात शोधतो. भूक असो नसो आपल्याला सतत खावेसे वाटत राहते. यापासून सावध राहा. कारण खाल्ल्याने तुमची समस्या सुटणार तर नाहीच उलट ती आणखी वाढेल.

ट्रिगर फूडला नाही म्हणायला शिका : काही खाद्यपदार्थ असे असतात की जे खाताना आपले हात थांबतच नाहीत. चिप्सचे पॅकेट उघडले असता जोपर्यंत ते संपत नाही आपण खातच राहतो. असेच पेस्ट्री, पास्ता, डोनट, चॉकलेट असे पदार्थ खातानाही होते. अशा पदार्थांमध्ये रिफाइंड तेल, मीठ, साखर अधिक प्रमाणात असल्याने आपल्या शरीरातील रक्तातील साखरेच्या प्रमाणाचे असंतुलन होऊ लागते. तुम्ही अशा खाण्याला जेवढे लवकर तुमच्या डाएटमधून बाहेर काढाल ते तुमच्याकरता चांगले आहे.

पोर्शन कंट्रोल : सेलिब्रिटी डाएटिशिअन ऋजुता दिवेकर त्यांच्या देखरेखीत वजन कमी करणारी अभिनेत्री करीना कपूर म्हणते सर्व काही खा, पण योग्य प्रमाणात. डॉ. गर्ग यांच्यानुसार आंबा किंवा चिकूसारखी अतिशय गोड फळे भले तुम्ही खा, जर तुम्ही खाण्याचे प्रमाण मर्यादित ठेवले तर नुकसान होणार नाही. त्यामुळे जर तुम्हाला वजन कमी करायचे आहे तर तुम्हाला तुमच्या ताटातील पदार्थांचे प्रमाणही योग्यच ठेवावे लागेल. आवडले म्हणून खूप खाल्ले असे करू नका.

सफेद भोजनास करा रामराम : सफेद रंग हा खरंतर शांती आणि चांगुलपणाचा प्रतीक मानला जातो, पण खाण्याच्या बाबतीत मात्र हे उलट आहे. सफेद रंगाचे पदार्थ आपल्या ताटातून दूर करा. उदाहरणार्थ सफेद तांदळापेक्षा ब्राउन तांदूळ अधिक आरोग्यदायी असतात. सफेद ब्रेड, पास्ता, नूडल्स, मैदा यापासून बनलेल्या गोष्टी आणि साखर असलेले पदार्थ आपले स्वास्थ्य बिघडवण्यास कारणीभूत असतात. कारण यांचे प्रोसेसिंग करताना यातील पोषणमूल्ये नष्ट झालेली असतात आणि फक्त कॅलरी उरलेली असते. त्याऐवजी ओट, अख्खे धान्य, दलिया, शेंगा, ब्राऊन ब्रेड, ब्राऊन तांदूळ, मावा इ. घ्या.

तळलेल्या पदार्थांना नाही म्हणा : फास्ट फूड, फ्राइज, डोनट, चिप्स, बटाटयाचे चिप्स यासारखे तळलेले पदार्थ आपल्या खाण्यातून वर्ज्य करा. एका मोठया चमचाच्या तेलात १२० कॅलरी असतात. अधिक तेलकट खाल्ल्याने शरीरात आळस भरतो. याऐवजी भाजलेले, उकडलेले, वाफेवर शिजवलेले, विना तेल शिजवलेले किंवा कच्चे भोजन खाणे योग्य असते.

गोड कमी खा : मिठाई, आइस्क्रीम, कॅन्डी, चॉकलेट, केक, जेली किंवा डोनट यांत साखर असल्याने हे पदार्थ आपल्या शरीरात साखर निर्माण करतात, ज्यामुळे आपल्याला पोट भरल्यासारखेही वाटते आणि अधिक खाण्याची इच्छा निर्माण होते. त्यापेक्षा तुम्ही गोड पदार्थाना आरोग्यदायी पर्याय शोधा जसे टरबूज, कलिंगडसारखी फळे. यांत नैसर्गिक गोडवा असतो.

हेल्दी स्नॅक्स खा : जेव्हा भूक हलकीफुलकी असते, तेव्हा हेल्दी स्नॅक्स खा जसे फळे, सॅलेड, कुरमुरे, घरी बनवलेले नमकीन, भाजलेले चणे, भाजलेले शेंगदाणे इ. जर तुम्ही नोकरी करत असाल तर ऑफिसमध्ये तुमच्याजवळ वरील पदार्थ ठेवा, ज्यामुळे बिस्कीट आणि चॉकलेटवर तुमचा हात जाणार नाही.

अनलिमिटेड कहानियां-आर्टिकल पढ़ने के लिएसब्सक्राइब करें