लग्नापूर्वीचं आहार रहस्य

* पारुल भटनागर

लहान वयातच प्रत्येक मुलगी स्वत:च्या लग्नाची स्वप्नं पाहते आणि जेव्हा मोठी झाल्यावर हे स्वप्नं सत्यात उतरतं तेव्हा मात्र तिच्या मनात सतत ही चिंता असते की चोली लहेंगा वा साडीमध्ये मी बारीक दिसेन ना, कोणी मला लठ्ठ तर म्हणणार नाही ना. यासाठी कितीतरी दिवस अगोदर आहारात एकवेळचं खाणं बंद करायला सुरूवात केली जाते, खरंतर हा काळ उपाशी राहण्याचा नसून स्वत:ला आतून मजबूत बनविण्याचा असतो. कारण चेहरा आकर्षक दिसण्याण्याबरोबरच शरीर सुदृढ रहाणं गरजेचं असतं.

परंतु अनेकदा चांगलं फिजिक मिळविण्यासाठी महत्त्वाचा आहार बंद केला जातो, जो फिटनेससाठी खासकरून गरजेचा असतो. तर चला जाणून घेऊया या सर्व गोष्टींबद्दल ज्यामुळे तुम्ही तुमच्या फिटनेसकडे व्यवस्थित लक्ष देऊ शकाल :

पाण्याने करा दिवसाची सुरुवात

असं म्हणतात की स्वत:ला आजारांपासून वाचवायचं असेल तर तुमच्या दिवसाची सुरुवात पाण्याने करण्याबरोबरच पूर्ण दिवसभर ७ ते ८ ग्लास पाणी नक्की प्या आणि नववधूने यागोष्टी अमलात आणायला हव्यात. कारण पाणी शरीर हायड्रेट करण्याचं काम करण्याबरोबरच त्वचेलादेखील नैसर्गिक पद्धतीने उजळविण्यासाठीचं काम करतं.

हे शरीरातून टॉक्सीन्स बाहेर काढून पचन व्यवस्थित करतं, ज्यामुळे चेहऱ्यावर मुरूम पुटकुळयाची समस्या उद्भवत नाही आणि नववधूचा चेहरा उजळतो. सोबतच रक्ताभिसरण व्यवस्थित झाल्यामुळे त्वचा कायमच निरोगी राहते. तेव्हा तुम्हाला जेव्हाही तहान लागेल तेव्हा कोल्ड्रिंक्सच्या जागी पाणी व लिंबू पाण्याने स्वत:ला ताजंतवानं ठेवा.

तेजस्वी त्वचेसाठी नारळाचं पाणी

नारळाचे पाणी अनेक वर्षापासून खूपच प्रसिद्ध पेय आहे. एक ग्लास नारळ पाण्यामध्ये अनेक न्यूट्रीएंट्स असतात. यामध्ये कार्बस, फायबर प्रोटीन, व्हिटॅमिन सी, मॅग्नेशियम पोटॅशियम, कॅल्शियम, सोडियम असतं. हे शरीरासाठी खूपच फायदेशीर असतं. एक ग्लास नारळ पाण्यामध्ये फक्त ४५ कॅलरीज असतात. म्हणून प्रत्येकजण याचा आपल्या आहारात समावेश करतात. खासकरून नववधूने स्वत:च्या आहारात याचा दररोज समावेश करायला हवा. कारण हे शरीराला हायड्रेट ठेवून शरीरातील सर्व विषारी पदार्थ बाहेर फेकून त्वचेला क्लियर बनविण्याबरोबरच त्यावर नैसर्गिक तेज आणण्याचं काम करतात.

हे तुमचे वर नैसर्गिक मोहिस चर्चादेखील काम करतं. मुरुमांनादेखील दूर ठेवण्याचं काम करतं. हे त्वचेवर नैसर्गिक मॉइश्चरचं काम करून मुरुमांना दूर ठेवतात. म्हणून जर तुम्ही नववधू असाल तर नारळ पाण्याचा तुमच्या आहारात आवर्जून समावेश करा.

थोडया थोडया वेळाने खा

तुम्हाला दीर्घ काळ उपाशी राहून नंतर एकदम जेवण घ्यायची सवय असेल तर आजपासूनच ही सवय सोडून द्या. कारण असं केल्यामुळे तुम्ही गरजेपेक्षा जास्त खाता. जे लठ्ठपणा वाढविण्याचं काम करतात. अशावेळी जर तुमचं लग्न होणार असेल तर तुम्ही तुमचं खाणं बंद करू नका. उलट थोडया थोडया वेळाने काहीतरी हेल्दी खात रहा. यामुळे तुमचं मेटाबॉलिज्म बूस्ट होण्याबरोबरच, जर तुम्हाला वजन कमी करायचं असेल तर यामुळे वजन वेगाने तुम्ही कमी करू शकाल.

जेव्हा देखील छोटे-छोटे मिल्स घ्याल तेव्हा त्यामध्ये स्प्राऊट्स, चणे, सूप, ज्यूस, ब्राऊन ब्रेड सँडविच, सलाड, पोहे इत्यादींचा समावेश करा. विश्वास ठेवा छोटया-छोटया मिल्समुळे तुमचं पोट भरलेलं राहण्याबरोबरच तुम्हाला फिट ठेवण्याचेदेखील काम करेल.

हाय कॅलरी फूडला करा बाय-बाय

एकदा लग्न ठरल्यानंतर घरात लग्नाचं वातावरण निर्माण होऊ लागतं. होणाऱ्या नववधूसोबतच घरातील इतर लोकदेखील खरेदीमध्ये व्यस्त होतात. अशावेळी या धावपळीत जे खायला मिळेल ते खाणे योग्य नसतं, कारण प्रोसेस्ड व स्ट्रीट फूडमध्ये स्टार्च, तेल कार्बस अधिक प्रमाणात असल्यामुळे ते शरीराला तेवढयापुरतं एनर्जी देण्याचं काम करतात, परंतु नंतर शरीरात फुगून आतल्या आत पोखळ बनवतात.

अशावेळी गरजेचं आहे की तुम्ही खरेदीबरोबरच तुमच्या आरोग्याचीदेखील काळजी घ्यावी. यासाठी सर्वोत्तम पद्धत म्हणजे रस्त्यावरचं न खाता फक्त घरचं अन्न खावं .

तेजस्वी त्वचेसाठी

तुम्हाला फक्त तुमच्या लग्नाच्या दिवशीच तुमची त्वचा मेकअपने तेजस्वी दिसलेली हवी आहे का आणि जसा तुमचा मेकअप उतरेल तेव्हा तुमचा खरा चेहरा सर्वांसमोर येईल तेव्हा काय? हे सर्व नको आहे ना, तर मग तेजस्वी त्वचा व केसांसाठी तुमच्या आहारात फळे, भाज्या, प्रोटीन रिच फूड यांचा समावेश करा, कारण हे सर्व न्यूट्रिएंट्सने पुरेपूर असण्याबरोबरच तुमच्या त्वचेला आतून उजळविण्याचं काम करतात आणि तुम्हालादेखील हेच हवं असतं की तुमच्या त्वचेवर कायम तेज दिसून यावं, जे पाहून सर्वांनी तुमची स्तुती करावी की किती तेजस्वी चेहरा आहे, याचं काय रहस्य आहे.

यासाठी तुम्ही हिरव्या भाज्या, मोसमी फळं, विटामिन सी युक्त फळं, डाळी, अंडी, पनीर इत्यादींचा तुमच्या आहारात समावेश करा. परंतु या गोष्टीकडेदेखील लक्ष द्या की त्याचं प्रमाण थोडंचं असावं. जसं एकावेळी एक बाऊल डाळ आणि ५० ग्रॅम पनीरचं कॉम्बिनेशन योग्य आहे, कारण दोन्हीही रिच प्रोटीन असल्यामुळे तुम्हाला याची कॉन्टिटी पाहूनच घेणं गरजेचं आहे. अशावेळी कोरडया हिरव्या भाज्यासोबतच एक बाऊल डाळ तुम्हाला आतून व बाहेरून दोन्हीकडून मजबूत व तेजस्वी बनविण्याचं काम करेल.

हेल्दी नाश्ता

अनेकदा आपण नाश्ता करत नाही. असं केल्यामुळे आपण फिट राहू असा समज असतो. परंतु तुम्हाला सांगावसं वाटत की तुमची ही सवय तुम्हाला फिट नाहीतर आजारी करू शकते. कारण रात्रीच्या दीर्घकाळानंतर तुम्ही जर तुमचा नाश्ता केला नाही तर तुमचं मेटाबॉलिज्म कमकुवत होऊन तुम्ही अधिक लठ्ठ होऊ शकता.

व्यायामाचं वेळापत्रक पाळा

लग्न ठरल्याचा अर्थ असा नाही की तुम्ही तुमचं व्यायामाचं वेळापत्रक सोडून द्यावं. जर तुम्हाला तुमच्या लग्नात सुंदर दिसायचं असेल तर व्यायाम करणं गरजेचं आहे. कारण  यामुळे शरीर फिट राहण्याबरोबरच तुम्हालादेखील प्रत्येकवेळी ऊर्जावान असल्याची जाणीव होईल. यासाठी घरच्या घरी स्किपिंग, जॉगिंग व रनींगदेखील करू शकता आणि जर घरी करण्यात आळस येत असेल तर जिम, योगा क्लासेसला जाऊन वेगाने वजन कमी कराल आणि तुमचा स्टॅमिनादेखील वाढेल.

आपल्या शरीरासाठी दररोज अर्धा तास काढणं आपलं कर्तव्य आहे. कारण जेव्हादेखील चांगलं खाल, व्यायाम कराल तेव्हा तुम्हाला त्याचा योग्य रिजल्ट मिळण्याबरोबरच तुमची त्वचादेखील ग्लो करेल. म्हणून जर तुमच्या लग्नाला थोडा काळ उरला असेल तर व्यायामाचं रुटीन सोडू नका. उलट थोडं अजून वर्कआउट वाढवून तुमचं शरीर मेंटेन ठेवा.

ड्रायफ्रुट्स खा

अनेकदा तुम्ही लोकांना बोलताना ऐकलं असेल की जास्त ड्रायफ्रुट्स खाता कामा नये, कारण यामुळे शरीरात फॅट वाढतं, खरंतर तुम्हाला सांगावसं वाटतं की ड्रायफ्रुट्स विटामिन्स व प्रोटिन्सने पुरेपूर असल्यामुळे शरीरातील इतर उणीव दूर करून आतून शरीराला मजबूत बनविण्याचं काम करतात. तुम्हाला आश्चर्य वाटेल की १०० ग्रॅम ड्रायफ्रुट्स मध्ये १०० ग्रॅम ताज्या फळांच्या तीन पट अधिक फायबर, विटामिन्स व मिनरल्स मिळतील. म्हणजेच कमी क्वांटीटीत अधिक न्यूट्रीएंट्स.

म्हणून सर्वप्रथम हा संभ्रम काढा की ड्रायफ्रुट्सने शरीराचे नुकसान होईल. जर तुम्ही दररोज थोडेसे ड्रायफ्रुट खाल्लेत, तर तुमच्या शरीरातील अशक्तपणा दूर होईल आणि तुम्ही अधिक उत्साहाने छानपैकी तुमच्या लग्नाचा आनंद घेऊ  शकाल.

कॅल्शियमची कमतरता येऊ देऊ नका

* गरीमा पंकज

एका अभ्यासानुसार १४ ते १७ वर्षे वयोगटातील जवळपास २० टक्के मुलींमध्ये कॅल्शियमची कमतरता आढळली आहे, तर पूर्वी कॅल्शियमची कमतरता इतक्या मोठया प्रमाणात फक्त गर्भवती आणि वृद्ध महिलांमध्ये आढळून येत असे.

यामागील कारण म्हणजे आजची बिघडणारी जीवनशैली. आजकाल लोक पॅकेट फूडवर जास्त अवलंबून आहेत, ज्यामुळे त्यांच्या शरीराला संतुलित आहार मिळत नाही.

महिला आपल्या पती आणि मुलांच्या आरोग्याची तर काळजी घेतात, परंतु बऱ्याचदा स्वत:च्या तंदुरुस्तीबाबत निष्काळजीपणा बाळगतात. चांगले आरोग्य आणि सशक्त शरीरासाठी कॅल्शियम खूप महत्वाचे आहे.

यामुळे हाडे आणि दात मजबूत होतात. आपली ७० टक्के हाडे कॅल्शियम फॉस्फेटपासून बनलेली आहेत. यामुळेच हाडे आणि दात यांच्या चांगल्या आरोग्यासाठी कॅल्शियम सर्वात महत्वाचे आहे.

पुरुषांपेक्षा महिलांना अधिक कॅल्शियमची आवश्यकता असते. त्यांच्या शरीरात १००० ते १२०० मिली. कॅल्शियम असणे आवश्यक आहे, अन्यथा त्यांच्या कमतरतेमुळे बऱ्याच प्रकारच्या शारीरिक समस्या उद्भवू लागतात.

कॅल्शियम निरोगी हृदय, स्नायूंची तंदुरुस्ती, दात, नखे आणि हाडे यांना मजबुती देते. त्याच्या कमतरतेमुळे वारंवार फ्रॅक्चर, ऑस्टिओपोरोसिसचा धोका, असंवेदनशीलता, संपूर्ण शरीरात वेदना, स्नायू मुरगळणे, थकवा, हृदयाचा ठोका वाढणे, मासिक पाळीत जास्त वेदना होणे, केस गळणे यासमस्या सुरू होतात.

अशा परिस्थितीत आपल्या आहारातून कॅल्शियम पुरवठा होणे आवश्यक आहे, पूरक आहारांद्वारे नव्हे.

स्त्रियांमध्ये कॅल्शियमच्या कमतरतेची कारणे

रजोनिवृत्तीच्या वयातील म्हणजेच ४५ ते ५० वर्षे वयातील स्त्रियांमध्ये ही कॅल्शियमची कमतरता सर्वाधिक असते, कारण या वयात मादी हार्मोन इस्ट्रोजेनची पातळी कमी होऊ लागते, तर हे कॅल्शियम, चयापचयात महत्वाची भूमिका बजावते.

हार्मोनल बदल : कॅल्शियम समृद्ध आहाराचा अभाव विशेषत: दूध, दही इत्यादी डेअरी उत्पादने न खाणे.

हार्मोन डिसऑर्डर हायपोथायरॉईडीम : या स्थितीत शरीरात पुरेशा प्रमाणात थायरॉईड तयार होत नाही, जे रक्तातील कॅल्शियम पातळी नियंत्रित करते.

महिला आपला बहुतेक वेळ स्वयंपाकघरात घालवतात, परंतु त्यांना हे माहित नाही की स्वयंपाकघरातच असे बरेच घटक उपलब्ध आहेत, जे त्यांच्या शरीरातील कॅल्शियमची कमतरता दूर करू शकतात. हे सेवन केल्याने त्यांना वरून कॅल्शियम पूरक आहार घेण्याची आवश्यकता भासत नाही.

नाचणी : नाचणीमध्ये बऱ्याच प्रमाणात कॅल्शियम असते. १०० ग्रॅम नाचणीमध्ये सुमारे ३७० मिलीग्रॅम कॅल्शियम आढळते.

सोयाबीन : सोयाबीनमध्येदेखील कॅल्शियम पुरेशा प्रमाणात उपलब्ध असते. १०० ग्रॅम सोयाबीनमध्ये सुमारे १७५ मिलीग्रॅम कॅल्शियम असते.

पालक : पालक पाहून ज्या स्त्रिया नाक मुरडतात त्यांना हे माहित असणे महत्वाचे आहे की १०० ग्रॅम पालकमध्ये ९० मिलीग्रॅम कॅल्शियम आढळते. त्याची भाजी करण्यापूर्वी ते कमीतकमी १ मिनिट अवश्य उकळवा, जेणेकरुन त्यामध्ये उपस्थित ऑक्सॅलिक एसिडचे प्रमाण कमी होईल, जे कॅल्शियम निरीक्षणासाठी आवश्यक असते.

कोवळे ऊन खाणे : फक्त अन्नच नाही तर सकाळचे कोवळे ऊन खाणेही आवश्यक आहे, कारण त्यात असलेले व्हिटॅमिन डी कॅल्शियम शोषण्यासाठी आवश्यक असते. रक्तातील कॅल्शियमची पातळी नियंत्रित करण्यासाठी व्हिटॅमिन डी जबाबदार असते. याचे सेवन केल्याने कॅल्शियम शोषून घेण्याची शरीराची क्षमता वाढते आणि हाडे मोडण्याचा धोका कमी होतो.

ऑफिस गर्ल मेकअप आणि हेल्दी डाएट

* सुनील शर्मा

महिलांना २ गोष्टी सर्वात जास्त आवडतात- निरोगी शरीर आणि मेकअप. यामुळे केवळ त्यांची त्वचाच उजळत नाही तर त्या स्मार्ट आणि अॅक्टिव्हही दिसतात आणि ऑफिसमध्ये काम करत असतील तर त्या आपल्या सौंदर्याची जास्तच काळजी घेतात.

या सतर्कतेमध्ये चांगले अन्न आणि योग्य मेकअप खूप महत्त्वाचे असते अन्यथा स्वातीसारखी परिस्थितीसुद्धा येऊ शकते.

स्वाती एका मल्टिनॅशनल कंपनीत काम करते, पण ऑफिसमध्ये कोणता मेकअप करायचा आहे किंवा काय खायचे-प्यायचे आहे याबद्दल ती बेफिकीर होते. एकतर ती तिच्या आकाराने काहीशी जास्तच हेल्दी आहे आणि त्यावर मेकअपही भडक करते, त्यामुळे तिच्या पाठीमागे तिची खूप टिंगळ केली जाते.

पण यावर उपाय काय? ऑफिससाठी काही खास प्रकारचा मेकअप असतो का? योग्य आहार कुणा ऑफिस गर्लला सर्वांची चाहती बनवू शकतो का? असे काय करावे की एखादी महिला आपल्या कार्यालयात हसण्याचे कारण बनू नये?

या सर्व प्रश्नांची उत्तरे देताना आहारतज्ज्ञ आणि मेकअप आर्टिस्ट नेहा सागर म्हणतात, ‘‘मुलीसाठी, विशेषत: ऑफिस गर्लसाठी चांगले खाणे-पिणे आणि मेकअप यामध्ये संतुलन राखणे हे काही रॉकेट सायन्स म्हणजे कठीण काम नाही. ऑफिसमध्ये कामाचा ताण असल्यामुळे आपल्या आहाराकडे पूर्ण लक्ष दिले पाहिजे, काही छोटयाछोटया गोष्टींची काळजी घेतल्यास कोणतीही ऑफिस गर्ल स्वत:ला निरोगी ठेवू शकते.

‘‘जिथपर्यंत मेकअपचा प्रश्न आहे तर ऑफिसमध्ये जास्त हेवी मेकअप आवश्यक नाही. तुमच्या रंगरुपानुसार आणि बॉडीच्या आकारानुसार मेकअप केल्यानेदेखील प्रभाव पडू शकतो.’’

ऑफिस गर्लने तिच्या डाएट आणि मेकअपची काळजी कशी घ्यावी. यासाठी नेहा सागर काही टीप्स देत आहे, ज्या तुम्ही विचारात घेतल्या पाहिजेत :

आहार टीप्स

* ऑफिसला जाण्यापूर्वी नाश्ता जरूर करा.

* नाश्ता, दुपारचे जेवण आणि रात्रीचे जेवण यांशिवाय दिवसभरात फळांचे सेवन अवश्य करा. हंगामातील प्रत्येक फळ खा. याने शरीरात मिनरल्स आणि व्हिटॅमिन्सचे प्रमाण पूर्ण होते. फळे हे नाश्ता, दुपारचे जेवण आणि रात्रीच्या जेवणाव्यतिरिक्त इतर वेळी खाण्याचा प्रयत्न करा.

* ऑफिससाठी रेडी टू इट मिलसोबत ठेवण्याचा प्रयत्न करा. जसे फळांमध्ये केळी, सफरचंद, पेरू, नाशपाती इत्यादी. खूप वेळेपूर्वी कापलेली फळे खाऊ नका.

* फळांव्यतिरिक्त, भाजलेले मखाने, चणे आणि सुका मेवादेखील तयार जेवणात समाविष्ट केले जाऊ शकतात.

* दररोज भरपूर पाणी प्या, बाहेरचे उघडे पाणी पिऊ नका, कारण त्यामुळे आजारी पडण्याचा धोका असतो.

* भोजनासाठी किमान १५ मिनिटे वेळ द्यावा. चावूनचावून खावे, नेहमी निरोगी अन्न खावे. यामुळे शरीरात ऊर्जा टिकून राहते.

सौंदर्य टीप्स

* ऑफिससाठी नेहमी हलका आणि न्यूड मेकअप केला गेला पाहिजे, ज्यामध्ये हलक्या रंगाच्या आयशॅडो आणि हलक्या रंगाची लिपस्टिक वापरावी.

* ऑफिसमध्ये फाउंडेशनही वापरता येते, पण चेहऱ्यावर हायलाइटर वापरू नका,

* ऑफिसमध्ये लिपस्टिक किंवा लिपग्लॉसची विशेष काळजी घ्या की ती अजिबात वेगळया रंगाची नसावी. ऑफिससाठी गुलाबी, पीच, माउव्ह आणि न्यूड ब्राऊन रंग वापरा.

* ऑफिससाठी त्वचेच्या रंगानुसार चेहऱ्यावर फाउंडेशन वापरण्याचा प्रयत्न करा. दिवसा लिक्विड फाउंडेशन वापरा.

* त्वचा तेलकट असेल तर ३-४ तासांनी चेहरा कोरडया टिश्यू पेपरने हलक्या हाताने स्वच्छ करा.

अनलिमिटेड कहानियां-आर्टिकल पढ़ने के लिएसब्सक्राइब करें