गैरसमज

कथा * सुवर्णा पाटील

आज नोकरीचा पहिला दिवस. रियाने सकाळीच सर्व आवरले व ऑफिसला निघाली. वडिल वारल्यानंतर घराची सर्व जबाबदारी तिच्यावरच होती. इंजिनिअरिंग कॉलेजला नेहमी टॉपवर राहणाऱ्या रियाची खुप मोठी मोठी स्वप्ने होती, पण परिस्थितीमुळे तिला हा मार्ग स्वीकारावा लागला. आधी करत असलेल्या लहान नोकरीत तिच्या घरच्या जबाबदाऱ्या पूर्ण होत नव्हत्या. त्यातच एके दिवशी ऑनलाईन मुलाखतीच्या जाहिरातीने तिचे लक्ष वेधून घेतले. तिने त्याप्रमाणे फॉर्म भरला व तिची त्या कंपनीत निवड झाली.

रिया ऑफिसात आली, तेव्हा ऑफिसातील काही स्टाफ नुकताच आलेला होता. तिथेच रिसेप्शनला बसलेल्या अंजलीने रियाला विचारले, ‘‘गुड मॉर्निंग मॅडम, तुम्हाला कोणाला भेटायचे आहे?’’

‘‘नाही, माझी या कंपनीत ऑनलाईन मुलाखतीतून निवड झाली आहे. मला आज हजर होण्यासाठी बोलवले आहे. हे लेटर…’’

‘‘ओ.. असे होय.. अभिनंदन! तुमचे आपल्या कंपनीत स्वागत आहे. तुम्ही थोडा वेळ इथे बसा. मी मॅनेजर साहेबांशी बोलून पुढच्या सूचना देते.’’

रिया तिथेच बसून कंपनीचे निरीक्षण करू लागली. त्याचवेळेस कंपनीत बऱ्याच ठिकाणी असलेल्या आर. जे. या लोगोने तिचे लक्ष वेधून घेतले. तेवढयात अंजली आली, ‘‘मॅडम तुम्ही मॅनेजर साहेबांकडे जा ते तुम्हाला पुढची प्रोसेस समजावून देतील.’’

‘‘अंजली मॅडम, एक प्रश्न विचारू का? कंपनीत जागोजागी आर.जे. हा लोगो कशासाठी आहे?’’

‘‘आर. जे. लोगो म्हणजे आपल्या कंपनीचे सर्वेसर्वा श्री मुजुमदार साहेब यांच्या एकुलत्या एक चिरंजीवांच्या नावाची आद्याक्षरे आहेत. खरं म्हणजे ऑनलाईन मुलाखत ही त्यांचीच कल्पना होती. आज त्यांचाही कंपनीचा पहिलाच दिवस आहे. चला, आता आपण आपल्या कामाकडे लक्ष देऊ.’’

‘‘हो नक्कीच, चला.’’

कंपनीचे मॅनेजर ही जेष्ठ व्यक्ती होती. त्यांच्या बोलण्याच्या आणि काम समजावण्याच्या पद्धतीवरून रियाच्या मनावरील बराचसा ताण हलका झाला. तिने सर्व समजून घेतले व कामास सुरुवात केली. सुरुवातीच्या काही दिवसातच रियाने स्वत:च्या हसतमुख स्वभावाने व कामाच्या तत्परतेने सर्वांना आपलेसे करून घेतले. पण अजूनही तिची कंपनीचे मालक आर. जे. सरांशी भेट झाली नव्हती. कंपनीची मिटींग असो वा कोणताही प्रसंग, ज्यात तिची भेट त्यांच्याशी होऊ शकत होती, त्यात तिला टाळले जायचे. हे तिच्यासाठी एक गुढच होते.

एके दिवशी नेहमीच्या फाईल बघत असताना शिपायाने निरोप दिला, ‘‘तुम्हाला मॅनेजर साहेबांनी बोलावले आहे.’’

‘‘या, रिया मॅडम. तुम्हाला कामाबद्दल काही सुचना द्यायच्या आहेत. आज तुम्हाला या कंपनीत येऊन किती दिवस झाले?’’

‘‘का, काय झाले सर? माझे काही चुकले का?’’

‘‘चुकले असे नाही म्हणता येणार. पण तुम्ही तुमच्या कामाची गती वाढवा आणि हो, या ठिकाणी आपण काम करण्याचा पगार घेतो, गप्पा मारण्याचा नव्हे. यापुढे लक्षात ठेवा, या आता.’’

रिया खुपच दुखावली गेली. खरंतर मॅनेजर साहेब कधीही तिच्याशी या पद्धतीने बोलले नव्हते. पण ती काहीच बोलू शकली नाही. ती तिच्या जागेवर परत आली.

थोडयाच वेळात शिपायाने तिच्या विभागाच्या सर्व फायली तिच्याकडे दिल्या ‘‘यात ज्या सुधारणा सुचवल्या आहेत त्या आजच्या आजच पूर्ण करून घ्या असे साहेबांनी सांगितले आहे.’’

‘‘पण हे काम एकाच दिवसात कसे पूर्ण होईल.’’

‘‘ते मला माहिती नाही. पण मोठया साहेबांनी असेच सांगितले आहे.’’

‘‘मोठे साहेब….?’’

‘‘अहो मॅडम, मोठे साहेब म्हणजे आपले आर. जे. साहेब, तुम्हाला माहिती नाही का?’’

आता रियाला सर्व परिस्थिती लक्षात आली. तिने केलेल्या कामात आर. जे. सरांनी चूका काढल्या होत्या. खरंतर ती अजून त्यांना भेटलीसुद्धा नव्हती. मग ते असे का वागत होते हा प्रश्न रियाला सतावत होता.

तिने मनातील सर्व विचार झटकले आणि कामाला सुरुवात केली. ऑफिसची वेळ संपत आली तरी रियाचे काम सुरूच होते. तिने एकदा मॅनेजर साहेबांना विचारले, पण त्यांनी काम आजच पूर्ण करावे अशी सक्त ताकीद दिली. बाकी सर्व स्टाफ घरी निघून गेला होता. आता ऑफिसमध्ये फक्त रिया, शिपाई आणि आर. जे. सरांच्या केबिनचा लाईट सुरू होता म्हणजे तेसुद्धा ऑफिसमध्ये होते. काम पूर्ण करत रियाला बराच वेळ झाला.

त्या दिवसानंतर रियाला जवळ जवळ प्रत्येकच दिवशी जास्तीचे काम करावे लागत होते. तिची सहनशीलता संपत होती. तिने एके दिवशी निश्चय केला, ‘आज जर मला नेहमीप्रमाणे जादा काम मिळाले तर सरळ आर. जे. सरांना भेटायचे.’ आणि झालेही तसेच. तिला आजही कामासाठी थांबावे लागणार होते. तिने काम थांबवले व ती आर. जे. सरांच्या केबीनकडे जाऊ लागली. शिपायाने तिला अडवले, पण ती सरळ केबिनमध्ये शिरली.

‘‘सॉरी सर, मी तुमची परवानगी न घेता तुम्हाला भेटायला आले. पण आपण मला सांगू शकाल का नक्की माझे कोणते काम तुम्हाला चुकीचे वाटते? नक्की मी कुठे चुकत आहे? ते एकदाचे सांगून टाका म्हणजे मी त्याप्रमाणे वागत जाईन पण…वारंवार…असे….’’

रियाचे पुढील शब्द तोंडातच राहिले. कारण रिया केबीनमध्ये आली, तेव्हा आर. जे. सर खुर्चीवर पाठमोरे बसले होते. त्यांनी सुरूवातीचे रियाचे वाक्य ऐकून घेतले व त्यांची खुर्ची आता रियाकडे वळली.

‘‘सर…. तुम्ही….तू….. राज… कसे शक्य आहे?…तू इथे कसा?…’’ रियाला आश्चर्या मोठा धक्काच बसला. ती आता तिथेच कोसळून पडेल असे तिला वाटत होते.

‘‘ हं बोला रिया मॅडम, काय अडचण आहे तुम्हाला?’’ राजच्या या रुक्ष प्रश्नाने ती भानावर आली व काही न बोलता केबिनच्या बाहेर निघून गेली. तिचा भूतकाळ असा अचानक तिच्यासमोर येईल अशी तिने कल्पनाही केली नव्हती.

आर. जे. सर म्हणजे दुसरे कोणी नसून तिचा खूपच जवळचा मित्र राज होता. त्या मैत्रीच्या नात्यात प्रेमाचे धागे कधी विणले गेले हे दोघांच्याही लक्षात आले नाही. रियाला कॉलेजातील पहिला दिवस आठवला. कॉलेजच्या प्रवेशद्वाराजवळच सिनिअर मुलांच्या टोळक्याने तिला अडवले.

‘‘या मॅडम, कुठे चाललात? कॉलेजातील प्रत्येक नवीन विद्यार्थाने आपली ओळख करून द्यायची असते मगच पुढे जायचे.’’

रिया प्रथमच तिच्या गावातून शिक्षणासाठी इथे शहरात आली होती आणि आल्याआल्या कॉलेजमधील या प्रसंगाला सामोरं जाताना ती खुपच घाबरून गेली.

‘‘अरे हिरो ,तू कुठे चालला? तुला दिसत नाही इथे ओळख परेड सुरू आहे. चल, असे कर या मॅडम जरा जास्तच घाबरलेल्या दिसत आहेत. तू त्यांना प्रपोज कर म्हणजे त्यांचीही भीती जाईल.’’

नुकताच आलेला तरुण या प्रसंगाने थोडाही बावरला नाही. त्याने लगेच रियाकडे पाहिले. एक स्मितहास्य दिले व म्हणाला. ‘‘हाय…मी राज…घाबरू नकोस. बडे बडे शहरो में ऐसी छोटी छोटी बातें होती रहती हैं.’’ राजच्या या फिल्मी स्टाईलचे रियालाही हसू आले.

‘‘आज आपल्या कॉलेजचा पहिला दिवस. या वर्षा ऋतूच्या साक्षीने माझ्या मैत्रीचा स्वीकार करशील.’’ रियाच्या तोंडून अनपेक्षितपणे होकार कधी आला हे तिलाही समजले नाही. पण तिच्या होकाराबरोबर सिनिअर टोळक्याने एकच जल्लोष केला.

‘‘वाह, क्या बात है! खरा हिरो शोभतोस. तुझ्याकडून प्रेमाचे धडे घ्यावे लागतील.’’

‘‘नक्कीच, केव्हाही…

रियाकडे एक कटाक्ष टाकून राज केव्हा कॉलेजच्या गर्दीत नाहीसा झाला हे तिच्या लक्षातच आले नाही. एका कॉलेजात, एका वर्गात असल्याने त्यांची वारंवार भेट होत असे. राज हा त्याच्या स्वभावामुळे सर्वांमध्ये प्रिय होता. कॉलेजातील सर्व मुली त्याच्याशी बोलण्यासाठी झुरत. पण राज मात्र दुसऱ्याच नात्यात अडकत होता. ते नाते होते रियाबरोबर जुळलेले अबोल नाते. तिचा शांत स्वभाव, तिचे निरागस रूप ज्याला शहरीपणाचा जराही लवलेश नव्हता. तिचे हेच वेगळेपण राजला तिच्याकडे ओढत होते.

एके दिवशी दोघे जण कॉलेजच्या कॅन्टीनमध्ये बसलेले होते, तेव्हा राजने विषय काढला, ‘‘रिया तू किती वेगळी आहेस ना! आपल्या कॉलेजचे तिसरे वर्षे सुरू झाले. पण तुला इथले लटके फटके अजूनही जमत नाही…’’

‘‘मी आहे तशीच चांगली आहे. शिवाय मी कॉलेजला शिकण्यासाठी आले आहे. शिक्षण पूर्ण झाल्यावर मला नोकरी करून माझ्या बाबांचे स्वप्न पूर्ण करायचे आहे. त्यांनी माझ्यासाठी खुपच कष्ट घेतले आहेत.’’

रियाचे बोलणे ऐकून राजला तिच्याबद्दल प्रेमाबरोबरच आदरही वाटू लागला. तिसऱ्या वर्षाच्या शेवटच्या पेपरला राजने रियाला सांगितले, ‘‘मला तुला महत्त्वाचे सांगायचे आहे. संध्याकाळी भेटू या.’’ खरंतर त्याचे डोळेच सर्व सांगत होते. रियासुद्धा या क्षणाची आतुरतेने वाट पाहत होती. ती त्याच आनंदात होस्टेलला आली पण तेवढयात मेट्रनने सांगितले, ‘‘तुझ्या घरून फोन होता. तुला तातडीने घरी बोलवले आहे.’’

रियाने लगेच बॅग भरली व गावाकडे निघाली. घरी काय झाले असेल या विचाराने तिला हैराण केले होते. या सर्व गोष्टीत ती राजबद्दल विसरूनच गेली. घरी गेल्यावर समोर वडिलांचे प्रेत, त्या आघाताने बेशुद्ध पडलेली आई आणि रडणारा लहान भाऊ. नक्की कोणाला धीर देऊ, स्वत:च्या भावनांना कसे सांभाळू हेच तिला समजत नव्हते. एका अपघातात तिचे वडील जागच्या जागी वारले होते. तिच मोठी असल्याने तिने स्वत:च्या भावना गोठवून टाकल्या व पुढचे सर्व सोपस्कार पार पाडले.

या प्रसंगानंतर तिने शिक्षण अर्ध्यावरच सोडले आणि लहानशी नोकरी पत्करून घराची जबाबदारी घेतली.

इकडे राज मात्र पूर्ण बिथरून गेला. तो पूर्ण रात्र रियाची वाट बघत होता. पण ती आलीच नाही. त्याने कॉलेज होस्टेलमध्ये सगळीकडे तपास केला, पण त्याला तिचा काहीच पत्ता लागला नाही. रियानेच तशी सोय करून ठेवली होती. तिला राजवर ओझे बनायचे नव्हते. पण राज यापासून अनभिज्ञ होता. तो खुपच दुखावला गेला असल्याने त्यानेही ते कॉलेज सोडले. पुढील शिक्षणासाठी तो अमेरिकेला निघून गेला.

‘‘मॅडम, तुमचे काम झाले का? मला ऑफिस बंद करायचे आहे. मोठे साहेबही गेले केव्हाचे…’’

‘‘शिपायाच्या बोलण्याने रिया वर्तमानात आली. तिने सर्व आवरले व घरी निघाली. तिच्या मनात तोच विचार सुरू होता, ‘मी राजचा गैरसमज कसा दूर करू? त्याला माझे म्हणणे पटेल का? ही नोकरी नाही सोडता येणार… काय करावे…’ या विचारातच तिने पूर्ण रात्र जागून काढली.

दुसऱ्या दिवशी ऑफिसमध्ये अंजलीने रियाला रिसेप्शनवरच हटकले, ‘‘काय गं रिया…काय झाले? तुझे डोळे असे का दिसत आहेत? बरी आहेस ना..’’

‘‘काही नाही गं, थोडा थकवा आला आहे, बस्स. तू सांग आजचे काय शेड्युल?..’’

‘‘अगं, आपल्या कंपनीला ते मोठे प्रोजेक्ट मिळाले ना म्हणून उद्या सर्व स्टाफसाठी आर. जे. सरांनी पार्टी ठेवली आहे. प्रत्येकाला त्या पार्टीत यावेच लागेल.’’

‘‘हो…येईन ना…’’

दुसऱ्या दिवशी संध्याकाळी ठरलेल्या वेळी पार्टी सुरू झाली. रिया फक्त हजेरी लावून लगेच निघणार होती. राजचे पूर्ण लक्ष रियाकडे होते, तेवढयात त्याला एक परिचित आवाज आला.

‘‘हाय राज…तू इकडे कसा? किती दिवसांनी भेटलास तू …आहे अगदी तसाच आहे. पण तुझे नेहमीचे हसू कोठे आहे…?’’

‘‘अगं ,हो…हो…किती प्रश्न विचारशील. स्नेहल तूसुद्धा नाही बदललीस गं. कॉलेजला होतीस तशीच आहेस. प्रश्नांची खाण… तू मला सांग तू इथे कशी…?’’

‘‘अरे, मी माझ्या पतीसोबत आली आहे. आज त्यांच्या आर. जे. सरांनी सर्व स्टाफला कुटुंबासोबत बोलवले होते. म्हणून मी आले. तू कोणासोबत आला आहेस?’’

‘‘मी एकटाच आलो आहे. मीच आहे तुझ्या पतिचा आर.जे. सर.’’

‘‘काय सांगतोस राज, तू तर मला आश्चर्याचा धक्काच दिला. अरे हो, आता आठवले…रियासुद्धा याच कंपनीत आहे ना. तुमचे सर्व गैरसमज दूर झाले तर…’’

‘‘गैरसमज, कोणता गैरसमज…?’’

‘‘अरे रिया अचानक कॉलेज सोडून का गेली, तिच्या वडिलांचा अपघातात झालेला मृत्यू ,हे सर्व..’’

‘‘काय.. मला हे माहितीच नाही.’’

स्नेहल रिया व राजची कॉलेजमधील मैत्रीण होती. ती त्या दोघांमधील मैत्री, प्रेम, दुरावा या सर्व प्रसंगांची साक्षीदार होती, पण तिला नंतर रियाबद्दल सर्व समजले. तिने ते राजला सांगितले.

राजला ते ऐकून खुप वाईट वाटले. आपण रियाबद्दल किती गैरसमज करून घेतला. खरंतर तिची यात काहीच चूक नव्हती. त्याची नजर पार्टीत रियाला शोधू लागली. पण ती तोपर्यंत निघून गेली होती.

तो तिला शोधण्यासाठी बस स्टॉपकडे पळाला.

पावसाळयाचे दिवस असल्याने रिया एका झाडाच्या आडोश्याला उभी होती. त्याने दुरूनच तिला आवाज दिला

‘‘रिया….रिया…..’’

‘‘काय झाले सर? तुम्ही इथे का आलात? तुमचे काही काम होते का?’’

‘‘नाही गं, सर नको म्हणू. मी तुझा पूर्वीचा राजच आहे. मला आताच स्नेहलकडून सर्व समजले. मला माफ कर रिया…’’

‘‘नाही नाही, राज तुझी यात कोणतीही चूक नाही. ती परिस्थितीच तशी होती.’’

‘‘रिया, आज पुन्हा या वर्षा ऋतूच्या साक्षीने मी तुला विचारतो…माझ्या प्रेमाचा स्वीकार करशील का?’’

रियाच्या आनंदाअश्रूंनी राजला त्याचे उत्तर दिले.

आणि राजने तिला आपल्या मिठीत घेतले. त्यांच्या या मिलनाला पावसानेही साथ दिली. त्या पावसाच्या धारांमध्ये त्यांच्यामधील दुरावा, गैरसमज अलगद वाहून गेला.

हे बंध रेशमाचे

कथा * सुवर्णा पाटील

‘‘अरे तन्मय काय सुरू आहे तुझे? किती वाजले बघितले का? आता बंद कर तो मोबाईल आणि झोप आता.’’ आईच्या आवाजाने तन्मय त्याच्या मोबाईलच्या विश्वातून बाहेर आला.

‘‘हो ग आई, झालेच काम, तू झोप ना, तू का जागी आहेस. तुला सकाळी लवकर उठायचे असते ना…तू झोप मी पण झेपतच आहे आता.’’

आई तिच्या खोलीत गेली ही खात्री होताच तन्मयने पुन्हा मोबाईलवर चॅटिंग सुरू केली. उशिरा रात्रीपर्यंत मोबाईलवर चॅटिंग करतो म्हणून तुम्ही तन्मयबद्दल गैरसमज करू नका. नामांकित आयआयटी कंपनीत एका चांगल्या पदावर कार्य करणारा तन्मय एक हुशार व तितकाच हँडसम असा युवक आहे. त्याला कॉलेज जीवनापासून मित्र बनवायला खूप आवडते. त्याचे कॉलेजातील मित्रमंडळ पण खूप मोठे होते. पण जॉब लागल्यावर प्रत्येकजण आपल्या वाटेला गेला. आता फक्त भेट होते ती हाय हॅलो पुरतीच. असेच एक दिवशी फेसबुकवर त्याला एक मैत्रीण भेटली…अबोली. तसे व तिने तिच्या प्रोफाइलवर तिचा फोटो ही लावलेला नव्हता. होते फक्त एक अबोलीचे सुंदर फूल…

तन्मयची तिच्याशी छान गट्टीच जमली होती. त्याच्या आयुष्यात घडलेली प्रत्येक गोष्ट तो तिच्याशी शेअर करायचा. कधी ऑफिसच्या कामामुळे तो अपसेट झालेला असला तरी त्या गोष्टी पण तिच्याशी बोलायचा. अबोली त्याला खूपच छान समजून घ्यायची. जर ती ऑनलाइन नसली तर तो अस्वस्थ व्हायचा. कारण तिच्याशी बोलण्याचे त्याच्याकडे दुसरे माध्यमच नव्हते. एकेदिवशी याच कारणावरून तन्मय अबोलीशी भांडला.

‘‘आपण आता किती छान मित्र झालो आहोत. तुला माझ्यावर विश्वास नाही का? मग तू मला भेटण्याचे का टाळत आहे. मला तुला प्रत्यक्ष भेटायचे आहे. तुझ्या डोळ्यांत डोळे मिसळून संवाद साधायचा आहे.’’

‘‘सॉरी तन्मय…हे आपण आधीच ठरवले होते की आपली मैत्री ही नेहमी ऑनलाइनच असेल. आपण एकमेकांना न पाहता मैत्री केली मग आता तू इतका का रागवलेला आहे?’’

‘‘हो मान्य आहे मला. पण कधी कधी तू ऑनलाइन नसते तेव्हा मला काय करावे हे सुचतच नाही. खरं सांगू का अबोली..मी नाही जगू शकत तुझ्याशिवाय.’’

‘‘…तन्मय…’’

‘‘काय झाले अबोली? रागावली का माझ्यावर…पण मी तरी काय करू, प्लीज भेटायचे ना आपण…बोल ना…तुझे मुकेपण मला अजूनच अस्वस्थ करत आहे.’’

पण तन्मयच्या या वाक्याने अबोली ऑफलाइन झाली. तन्मयला समजलेच नाही तिला नेमके कशाचे वाईट वाटले. आजपर्यंत ती एकदाही अशी वागली नव्हती. उद्या बोलू असा विचार करून तो झेपण्याचा प्रयत्न करू लागला. पण अबोलीच्या ऑफलाइन गेल्याने त्याची झोपच उडवून टाकली होती. दुसरा दिवस उगवला पण दिवसभर अबोलीचे ऑफलाइन राहणे त्याला अस्वस्थ करत होते. तो उतावळेपणाने रात्रीची वाट पाहू लागला कारण काहीही असो अबोली रात्री आपल्याशी नक्की बोलेल याची खात्री होती. पण रात्री नेहमीची वेळ निघून गेली तरी अबोली ऑनलाइन आलीच नाही. तन्मयला खूप वाईट वाटले की आपण उगाच तिच्याशी भांडलो. आपण का तिला पाहण्याचा हट्ट केला. ती याच कारणाने रागावली असेल. त्याला स्वत:वरच खूप संताप येत होता पण त्यावर तो काहीही करू शकत नव्हता.

अबोलीची वाट पाहत पाहत एक महिना होऊन गेला. तन्मय दररोज रात्री नेहमीच्यावेळी ती ऑनलाइन येण्याची वाट पाहत असे…पण…तसे घडलेच नाही. त्याला आठवले की अबोलीचा उद्या वाढदिवस आहे आणि चॅटिंग करत असताना तिने सांगितले होते की तिला लहान मुले खूप आवडतात. त्याने ठरवले उद्या अबोलीसाठी काहीतरी वेगळे करू या. ती सोबत नसली तरी काय झाले?

दुसऱ्या दिवशी तन्मय सकाळी लवकर उठला. त्याने ऑफिसमध्ये रजा घेतली. तो एका मिठाईच्या दुकानात गेला. तिथून खूप सारे लहान मुलांना आवडणारी मिठाई घेतली व त्याच घराजवळ असलेल्या अनाथ आश्रमात गेला. पण गेटजवळ जाताच तो थबकला. समोरील दृश्य पाहून तो पाहतच राहिला.

सर्व लहान मुले एका तरूणी भोवती किलबिलाट करत होते. ते सर्वजण काहीतरी खेळ खेळत होते. ती तरूणी हावभाव करून त्यांना सांगत होती व ती मुले गाण्याचे नाव ओळखत होती. मुलांनी गाणे बरोबर ओळखल्यावर ती आनंदाने उड्या मारत होती आणि तोच आनंद, निरागसता त्या तरूणीच्या चेहऱ्यावर होती.

मोठी माणसे पण लहान मुलांसारखे निरागस असू शकतात का? हे कोडे तन्मयला पडले. हावभाव करतांना तिच्या गुलाबी ओठांची होणारी नाजूक हालचाल, वाऱ्याने उडणारे तिचे लांबसडक केस आणि ते सावरताना तिची होणारी धांदल…आपण इथे कशासाठी आलो हेच नेमके तन्मय विसरून गेला.

‘‘हॅलो मिस्टर, काय सुरू आहे?’’

एका लहान मुलाच्या आवाजाने तन्मय भानावर आला.

‘‘हम्मम…मी…ते…भेटायला आलो होतो.’’

‘‘हो का, मग भेटण्यासाठी गेटच्या आत यावे लागेल ना…तुम्ही तर केव्हाच गेट पकडूनच उभे आहात?’’

एवढ्याशा लहान मुलाने आपली फिरकी घ्यावी हे पाहून तन्मय थोडा रागावला. पण काय करणार. ती युवती व सर्व बच्चे कंपनी आता आपल्याकडेच पाहत आहे हे लक्षात आल्यावर तो म्हणाला, ‘‘नाही रे बेटा…तुम्ही सगळे खेळत होता ना, मग तुम्हाला डिस्टर्ब नको म्हणून थांबलो होतो.’’

‘‘हो का…आम्हाला माहिती आहे तुम्ही का थांबला होता? आणि तुमचे लक्ष कुठे होते?’’

तन्मय एकदम गोरामोरा झाला. या लहान मुलाने आपली चोरी पकडली म्हणून तो काही त्याला बोलणार तेवढयात समोरून एक वयस्कर गृहस्थ आले. त्यांनी त्या लहान मुलास बोलवले…‘‘’अजय इकडे ये…काय करतो आहे…आणि त्या दादाला काय त्रास देत आहेस?’’

‘‘नाही…नाही…मी काहीच केले नाही, उलट हा दादाच केव्हापासून…’’

आपली चोरी पकडली या भीतीने तन्मयने पुढे जाऊन त्या लहान मुलांचे म्हणजे अजयचे वाक्य पूर्ण केले. ‘‘नाही…याने मला काहीच त्रास दिला नाही. उलट तो मला आश्रमाबद्दल माहिती देत होता. खूपच हुशार आहे हा…’’ अजयही तन्मयकडे पाहून हसू लागला व खेळायला पळाला. पण त्याचवेळी तन्मयचे लक्ष त्या युवतीकडे गेले. त्या युवतीच्या नजरेनेही तन्मयची दखल घेतली हे त्याला जाणवले. तो तिकडे वळणार तेवढ्यात त्या गृहस्थानी त्याला ऑफिसमध्ये नेले.

‘‘नमस्कार मी धनंजय मोरे…सर्व जण मला गोरे काका म्हणतात. काय काम होते आपले?’’

तन्मयने त्यांना सांगितले की, ‘‘आज माझ्या एका मैत्रीणीचा वाढदिवस आहे म्हणून इथल्या लहान मुलांना खाऊ वाटायचा आहे आणि त्यांच्या शिक्षणासाठी काही मदतही करायची आहे.’’

‘‘अरे वा…छान…तुम्ही हा फॉर्म भरून घ्या. मी सर्व मुलांना ग्राउंडवर बोलावतो…’’

‘‘मोरे काका, एक विचारू का?’’

‘‘हो…हो…विचारा ना…काही अडचण आहे का?’’

‘‘नाही अडचण अशी नाही. त्या मुलासोबत बाहेर खेळत आहे त्या कोण आहेत?

इथं कामाला आहेत का…’’ थोडे अडखळतच तन्मयने विचारले.

‘‘नाही…नाही…ती होय…ती आनंदी आहे.’’

‘‘म्हणजे मी नाही समजलो…’’

‘‘अहो तिचे नाव आनंदी आहे. तिला या निष्पाप मुलांचा खूप लळा आहे. ती त्यांना नेहमी भेटायला येते आणि आज तर तिचाही वाढदिवस आहे मग काय आजचा पूर्ण दिवस ती या मुलांसोबतच घालवते…मुलांनाही तिचा खूप लळा आहे. पण बघा ना एवढी सुंदर निरागस असूनही…’’

त्यांचे पुढचे वाक्य अपूर्णच राहिले. एक लहान मुलगी आली व त्यांना हात ओढत बाहेर घेऊन गेली. मीही त्यांच्या मागे मागे गेलो ग्राऊंडवर सर्व लहान मुले जमली होती. त्या सुंदर युवती म्हणजचे आंनदीच्या बर्थडेचे सेलेब्रशन सुरू होते पण एका वेगळ्याच पद्धतीने…आंनदीने आश्रमातील सर्व लहान मुलांचे औक्षण केले व त्यांना गोड खाऊ व एखादे गिफ्ट देत होती. माझ्या चेहऱ्यावरील आश्चर्य पाहून मोरे काकांनी सांगितले की, ‘‘या लहान मुलांचा वाढदिवस कधी आहे हे आम्हाला ही ठाऊक नाही. पण त्या आनंदापासून ते अलिप्त राहू नये म्हणून आनंदी या पद्धतीने तिच्या वाढदिवशी त्यांना हा आनंद देते.’’

‘‘खूप छान आहे ही कल्पना…आजच्या काळातही कोणी इतरांचा विचार करत असेल असे मला वाटलेच नव्हते. शी इज रिअली ग्रेट..मी त्यांच्याशी बोलू शकतो का?’’

तन्मयच्या या प्रश्नाने मोरे काका दु:खी झाले.

‘‘काय झाले काका? मी काही चुकीचे बोललो का?’’

‘‘नाही रे बाळा…तू आनंदीशी बोलू शकतो…पण…ती तुझ्याशी नाही बोलू शकत. कारण आनंदी मुकी आहे. एका भयंकर अपघातात तिने आपले आईवडिल व आपला आवाज दोघेही गमावले. आज जो तू तिच्या चेहऱ्यावर आनंद पाहत आहे तो फक्त या मुलांमुळेच…ही मुले तिचे सर्वस्व आहेत…’’

हे ऐकून तन्मयला खूपच मोठा धक्का बसला. त्याला एकदाही आनंदीकडे पाहून या बाबीची जाणीव झाली नाही. आधी तो फक्त तिच्याकडेच आकर्षित झाला होता. पण आता त्याला तिच्याबद्दल प्रेम व आदरही वाटू लागला. तन्मय मोरे काकासोबत आनंदीकडे गेला. काकांनी त्या दोघांची ओळख करून दिली.

तन्मयने आनंदीला विचारले की, ‘‘तुम्हाला राग येणार नसेल तर…मीपण तुमच्या या सेलेब्रशनमध्ये येऊ का?’’

तन्मय आश्रमात आल्यापासून आपल्याकडेच बघत आहे हे आनंदीला जाणवलंच होते व त्याचे व्यक्तिमत्त्व आश्रमातील मुलांविषयीची कणव…त्याच्या चेहऱ्यावरील गोड हास्य..आनंदी त्याला नाही म्हणूच शकली नाही. तिच्या संमतीने त्यानेही त्या कार्यक्रमात सहभाग घेतला. त्याचा तो दिवस खूपच छान गेला. त्या भेटीत त्याने आनंदीकडून तिचा फोन नंबरही मिळवला. रात्री घरी आल्यावरही तो एकदम छान मूडमध्येच होता. आनंदीच्या आठवणीने तो गालातल्या गालात हसतही होता. आज बऱ्याच दिवसानंतर त्याच्या आईने त्याला इतके आनंदी पाहिले होते.

‘‘काय रे तन्मय…आज एकदम रंगात आहे गाडी…कोणी स्वप्नातली परी भेटली की काय तुला?’’

आईच्या या प्रश्नाने तो एकदम भांबावून गेला.

‘‘काय गं आई…काहीही बोलत असते. मी झोपायला चाललो आहे तू ही लवकर झोप.’’

पण हे प्रकरण काहीतरी वेगळेच आहे, हे आईच्या नजरेतून सुटले नव्हते.

तिकडे आनंदीची स्थितीपण काही वेगळी नव्हती. तन्मयचे बोलणे, त्याचे तिला सांभाळून घेणे, मुलांशी केलेली दंगामस्ती…तिला राहून राहून आठवत होती आणि विशेष म्हणजे त्याने एकदाही ती मुकी आहे हे तिला जाणवू दिले नाही. तिच्या चेहऱ्यावरील हावभाव वरूनच तो तिचे म्हणणे समजून घेत होता…जसे की ते दोघे खूपच जुने मित्र आहेत.

दुसऱ्या दिवसापासून तन्मय आणि आनंदीचे नवे जग सुरू झाले. एकमेकांना मोबाइलवर मॅसेजेस केल्यावाचून त्यांचा दिवच सुरू व्हायचा नाही. मग हे चॅटिंग छोट्या भेटीतून..प्रेमात कधी परावर्तित झाले दोघांनाही कळले नाही पण…

हो पण…आनंदीला भीती होती ज्या यक्तिवर ती मनापान प्रेम करते…ती व्यक्ती तिच्यापासून कायमची दूर जाते आणि तिला तन्मयला गमवायचे नव्हते म्हणूनच ती तिचे प्रेम व्यक्त करत नव्हती. पण तन्मय आता आनंदीशिवाय राहू शकत नव्हता. तो त्याच्या आईशी या विषयावर बोलला होता. तिलाही हे नाते मान्य होते मग काय तन्मयने त्याच दिवशी आनंदीला लग्नाचे विचारायचे ठरवले. ते दोघे संध्याकाळी एका बागेत भेटणार होते.

संध्याकाळी तन्मय नेहमीपेक्षा लवकरच तिथे आला. आनंदी येताच तो आतुरतेने तिला म्हणाला, ‘‘काय गं किती उशीर…पण तिच्या चेहऱ्यावरील खट्याळ हसू पाहून त्याला स्वत:ची चूक लक्षात आली. हम्मम समजले मला मीच आज जरा लवकर आलो. ते जाऊ दे, मला तुझ्याशी एका महत्त्वाच्या विषयावर बोलायचे आहे. तू पूर्ण ऐकूण घे, तुझा निर्णय असेल तो मला मान्य आहे. बोलू…’’

तन्मयीची अधीरता पाहून आनंदीला लक्षात आले होते की त्याला का म्हणायचे आहे. तिने होकार दिला.

‘‘आनंदी…तू मला किती आवडतेस हे मी तुला सांगत नाही कारण न बोलताही तू हे जाणतेस पण मी आता तुझ्याशिवाय नाही राहू शकत…पण त्याच्याही आधी मला तुला अजून एक सांगायचे आहे. तू गैरसमज करू नको, आपली भेट होण्यापूर्वी माझे एका मुलीवर प्रेम होते.’’

हे ऐकून आनंदीच्या चेहऱ्यावरील भाव एकदम बदलून गेले.

‘‘थांब…आनंदी गैरसमज करू नको पूर्ण गोष्ट एक…अबोली…अबोली तिचे नाव…आम्ही ऑनलाइन भेटलो होतो. मी प्रत्येक गोष्ट तिच्याशी शेअर करायचो. तिला न पाहताच मी तिच्या प्रेमात पडलो होतो. अगं हे तिला माहिती नव्हते. पण अचानक एके दिवशी ती माझ्या आयुष्यातून निघून गेली…काहीही न सांगता…’’

हे ऐकल्यावर आनंदी रडू लागली. तन्मयला वाटले की, आपले प्रेम प्रकरण ऐकून तिला वाईट वाटले. पण हे वेगळेच कारण होते. आनंदीने रडत रडतच आपला फोन तन्मयला दाखवला त्यात तिचे अबोली या नावाने फेसबुकवरील अकाउंट पाहून तर तो आश्चर्य चकित झाला ते ओपन करून त्यातील त्याचे व अबोलीचे चॅटिंग पाहून त्याच्या चेहऱ्यावरील आश्चर्यचे भाव रागात बदलले.

‘‘का केले तू हे…अबोली…की आनंद…तुझ्या त्या अचानक जाण्याने मी किती कोलमडून गेलो होतो माहिती आहे का तुला, मग पुन्हा का आली माझ्या आयुष्यात…पुन्हा माझ्या भावनांशी खेळायला…का केलेस असे…’’

आनंदी त्याला समजवण्याचा प्रयत्न करत होती. पण आता यावेळी शब्दविना ती त्याचा गैरसमज दूर करू शकत नव्हती आणि तिचे भाव त्याच्यापर्यंत पोहोचत नव्हते. तन्मय रागाने तिथून निघून गेला. आपण आनंदीला एकटेच बागेत सोडून आलो याचेही त्याला भान नव्हते. फक्त एकच, डोक्यात होते अबोली की आनंदी आणि का…आणि याच विचारात त्याची वेगाने चालणारी गाडी केव्हा समोरील मोठ्या झाडास धडकली त्याला समजलेच नाही. त्याला लगेच हॉस्पिटलमध्ये हलवण्यात आले. त्याच्या मित्रांनी आनंदीच्या घरी फोन        केला ही बातमी ऐकताच आनंदीला खूपच मोठा धक्का बसला. आपल्या आईवडिलांचा अपघात तिच्या नजरेसमोर आला…आणि त्याच धक्क्याने ती जोरात किंचाळली व बेशुद्ध झाली. तिच्या मावशीने तिला शुद्धीत आणले व दोघीही तन्मयला पाहण्यासाठी हॉस्पिटलमध्ये आल्या. तिथे त्याची आई होती. आनंदीने त्यांना प्रेमाने जवळ घेतले.

‘‘काळजी करू नका…आपल्या तन्मयला काहीही होणार नाही…’’

‘‘तू आनंदी ना…तू तर…तो तुलाच भेटायला आला होता ना…’’

तेवढ्यात डॉक्टर आले. त्यांनी सांगितले की तन्मय आता शुद्धीत आला आहे. कोणीही एकजण त्याला भेटू शकतो. आनंदीने तन्मयच्या आईकडे पाहिले. त्यांनीही तिच्या डोळ्यातील प्रेम पाहून तिला परवानगी दिली.

आनंदी तन्मयच्या रूममध्ये गेली. तिला पाहताच तन्मयने तोंड फिरवले पण आनंदी त्याच्याजवळ गेली. तिने त्याचा हात हातात घेतला. ‘‘इतके रागावताता का आपल्या माणसावर…’’

तिचे शब्द ऐकून तन्मय तिच्याकडेच पाहतच राहिला.

‘‘हो मी बोलू शकते. केवळ तुझ्यामुळेच एक अपघाताने माझी वाचा गेली आणि दुसऱ्या अपघाताने परत आली. मीही तुझ्यावर खूपच प्रेम करते. मला माहित नव्हते की फेसबुकवर चॅटिंग करणारा तूच आहेस. मीही तुझ्यात गुंतत होते पण तू त्यावेळी भेटण्यासाठी आग्रह करत होता म्हणूनच मी तुझ्यापासून दूर झाली होती. पण आपण पुन्हा भेटलोच…आणि पुन्हा कधीही माझ्यापासून दूर करणारा नाही. नेहमी…असेच…’’

‘‘हो..का…नेहमीच असेच…म्हणजे कसे?’’

तन्मयच्या या खट्याळ वाक्याने आनंदी लाजली व तिचा हात त्याच्या हातातून सोडवू लागली पण तन्मयने त्याची पकड अधिकच घट्ट केली. मॅडम आता कुठे चालल्या पळून…आता हे रेशमाचे बंध कायमचेच विणले गेले. त्यातून तुमची सुटका नाही.

‘‘मलाही आवडेल हे बंधन कायमस्वरूपी…’’ आणि हीच तर खरी सुरूवात आहे आपल्या राजा राणीच्या संसाराची…नांदा सौख्य भरे…!!!

अनलिमिटेड कहानियां-आर्टिकल पढ़ने के लिएसब्सक्राइब करें