* गरिमा पंकज
नुकताच सोशल मीडियावर एक व्हिडिओ व्हायरल झाला होता ज्यामध्ये मुंबई विमानतळावर डोसा खाण्यासाठी 600 रुपये मोजावे लागतील असे दाखवण्यात आले आहे. बटर डोसाची किंमत 620 रुपये आहे. या व्हिडीओला कॅप्शन देण्यात आले आहे – मुंबई विमानतळावरील सोने डोसापेक्षा स्वस्त आहे. शेअर केल्यानंतर, व्हिडिओ लाखो वेळा पाहिला गेला आणि 2 लाखांहून अधिक लाईक्स मिळाले. साहजिकच पैसे असणारे लोक विमान प्रवास करण्याआधी तिकडे जाण्याचा आणि तिथला खाण्याचा विचार नक्कीच करतील, ते महाग असूनही, कारण किमतीपेक्षा त्या ठिकाणाचे महत्त्व अनेक पटीने जास्त असते.
जर आपण जगातील सर्वात महागड्या रेस्टॉरंटबद्दल बोललो तर ते स्पेनचे सबलिमेशन रेस्टॉरंट आहे. येथे सामान्य अन्न खाल्ल्यानंतरही तुम्हाला सुमारे 2,000 डॉलर्सचे बिल भरावे लागते, जे भारतीय रुपयांमध्ये सुमारे 1,63,000 रुपये आहे. स्पेनच्या इबिझा बेटावर सबलिमोशन रेस्टॉरंट तयार करण्यात आले आहे. त्यावर बसल्यानंतर तुम्हाला तुमच्या इच्छेनुसार दृश्य दिसेल.
त्याचप्रमाणे आपल्याकडे अनेक पंचतारांकित हॉटेल्स आणि आलिशान रेस्टॉरंट्स आहेत जिथे येऊन जेवण खाल्ल्याने एक वेगळीच अनुभूती मिळते. किंबहुना, अशा ठिकाणी केवळ जेवणच रुचकर नसते, तर संपूर्ण वातावरण निवांत, संगीतमय, स्वच्छतापूर्ण, आरामदायी आणि डोळ्यांना आनंद देणारे असते. कुठेही अस्वच्छता किंवा गलथान कारभार दिसत नाही.
हल्दीराम, सागर रत्न, आंध्र भवन, बुखारा, कॉफी हाऊस, सर्वना भवन, स्पाइस रूट, काके दा हॉटेल, नैवैद्यम, सात्विक अशी अनेक उत्तम रेस्टॉरंट्स आहेत जिथे तुम्ही तुमच्या आवडीचे पदार्थ खाऊ शकता. हे महाग आहेत परंतु सेवांचा विचार करता, पैसे देणे अवाजवी नाही.
आराम आणि स्वच्छतेचे मूल्य
हॉटेल किंवा रेस्टॉरंटमध्ये अन्न महाग होण्याची अनेक कारणे आहेत, जसे की तेल, तूप, मसाले, भाज्या, सुका मेवा इत्यादी खाद्यपदार्थांमध्ये वापरल्या जाणाऱ्या घटकांचा दर्जा चांगला असतो. दुसरे म्हणजे, तुम्ही ज्या वातावरणात बसून जेवत आहात, त्या जागेची किंमत, स्वच्छता, क्रोकरी, स्वयंपाकाचा दर्जा, लोकांचा सेवा करण्याचा कल इत्यादींवरही खूप खर्च येतो. आम्हाला एसी रूममध्ये आरामात जेवण्याची संधी दिली जाते.
तिसरे म्हणजे, प्रत्येक स्तरावरील हॉटेल्स किंवा रेस्टॉरंटवरील कर दर भिन्न आहेत. तर रस्त्यावर खाद्यपदार्थ विकणारे लोक किंवा ढाबा विक्रेत्यांना असा खर्च सहन करावा लागत नाही. हे शक्य आहे की एखाद्या ढाब्यावरचे जेवण एखाद्या मोठ्या हॉटेलपेक्षा चवदार असू शकते आणि स्वयंपाकाचा खर्च सारखाच असेल, परंतु आम्ही हॉटेलमध्ये दिलेल्या सुविधा आणि स्वच्छतेची किंमत मोजतो.
मोठमोठ्या हॉटेल्स किंवा रेस्टॉरंटमध्ये खाद्यपदार्थांवर इतका कर आहे की ते त्याच्या सामान्य किंमतीपेक्षा जवळपास 4 पटीने महाग होते. हे देखील एक कारण आहे की तेथे अन्न महाग आहे. समोसे छोट्या ढाब्यावर किंवा गाड्यांवर १०-१५ रुपयांना मिळतात. तर समोसे चांगल्या रेस्टॉरंटमध्ये 50-60 रुपयांना मिळतात.
महागड्या हॉटेलमध्ये, जिथे चहा-कॉफीची किंमत १००-२०० रुपये आहे, तो चहा देण्याची पद्धत, तिथली व्यवस्था आणि स्वच्छता अशी आहे की माणूस आनंदाने इतके रुपये खर्च करतो, तर रस्त्यांवर आणि ढाब्यांवर तितकेच शुल्क आकारले जाते. चहा 5 ते 10 रुपयांना मिळतो. तेथे स्वच्छता व्यवस्था नाही. काम घाणेरड्या हातांनी केले जाते. घाण पाणी वापरले जाते.
चहा, कॉफी किंवा अन्न सर्व्ह करण्याचा कोणताही योग्य मार्ग नाही. भांडीही व्यवस्थित साफ होत नाहीत. चहा बनवताना जुन्या चहाच्या पानांचा वापर केला जातो. त्याचप्रमाणे समोसे, पकोडे किंवा कचोरी इत्यादी तळताना तेच तेल पुन्हा पुन्हा वापरले जाते, त्यामुळे खाणाऱ्याच्या आरोग्यावर वाईट परिणाम होतो. हा दोघांमधील मुख्य फरक आहे.
महागड्या हॉटेलमध्ये स्वच्छतेची काळजी घेतली जाते आणि स्वस्त हॉटेलमध्ये या सुविधा मिळत नाहीत. तुम्हाला कुठे खायचे आहे हे ठरवायचे आहे?