११ आरोग्य टीप्स, नवीन वर्षासाठी

* सोमा घोष

कोविड -१९ नंतर प्रत्येक व्यक्तीच्या आयुष्यात मोठा बदल झाला. आज कोणीही १० वर्षांपूर्वीसारखे नियोजन करत नाही, कारण जीवन खूप अस्थिर आहे, जिथे पैसा आणि सत्ता असूनही लोक आपल्या प्रियजनांना गमावत आहेत. अशा परिस्थितीत सर्व वयोगटातील लोक आरोग्य आणि त्याच्या काळजीबाबत जागरूक झाले आहेत. याबाबत मुंबईतील कोकिलाबेन धीरुबाई अंबानी रुग्णालयातील सल्लागार हृदयरोगतज्ज्ञ डॉ. प्रवीण कहाळे सांगतात की, कोविडमुळे लोकांमध्ये आरोग्याबाबत जागरूकता वाढली आहे आणि ही चांगली गोष्ट आहे, परंतु नवीन वर्षात प्रत्येक व्यक्तीने समजून घेणे आवश्यक असलेल्या काही गोष्टी आहेत, ज्या खालीलप्रमाणे :

* तुमचे वजन नियंत्रणात ठेवा. तुमचे वजन योग्य आहे की नाही याकडे लक्ष द्या. यासाठी तुम्हाला अतिरिक्त कॅलरीज टाळाव्या लागतील आणि नियमित व्यायाम करावा लागेल. लिफ्टऐवजी पायऱ्यांचा वापर करण्यासारखा सोपा उपाय तुम्ही दररोज करू शकता. ‘पॅसिव्ह स्मोकिंग’ करण्याइतकेच बसणे हे तुमच्यासाठी नुकसानकारक आहे. सतत बराच वेळ बसल्याने हृदयविकाराचा धोका वाढतो. लाकडांच्या धुरात श्वास घेण्यामुळे जितके नुकसान होते तितकेच जेव्हा तुम्ही बसता तेव्हा तुमच्या शरीराचे होते. त्यामुळेच व्यायाम न करणे किंवा बसणे हे ‘पॅसिव्ह स्मोकिंग’ मानले जाते.

* पाकीट बंद पदार्थ खाणे कमी करा किंवा बंद करा आणि निरोगी आहार घ्या. रोजच्या आहारात भरपूर भाज्या असाव्यात. मीठ आणि साखरेचे प्रमाण कमी करा.

* आहारावर नियंत्रण ठेवण्यासोबतच व्यायामावरही नियंत्रण ठेवणे गरजेचे आहे. जास्त व्यायामामुळे अनेकदा समस्या उद्भवतात.

* मुलांना डिजिटल जगापासून दूर ठेवा, त्यांना खेळण्यासाठी आणि व्यायामासाठी प्रोत्साहित करा. बॅडमिंटन, टेबल टेनिस, क्रिकेट आणि फुटबॉल यांसारखे मैदानी खेळ खेळण्यास त्यांना प्रोत्साहन दिले पाहिजे.

* जीवनशैलीत हे महत्त्वाचे बदल करण्यासोबतच चांगली गाढ झोप घेणेही खूप महत्त्वाचे आहे. तुम्हाला किती झोप येत आहे यासोबतच झोपेची गुणवत्ताही महत्त्वाची आहे. झोपण्यापूर्वी मोबाईल आणि टेलिव्हिजनपासून दूर राहा, कारण ते तुमची ‘सर्केडियन रिदम’ म्हणजेच दैनिक लयबद्धतेत व्यत्यय आणते किंवा  ती बिघडवते, जी चांगल्या आरोग्यासाठी खूप महत्त्वाची असते. या काही प्रतिबंधात्मक उपायांचा आणि निरोगी जीवनशैलीचा अवलंब करून तुम्ही तुमचे हृदय निरोगी ठेवू शकता.

* वेगवेगळया वयोगटातील लोकांसाठी व्यायामाचे वेगवेगळे प्रकार आहेत, ज्या लोकांना सांधेदुखी किंवा इतर समस्या आहेत ते जॉगिंग आणि ट्रेडमिल ऐवजी पोहणे आणि सायकल चालवण्यासारखे स्थिर व्यायाम करू शकतात, यासारखी उपकरणे जिममध्ये आणि घरीही सहज उपलब्ध होतात.

* हाय स्पीड म्हणजेच वेगवान व्यायाम करणे आवश्यक नाही. नियमितपणे मध्यम तीव्रतेचा व्यायाम सातत्याने केल्यास तुम्ही तणावाला दूर ठेवू शकता. हे लक्षात ठेवा की, कधीकधी व्यायाम करणे नुकसानदायक ठरू शकते.

* जीवनसत्त्व ड, जीवनसत्त्व ब १२ या सारख्या पोषक तत्वांच्या कमतरतेची तपासणी करत राहा आणि शरीरातील लोह कमी होऊ देऊ नका. तरुण तसेच प्रौढ स्त्रियांमध्येही जीवनसत्त्वं, लोहाची कमतरता असणे ही खूपच सर्वसामान्य समस्या आहे.

* एखाद्या व्यक्तीला मधुमेह, रक्तदाब किंवा कोलेस्टेरॉल नसले तरीही, लठ्ठपणा आणि जास्त वजनामुळे हृदयविकाराचा धोका २५ टक्क्यांनी वाढतो. मधुमेह आणि लठ्ठपणा हे प्राणघातक मिश्रण आहे, कारण लठ्ठपणामुळे मधुमेहाची शक्यता वाढते आणि एकदा साखरेचे प्रमाण वाढले की रुग्णाला हृदयविकाराचा झटका येण्याची शक्यता वाढते.

* धूम्रपान हे हृदयविकाराचे एक महत्त्वाचे कारण आहे. सिगारेटच्या धुरात असलेल्या रसायनांमुळे शरीरातील रक्त घट्ट होते आणि रक्तवाहिन्या तसेच नसांमध्ये गुठळया जमा होऊ लागतात.

* चांगल्या आरोग्यासाठी प्रक्रिया केलेले अन्न कमी खाणे आणि मीठ तसेच साखरेचे प्रमाण कमी ठेवणे महत्त्वाचे आहे. वाढत्या वयानुसार हृदय आणि रक्तवाहिन्यासंबंधीचा धोका कमी करण्यासाठी लहानपणापासूनच काही गोष्टींची काळजी घेतली पाहिजे. शरीराला मीठ आणि साखरेची गरज नसते, या दोन गोष्टी तुमच्या शरीरासाठी नसून फक्त तुमच्या जिभेला आनंद देण्यासाठी असतात. आता तुम्हीच ठरवा की, नवीन वर्षात तुम्हाला फक्त जिभेला आनंदी ठेवायचे आहे, की संपूर्ण शरीराला?

तुम्ही नेहमी तंदुरुस्त आणि उत्तम राहाल

* शोभा कटरे

तरुण दिसण्यासाठी तुमची जीवनशैली आणि आहार, झोपेची आणि उठण्याची वेळ आणि काही व्यायाम जसे की चालणे, धावणे इत्यादी बदलणे सर्वात महत्वाचे आहे.

जर आपण आपली दैनंदिन दिनचर्या बदलून या सर्व सवयी लावल्या, तर माझ्यावर विश्वास ठेवा, तुम्ही नेहमी निरोगी आणि उर्जेने भरलेले राहाल आणि तरुण वाटू शकता.

चला, या सवयींचा अवलंब करून तुम्ही स्वतःला दीर्घकाळ निरोगी आणि तरुण कसे ठेवू शकता ते जाणून घेऊया :

रुटीन लाईफ आवश्यक : बदलती जीवनशैली आणि तंत्रज्ञानाच्या युगात झोपेची कमतरता ही समस्या बनत आहे. आजकाल आपल्या सर्वांना दिवसभराच्या धावपळीनंतरच रात्रीचा मोकळा वेळ मिळतो आणि आपण फक्त आपला मोबाईल घेतो आणि बसतो किंवा आपले अन्न खातो, टीव्ही पाहताना सर्व कामे करतो आणि अनेकवेळा आपण अनावश्यक आणि जंक फूड वगैरे खातो. अशा स्थितीत वेळ केव्हा निघून जातो हे आपल्या लक्षात येत नाही आणि आपल्याला झोपायला उशीर होतो आणि मग आपल्याला सकाळी लवकर उठण्यास त्रास होतो, ज्यामुळे आपल्याला पूर्ण ऊर्जा जाणवत नाही. याचा परिणाम आपल्या आरोग्यावरही होतो, त्यामुळे स्वत:ला नेहमी तंदुरुस्त आणि निरोगी ठेवण्यासाठी वेळेवर झोपण्याची आणि उठण्याची सवय लावा.

जर तुम्ही ही दिनचर्या अवलंबली तर शरीरावर अनुकूल फायदे दिसतात :

चांगल्या झोपेमुळे रोगप्रतिकारशक्ती वाढते, त्यामुळे आपले शरीर आजारांशी लढण्यास सक्षम होते आणि आपण सहजासहजी आजारी पडत नाही.

अभ्यासात असेही आढळून आले आहे की चांगली झोप शरीराला दुरुस्ती, पुनर्जन्म आणि पुनर्प्राप्त करण्यात खूप मदत करते.

७-८ तासांची झोप आपले मन ताजे ठेवते, ज्यामुळे आपली स्मरणशक्ती आणि विचार करण्याची शक्ती वाढते. आपण गोष्टी व्यवस्थित करू शकतो.

यामुळे आपली काम करण्याची क्षमतादेखील वाढते म्हणजेच आपण जलद गतीने कामे करू शकतो.

मानसिक स्वास्थ्य चांगले राहते.

किमान 7-8 तासांची चांगली झोप आपल्याला लठ्ठपणा, मधुमेह, हृदयविकार, रक्तदाब इत्यादी अनेक गंभीर आजारांपासून दूर ठेवते.

नियमित शारीरिक व्यायाम : नियमित व्यायामामुळे आपल्या वृद्धत्वाची गती कमी होऊन आपल्याला अधिक काळ तरूण राहण्यास मदत होते. उत्तम आरोग्य आणि तरुण राहण्यासाठी आपल्याला रोज सकाळी अर्धा किंवा एक तास शारीरिक व्यायामाची गरज आहे, त्यासाठी आपण स्वतःसाठी तो व्यायाम किंवा व्यायाम निवडावा ज्यामध्ये आपल्याला आनंद होतो.

तुम्ही तुमचे नियमित व्यायाम करू शकता जसे की वेगाने चालणे, धावणे इ. जर तुम्हाला ते कंटाळवाणे वाटत असेल तर तुम्ही झुंबा किंवा एरोबिक्स किंवा नृत्यदेखील समाविष्ट करू शकता. तुम्ही जिम किंवा इतर कोणत्याही फिटनेस क्लासचा भागदेखील होऊ शकता.

नियमित व्यायामाचे फायदे

नियमित व्यायाम केल्याने चयापचय वाढते आणि आपल्या कॅलरीज जलद बर्न होतात, त्यामुळे वजन नियंत्रणात राहते.

नियमित व्यायामामुळे आपले स्नायू निरोगी राहतात आणि शरीरातील रक्तप्रवाह देखील सुधारतो, ज्यामुळे आपण निरोगी राहतो, तसेच मेंदूला योग्य रक्तपुरवठा होतो, ते सक्रियपणे कार्य करते आणि नवीन मेंदूची विक्री करण्यास देखील मदत करते.

नियमित व्यायामामुळे तणाव कमी होतो आणि रक्तदाब नियंत्रित ठेवण्यास मदत होते.

नियमित व्यायामामुळे शरीरातील हानिकारक कोलेस्टेरॉलचे प्रमाण कमी होते आणि चांगल्या कोलेस्टेरॉलचे प्रमाण वाढते. यामुळे हृदय तंदुरुस्त राहते आणि आपण जास्त प्रमाणात ऑक्सिजन घेऊ शकतो. यामुळे, व्यक्तीला हृदयविकाराचा झटका आणि इतर हृदयाशी संबंधित आजार होण्याचा धोका खूप कमी होतो.

संतुलित आहार का

हे जाणून घेणे आवश्यक आहे की केवळ जगण्यासाठीच नाही तर निरोगी आणि सक्रिय जीवन जगण्यासाठी देखील संतुलित आहार घेणे आवश्यक आहे कारण संतुलित आहारामध्ये समाविष्ट असलेले पौष्टिक घटक आपल्या शरीरातील पौष्टिक पातळी राखतात ज्यामुळे आपण निरोगी राहता.

संतुलित आहारात काळजी घ्या

नाश्ता कधीही वगळू नका.

झोपण्याच्या सुमारे 1 तास आधी अन्न खाण्याची सवय लावा.

रात्री कमी आणि हलके अन्न खा.

संतुलित आहाराचे फायदे

प्रतिकारशक्ती वाढते.

पचनसंस्था मजबूत बनवते आणि निरोगी राहते.

आपले स्नायू, दात, हाडे इत्यादी मजबूत बनवते.

व्यक्तीची काम करण्याची क्षमता टिकवून ठेवते आणि त्याचा मूडही चांगला राखतो.

मेंदूला निरोगी बनवते.

वजन वाढण्यास प्रतिबंध करते.

हंगामी आणि स्थानिक अन्न का खावे

स्थानिक आणि हंगामी फळे आणि भाजीपाला तेथे तापमान, पाणी आणि हवेनुसार आणि कीटकनाशके आणि रसायनांचा कमीत कमी वापर करून पिकवला जातो आणि आपले शरीर त्यानुसार जुळवून घेते. म्हणूनच आपल्या शरीराच्या आरोग्यासाठी ते फायदेशीर आहे. यासोबतच ते स्वस्त आहे. म्हणूनच आपल्या आहारात नेहमी हंगामातील फळे आणि भाज्या समाविष्ट करण्याचा प्रयत्न करा.

यासोबतच रोगप्रतिकारशक्ती वाढवण्यासाठी हळद, लसूण, लिंबू, गिलोय, तुळस, आवळा, व्हिटॅमिन सी युक्त गोष्टींचा आहारात नक्कीच समावेश करा.

आपल्या ध्येयांना चिकटून राहा

बहुतेकदा, बहुतेक लोक सुरुवातीला शरीराला आकार देण्यासाठी आणि वजन कमी करण्यासाठी खूप उत्साही असतात. पण काही दिवसांनी त्यांना हे करण्यात अडचण येऊ लागते आणि हळूहळू त्यांचा उत्साह थोडा थंड होऊ लागतो आणि ते त्यांच्या ध्येयापासून दूर जाऊ लागतात.

हे टाळण्यासाठी, थोडा संयम बाळगणे आवश्यक आहे. जर आपण एखाद्या कामात वारंवार अपयशी झालो आणि त्याला जास्त वेळ लागत असेल तर आपण ते काम मध्येच सोडून देतो ज्यासाठी आपल्याला संयमाची गरज असते.

आपल्या संयमामुळे आपली एकाग्रता वाढते. आम्हाला लक्ष्यापासून विचलित होऊ देत नाही.

निराशेला आपल्यावर वर्चस्व गाजवू देत नाही.

आपल्या शरीरात सकारात्मक ऊर्जा निर्माण करा.

संयम आपल्याला यशस्वी होण्याचा धडा शिकवतो कारण प्रत्येक कामात यश मिळवणे शक्य आहे, तरूण राहणे आणि तरुण राहणे हे एका दिवसाचे काम नाही, त्यासाठी आपल्याला सतत प्रयत्न करावे लागतील आणि स्वतःला काही नियमांमध्ये बांधून ठेवावे लागेल. म्हणूनच, जर तुम्हाला तरुण राहायचे असेल, तर तुमच्या दिनचर्येत बदल करा आणि त्यांचे नियमित पालन करा. याचे परिणाम तुम्हाला काही महिन्यांत नक्कीच मिळतील कारण धैर्याशिवाय यश मिळणे अवघडच नाही तर अशक्य आहे.

डिटॉक्सिफिकेशन

आपली त्वचा अतिशय नाजूक आणि संवेदनशील आहे आणि त्यावर वातावरणाचा थेट परिणाम होतो. त्यामुळे ते निरोगी, स्वच्छ आणि चमकदार आणि तरुण दिसण्यासाठी अतिरिक्त काळजी घेणे आवश्यक आहे. यासाठी कोणते उपचार, लोशन, क्रीम इत्यादींचा वापर केला जातो हे माहीत नाही, पण आपल्या खाण्यापिण्याच्या सवयी बदलत नाहीत, त्यामुळे अनेक वेळा त्वचा निरोगी आणि तरुण ठेवण्यात आपण मागे पडतो आणि त्वचेवर अवेळी सुरकुत्या दिसू लागतात.

या समस्या टाळण्यासाठी, त्वचा डिटॉक्स करणे आवश्यक आहे. निरोगी राहण्यासाठी आणि दिसण्यासाठी केवळ बाहेरूनच नाही तर आतूनही घाण काढणे आवश्यक आहे.

शरीराला विषारी पदार्थांपासून मुक्त करणे, पोषण करणे आणि आराम देणे याला डिटॉक्सिफिकेशन म्हणतात.

जर तुम्हाला नेहमी सुस्ती वाटत असेल किंवा अचानक तुमच्या चेहऱ्यावर मुरुम आणि मुरुम येत असतील किंवा तुम्हाला तुमच्या पचनसंस्थेत काही अडथळे येत असतील तर तुमचे शरीर विषारी झाले आहे. तुमच्या शरीराला डिटॉक्सिफिकेशनची गरज आहे जेणेकरुन तुम्ही तुमचे शरीर निरोगी आणि तरुण ठेवू शकाल आणि शरीराला केवळ बाहेरूनच नाही तर आतील घाणदेखील काढून टाकू शकाल. तरुण राहण्यासाठी आणि तरुण दिसण्यासाठी चेहऱ्यावर चमक हवी. फक्त यासाठी तुम्हाला त्याची काळजी घेणे आवश्यक आहे.

अनलिमिटेड कहानियां-आर्टिकल पढ़ने के लिएसब्सक्राइब करें