मदर्स डे स्पेशल : आपल्या आरोग्याचा संबंध स्वयंपाकघराशी असतो

* नीरा कुमार

आपल्या आरोग्याचा स्वयंपाकघरातील कार्यरत स्लॅब, भांडी धुण्यासाठी सिंक, भाजीपाला इत्यादी धुण्यासाठी आणि अन्नपदार्थ ठेवण्यासाठी शेल्फ इत्यादींशी खोलवर नाते आहे हे तुम्हाला माहीत आहे का? कामाचे स्लॅब, सिंक इत्यादी योग्य उंचीवर बनवलेले नाहीत आणि स्वयंपाकघरातील इतर वस्तू व्यवस्थित ठेवल्या नाहीत, तर त्याचा शरीरावर परिणाम होतो, मुद्रा खराब होते आणि यामुळे गर्भाशयाच्या ग्रीवेचा वेदना, पाठदुखी, पाय सुजणे इत्यादी त्रास शरीराला होतो. अशा वेळी प्रश्न पडतो की, आपले आरोग्य चांगले राहावे म्हणून स्वयंपाकघरात आपली मुद्रा कशी ठेवायची? ऑल इंडिया इन्स्टिट्यूट ऑफ मेडिकल सायन्सेसच्या फिजिओथेरपिस्ट पूजा ठाकूर हे सर्व सांगत आहेत :

स्वयंपाकघरातील सर्वात महत्त्वाची गोष्ट म्हणजे आपला वर्किंग स्लॅब, ज्यावर आपण स्वयंपाक करतो, भाजी कापतो, पीठ मळतो, म्हणजेच बहुतेक काम त्यावर केले जाते, त्याची उंची आपल्या कमरेपर्यंत असावी. वर्किंग स्लॅब जास्त असेल तर आपल्याला वर जावे लागेल आणि जर ते कमी असेल तर आपल्याला नतमस्तक व्हावे लागेल. दोन्ही परिस्थितींमुळे पवित्रा बिघडू शकतो.

अनेकदा स्त्रिया एका हाताने पीठ मळून घेतात आणि हाताने दाब देतात, जे योग्य नाही, कारण त्याचा एका हाताच्या, खांद्यावर आणि कमरेच्या स्नायूंवर परिणाम होतो.

अंगावर पडते. योग्य मार्ग म्हणजे 1 फूट उंच थालीपीठ घ्या, त्यावर उभे राहून दोन्ही हातांनी पीठ मळून घ्या आणि प्रेशर बॉडीने लावा जेणेकरून मुद्रा योग्य राहील.

आवश्यक वस्तू जवळ ठेवा

अनेकदा स्वयंपाकघरात महिला खालच्या कपाटात जास्त वस्तू ठेवतात, त्यामुळे त्या वारंवार खाली वाकून सामान बाहेर काढतात, त्यामुळे त्यांच्या मणक्यावर परिणाम होतो. तुम्हाला तुमचे स्वयंपाकघर व्यवस्थित करावे लागेल. दैनंदिन वापराच्या वस्तू डोळ्यांच्या पातळीवर किंवा उभ्या पातळीवर ठेवा, जेणेकरून तुम्हाला पुन्हा पुन्हा वाकण्याची गरज नाही. अगदी दैनंदिन जीवनावश्यक वस्तूही खूप उंच शेल्फवर ठेवू नयेत. अन्यथा तुम्हाला संकोच करावा लागेल, तेही योग्य नाही.

खालच्या कपाटातून सामान काढण्याचा योग्य मार्ग म्हणजे दोन्ही पाय उघडून, गुडघे वाकवून, न वाकवून सामान काढणे. खालच्या कपाटातून जे काही येत असेल तेही लक्षात ठेवा

सामान काढण्यासाठी, पुन्हा पुन्हा बसण्याऐवजी, एकदाच बाहेर काढा.

भांडी धुण्यासाठी किंवा भाजीपाला, मसूर इत्यादी धुण्यासाठी सिंकची उंचीही कंबरेच्या पातळीवर असावी, अन्यथा वाकताना कंबरेत दुखू शकते.

जेव्हा बराच वेळ ज्वालावर स्वयंपाक करावा लागतो, तेव्हा महिला स्लॅबला चिकटून उभ्या राहतात, ज्यामुळे त्या मागे वाकतात. अशा स्थितीत मुद्रा खराब होते, तसेच पाठदुखी होते. हे करण्याचा योग्य मार्ग म्हणजे चानमध्ये एक लहान प्लेट किंवा स्टूल ठेवणे. एक पाय जमिनीवर आणि दुसरा स्टूलवर ठेवा. 5-7 मिनिटांनंतर दुसरा पाय स्टूलवर आणि पहिला पाय जमिनीवर ठेवा. असे केल्याने कंबर सरळ राहते आणि वेदना होत नाहीत. याचे कारण म्हणजे पाय रुळावर ठेवल्याने कमरेच्या खालच्या भागाचा वळण सरळ राहतो आणि शरीराचे वजनही दोन्ही भागांवर समांतर विभागले जाते आणि थकवाही कमी होतो. अनेक महिलांच्या पायात सूज येते, तीही या उपायाने कमी होते.

वाकणे टाळा

जर तुम्हाला स्वयंपाकघरात बराच वेळ काम करावे लागत असेल, तर दर अर्ध्या तासानंतर स्वयंपाकघरात किंवा आजूबाजूला फेरफटका मारणे किंवा स्वयंपाकघरात खुर्ची ठेवून त्यावर बसणे चांगले. जास्त वेळ उभे राहिल्याने पायांचे स्नायू सतत ताणलेले राहिल्यास वेदना होतात. पायाला सूज येत असेल तर स्वयंपाकघरातील खुर्ची व्यतिरिक्त दुसरी खुर्ची किंवा मुढा किंवा स्टूल ठेवा. अर्ध्या तासानंतर त्यावर पाय ठेवा आणि पंजे घड्याळाच्या दिशेने आणि घड्याळाच्या विरुद्ध दिशेने हलवा. हे 10-15 वेळा करा.

भाजीपाला जास्त वेळ स्वयंपाकघरात ठेवल्याने गर्भाशयाच्या ग्रीवेचा त्रास होतो आणि ज्यांना तो वाढतो. कारण असे आहे की, मानेचे स्नायू नेहमीच ताठ राहतात. यासाठी काही वेळात मान उजवी-डावीकडे वर-खाली फिरवत राहा.

रोलिंग, तोडणे आणि कापताना, कंबर न वाकवता योग्य उंचीवर असलेल्या स्लॅबवर सर्वकाही करा. पवित्रा योग्य असेल. रोटी लाटताना मान झुकता कामा नये, ही योग्य स्थिती आहे.

जर कार्यरत स्लॅब कमी असेल तर तो उंच करण्यासाठी लाकडी स्लॅब बसवता येईल, परंतु जर तो उंच असेल तर तो आपल्या उंचीनुसार पुन्हा तयार करणे चांगले होईल जेणेकरून पवित्रा चांगला राहील.