* पूनम अहमद
नेटिकेट्स हा शब्द नेट आणि एटीकेट्सने मिळून बनलेला आहे आणि याचा अर्थ आहे ऑनलाईन वागणुकीच्या नियमांचे पालन करणे. ज्याप्रमाणे वास्तविक जीवनात शिष्टाचार पाळणे आवश्यक असते तसेच नेटिकेट्स, ऑनलाइन शिष्टाचार न पाळल्यामुळेही आपण अडचणीत येऊ शकता.
अलीकडील एका डिजिटल अहवालानुसार आपण दररोज सुमारे ६ तास ४२ मिनिटे ऑनलाइन खर्च करतो. आपण आपल्या स्मार्टफोनवर, लॅपटॉपवर गप्पा मारण्यात, गेम्स खेळण्यात, फोटो काढण्यात, ते शेअर करण्यात अजूनही बरेच काही करण्यात व्यस्त राहतो. इतके ऑनलाईन असल्याने आमचे ऑनलाइन गोष्टींमध्ये व्यस्त राहणे स्वाभाविक आहे. असे बरेच लोक असू शकतात ज्यांना नेटिकेट्स माहित नसेल आणि बऱ्याच चुका करीत असतील. या टिपा त्यांच्याचसाठी आहेत :
* आपण ऑनलाइन बोलत असताना आपल्या भाषेची काळजी घ्या. असे समजू नका की कोणीही आपल्याकडे पाहत नाही तर आपण कसलीही भाषा वापरू शकता.
* लांबलचक गोष्टी करू नका. अर्थात महत्वाचेच बोला. व्यर्थ, कंटाळवाणे संभाषणे टाळा.
* ईमेल, गप्पा, मजकूर किंवा सोशल मीडिया पोस्टच्या टिप्पण्या असोत, पाठवणीचे बटण दाबण्यापूर्वी सर्व काही एकदा चांगल्या प्रकारे वाचा.
* ईमेल पाठविताना विषयाची ओळ तपासा. कामाशी संबंधित मेलसाठी ते आवश्यक आहे, कारण जर तुम्ही विषयाच्या ओळीत हाय लिहिले तर कदाचित ते अर्जंट मानले जाणार नाही आणि नंतर बघण्यासाठी सोडले जाईल.
* कुणाचेही खाजगी फोटो किंवा संभाषण सामायिक करू नका किंवा पोस्ट करू नका. यामुळे एखाद्याशी आपले संबंध खराब होऊ शकतात.
* ऑनलाइन जगात गती ची काळजी घ्या. ईमेल आणि संदेशांना वेळेवर प्रत्युत्तर द्या, जरी विषय अर्जंट नसेल, परंतु आठवड्यातून उत्तर अवश्य द्या. दुर्लक्ष करू नका.
* कोणालाही वारंवार मेल पाठवू नका. कोणालाही आपले मेल वाचण्यास भाग पाडू नका. हा असभ्यपणा आहे.
* शेअर करा, परंतु आपल्या वैयक्तिक जीवनाची प्रत्येक छोटीशी माहिती सामायिक करणे टाळा.
* गप्पा मारू नका, ज्या गोष्टींच्या सत्यतेबद्दल तुम्हाला पूर्णपणे विश्वास नसेल त्यांच्या कथा सांगू नका आणि बऱ्याच वेळा तुम्हाला काही सत्य माहित असेलही तरीही तुम्ही ते सामायिक करणे आवश्यक नाही.
* आपल्याला कितीही आवश्यक असले तरीही आपण वेबवरून फोटो चोरू नका. त्यांचे कॉपीराइट असू शकते आणि कोणीतरी त्यावर भरपूर प्रयत्न आणि वेळ खर्च केला असेल.
* टिप्पण्या लहान ठेवा, ऑनलाइन चर्चेच्यावेळी आपली बाब स्पष्टपणे ठेवत पोस्ट करा.
* एखाद्याची फ्रेंड रिक्वेस्ट स्वीकारण्यापूर्वी काळजीपूर्वक विचार करा. मित्र सूचीत जोडल्यानंतर मित्रता तोडणे म्हणजे अपमानास्पद होते. जोपर्यंत संबंध खूप खराब होत नाहीत तोपर्यंत मित्रता तोडू नका.
