ऑनलाइन डेटिंगचे धोके

* पूनम अहमद

लखनौहून कोटा इंजिनीअरिंगला गेलेल्या शिवीनच्या एका चुकीचा फटका संपूर्ण कुटुंबाला बसला. शिवीनने पूर्वाला ऑनलाइन डेट करायला सुरुवात केली, मैत्री वाढत गेली. पूर्वाही शिवीनच्या खोलीत भेटायला आली, दोघीही वेगाने पुढे जात होत्या. परिस्थिती अशी आली की दोघेही लिव्हनमध्ये राहू लागले. पूर्वाने त्याला सांगितले होते की ती दिल्लीहून सर्व काही सोडून त्याच्या प्रेमात त्याच्यासोबत राहायला आली आहे, तिला दुसरे कोणीही नाही. वर्षभर दोघेही पती-पत्नीसारखे एकत्र राहत होते. शिवीनच्या घरच्यांनाही मुलाच्या जिवंतपणाची माहिती नव्हती. वर्षभरानंतर जेव्हा पूर्वाने शिवीनवर लग्नासाठी दबाव टाकला तेव्हा शिवीनने लग्नाला स्पष्ट नकार दिला. त्याची कारकीर्द सुरू होण्यास बराच काळ लोटला होता.

पूर्वाने दुसरा रंग दाखवला, पोलिसात जाऊन बलात्काराचा गुन्हा दाखल करण्याची धमकी दिली. शिवीनला धक्काच बसला. घरच्यांना सगळा प्रकार सांगावा लागला. कुटुंबीयांनी पूर्वासोबत भेट घेतली असता, शिवीनचा पाठलाग सोडण्यासाठी त्याने स्पष्टपणे 10 लाख रुपये मागितले, अन्यथा पोलिसांत गुन्हा दाखल करण्याची धमकी दिली. असे अनेक पुरावेही त्याच्याकडे होते ज्यावरून शिवीनला अडकवता आले. शिवीनच्या कुटुंबीयांनी वकिलाचा सल्ला घेतला. शिवीनची कारकीर्द पाहता वकिलानेही पैसे देऊन त्याचा जीव वाचवल्याचं सांगितलं, अन्यथा मोठा संकट येण्याची भीती होती. या घटनेतून शिवीन आणि त्याचे कुटुंब फार काळ सावरू शकले नाही. चाचणीशिवाय ऑनलाइन डेटिंगमुळे या सर्वांचे खूप मानसिक आणि आर्थिक नुकसान झाले आहे.

ऑनलाइन डेटिंगचे धोके जेसन लॉरेन्सच्या बाबतीत समोर आले, जेव्हा हे उघड झाले की जेसनने डेटिंग साइटवर भेटल्यानंतर 5 महिलांवर बलात्कार केला आणि भेटल्यानंतर 2 महिलांवर हल्ला केला. 50 वर्षीय जेसनने वेबसाइटवर अनेक महिलांशी संपर्क साधला होता. या गुन्ह्यांसाठी त्याला जन्मठेपेची शिक्षा झाली आहे. या डेटिंग वेबसाइटने 4 तक्रारींनंतरही हल्लेखोराचे प्रोफाईल हटवले नाही.

सिएटल येथील 40 वर्षीय तीन मुलांची आई इंग्रिड लेन हिच्या हत्येने सायबर रोमान्सच्या जगाला हादरवून सोडले. 38 वर्षीय जॉन रॉबर्ट यांना भेटल्यानंतर लाइन गायब झाली. तिच्या माजी पतीने ती हरवल्याची तक्रार नोंदवली. पोलिसांना त्याचे कापलेले डोके, विकृत मृतदेह डस्टबिनमध्ये सापडला. मित्रांनी सांगितले की, रेखा काही दिवसांपूर्वीच एका ऑनलाइन डेटिंग साइटवर रॉबर्टला भेटली होती. रेखाच्या बाबतीत, या तारखेपूर्वी ते किती एकत्र होते हे माहित नव्हते, परंतु मित्रांनी सांगितले की ती तारखेपासून बेपत्ता आहे.

खूप नंतर रॉबर्ट पकडला गेला तेव्हा त्याने आपला गुन्हा कबूल केला.

जगाशी चोवीस तास जोडलेले राहून, लोक असे भासवू शकतात की त्यांच्याकडे व्यायामासाठी वेळ नाही किंवा प्रवासासाठी वेळ नाही, परंतु एखाद्या खास व्यक्तीसाठी वेळ काढणे त्यांच्यासाठी इतके अवघड नव्हते. लोकांकडेही वेळ कमी असतो, त्यांना कोणत्याही कॅफे किंवा पार्टीत भेटायला वेळ नसतो. आता ऑनलाइन भागीदार शोधणाऱ्यांची संख्या वाढत आहे. अनेकवेळा कुणाला भेटायला गेल्यावर, त्याच्याशी बोलल्यावर लक्षात येतं की, तुमच्या दोघांमध्ये काहीच साम्य नाही, प्रकरण पुढे सरकत नाही. यासह, प्रौढ ऑनलाइन डेटिंग टाळतात.

इंटरनेटवर मुले आणि तरुण अनेकदा लक्ष्य बनतात. मुलं त्यांच्या वयाच्या लोकांशी गप्पा मारायला जातात. बाल लैंगिक वकिली नेहमीच तरुण मुलींच्या शोधात असतात. पालकांनी खूप काळजी घ्यावी. लोक विविध कारणांसाठी ऑनलाइन डेटिंग सुरू करतात, 57 टक्के मौजमजेसाठी, काही केवळ गंभीर अर्थपूर्ण संबंधांसाठी आणि 13 टक्के सेक्ससाठी. यापैकी 74 टक्के ऑनलाइन डेटर्स एकमेकांशी खोटे बोलतात.

खरे प्रेम शोधणे इतके सोपे आहे का? होय, ऑनलाइन डेटिंग तुमचा वेळ वाचवते परंतु ही चांगली गोष्ट नाही. आभासी जगामध्ये वेगवेगळे धोके, वेगवेगळे इशारे आहेत, स्वाइप करण्यापूर्वी किंवा उजवीकडे क्लिक करण्यापूर्वी काही गोष्टी जाणून घेणे चांगले.

तुम्ही ज्या व्यक्तीशी बोलत आहात तो तुम्हाला खूप गोड वाटतो. तुम्हाला तुमच्यासाठी योग्य व्यक्ती सापडली आहे असे तुम्हाला वाटेल. पण प्रत्येकजण पडद्यामागे लपून मास्क घालू शकतो. तुम्ही एखाद्या कुटिल व्यक्तीशी बोलत असाल हे जाणून घ्या. समुपदेशक डॉ. देशमुख म्हणतात, “जोपर्यंत तुम्ही एखाद्याला समोरासमोर भेटत नाही, त्यांच्याशी भावनिक जोडून घेऊ नका, सामान्य गोष्टी बोलू नका, तुम्हाला ते ओळखता किंवा ओळखता येत नाहीत. बहुतेक लोक खोटे बोलतात आणि त्यांच्यासमोर योग्य व्यक्तिमत्व नसते.

“मी एका तरुण मुलीला ओळखते जिने इंस्टाग्रामवर एका मुलासोबत भावनिक संदेश शेअर केले. त्याने स्वत:चे वर्णन खूप तरुण आणि अविवाहित असल्याचे सांगितले. त्याचे खरे तर लग्न झाले होते, जेव्हा गोष्टी उघडकीस आल्या तेव्हा तो पळून गेला. मुलगी खूप दुःखी होती. त्यामुळे आधी त्या व्यक्तीला भेटा, मग पुढचा निर्णय घ्या. अनोळखी व्यक्तीला तुमच्या आयुष्यात येण्याआधी सावध रहा. पडद्यामागे असताना त्याला समोर आणणे सोपे नाही.

तुमच्या ऑनलाइन जगात कोणालाही लवकर जोडू नका. मुंबईस्थित ग्राफिक डिझायनर नेहा म्हणते, “मी एका व्यक्तीला ऑनलाइन भेटले. त्याला खूप लाज वाटली आणि माझ्याशी बोलून खूप आनंद झाला. 2 दिवसात आम्ही एकमेकांचे कुटुंब, काम, छंद शेअर केले. मग माझ्या फेसबुक पेजवर टाकायला हरकत नव्हती. पण तो माझ्या फ्रेंड्स प्रोफाईलवर जाऊन पोस्ट लाइक करू लागला हे पाहून मला आश्चर्य वाटले. मला कसं वाटेल याचा विचारही केला नव्हता. लवकरच तो मित्राच्या मैत्रिणीपासून खूप मनमिळावू झाला. मला धक्काच बसला, मी त्याला माझ्या खात्यातून काढून टाकले आणि त्याच्याशी पुन्हा बोललो नाही.”

कुणाशी गोड बोलणं, मग त्यांच्या वैयक्तिक गोष्टी जाणून घेणं, फोटो शेअर करणं, या सगळ्यात खूप फसवणूक आहे. या गोष्टींमुळे कधीकधी ब्लॅकमेलिंग होते. क्लिनिकल सायकोलॉजिस्ट डॉ. आरती म्हणतात, “तुम्ही स्क्रीनवर कोणावरही विश्वास ठेवू शकत नाही, त्यामुळे तुमची कोणतीही वैयक्तिक माहिती किंवा फोटो शेअर करू नका. समोरची व्यक्ती या गोष्टींचा वापर कसा करेल हे माहीत नाही. जर कोणी तुम्हाला खरोखर आवडत असेल तर प्रथम त्याला भेटा, बोला. मग वास्तव जाणून घेऊन तुम्ही त्याकडे किती आकर्षित होतात ते पहा.

तुमचा वैयक्तिक तपशील किंवा कोणतेही पेमेंट कोणालाही कधीही देऊ नका. यामध्ये महिला आणि पुरुष दोघेही फसवणुकीला बळी पडतात. मुंबईतील 62 वर्षीय प्रशांत कुलकर्णीने डेटिंग वेबसाइटच्या फसवणुकीत आपली सर्व बचत, निवृत्तीनंतरचा निधी गमावला. एका महिलेला वर्षभर डेट करण्यासाठी त्याने नोंदणी केली होती. नोंदणी केल्यानंतर त्यांना नोंदणी शुल्क भरण्यास सांगण्यात आले. त्याला काही महिला दाखवून डेटिंग पॅकेज देण्यात आले. पोलिस व्हेरिफिकेशन, इन्शुरन्स अशा अनेक गोष्टींसाठी महिलेने पैसे भरण्यास सांगितले.

प्रशांतला जेवढे सांगितले गेले, तेवढेच देत राहिले. त्यामुळे कोणतेही भावनिक बोलणे सुरू करण्यापूर्वी अत्यंत सावध राहा. कदाचित तुमच्या मित्राला त्याचा आवडता जोडीदार ऑनलाइन सापडला असेल आणि तो आनंदी असेल. पण याचा अर्थ असा नाही की तुमच्या बाबतीतही असेच घडेल. सर्व ऑनलाइन प्रणय सत्य नसतात. बाहेरच्या जगात अनेक सिंगल्स आहेत जे चांगल्या जोडीदाराच्या शोधात आहेत. बाहेर जा, काळजीपूर्वक शोध सुरू ठेवा. नुकसान घेणे टाळा.

जगात सुमारे 8 हजार डेटिंग साइट्स आहेत, आपण प्रथम काय पहाल ते निवडू नका. ज्याचे यश तुम्ही मित्र आणि कुटुंबियांकडून ऐकले असेल तो निवडा. ,

विशेष टिप्स

* एखाद्याला भेटण्यापूर्वी आरामात विचार करा. घाईघाईत भेटण्याचा निर्णय घेऊ नका.

* आपण ऑनलाइन भेटलेल्या कोणालाही शोधण्यास घाबरू नका.

* गुगल इमेजेस वापरून, ते वापरत असलेले फोटो कोणाचेच नाहीत हे तपासा. त्या प्रत्यक्षात अस्तित्वात आहेत का हे पाहण्यासाठी सोशल मीडिया साइट्स देखील तपासा. काहीतरी योग्य वाटत नसल्यास, बोलणे थांबवण्यास घाबरू नका.

* जरी तुम्ही दुसऱ्यांदा डेटला गेला असाल, तरी लक्षात ठेवा की तुम्ही ऑनलाइन भेटत असलेली एकमेव व्यक्ती अनोळखी आहे. नेहमी सांगितल्यावरच भेटायला जा.

* एखाद्याशी ऑनलाइन बोलणे हे त्याच्याशी फोनवर बोलणे किंवा व्हिडिओवर बोलण्यापेक्षा पूर्णपणे वेगळे आहे. असे बोलून तुम्ही त्या व्यक्तीबद्दल अधिक जाणून घेऊ शकता. वास्तविक जीवनात एखाद्याला भेटण्यापूर्वी, त्याच्याशी या दोनपैकी एक मार्गाने नक्कीच बोला.

* त्या व्यक्तीचे सोशल मीडिया अकाउंट नीट तपासा. त्यावर थोडे संशोधन करा. यावरून त्याच्याबद्दल बरेच काही कळते. मित्राचा सल्ला जरूर घ्या.

* काही शंका असल्यास ते ब्लॉक करण्यास उशीर करू नका.

* जर तुम्ही त्याला भेटणार असाल तर सार्वजनिक ठिकाणीच भेटा. पहिल्यांदा त्याच्या घरी जाऊ नका, त्याला तुमच्या घरी बोलावू नका.

* तुम्हाला पाहून मुलीला असे वाटू नये की तुम्ही डेटबद्दल खूप उत्सुक आहात. सामान्य वागावे.

* एखाद्या व्यक्तीचे व्यक्तिमत्व त्याच्या कपड्यांमधून दिसून येते. त्यामुळे कपड्यांची निवड हुशारीने करा. जादा कपडे घालू नका.

* काही आक्षेपार्ह असल्यास ताबडतोब उठून निघून जा, प्रकरण तिथेच संपवा.

* आपण विचार केला तसे झाले नाही तर निराश होण्याची गरज नाही. तुम्हाला तुमच्या आवडीचा जोडीदार नक्कीच मिळेल. धोका पत्करण्यापेक्षा धोक्यात असणे चांगले, सावधगिरी बाळगा, शहाणपणाने निर्णय घ्या