* पूनम पांडे
राग येणे : रागावणे आणि रागावणे ही काही विचित्र गोष्ट नाही. जेव्हा वातावरण अनुकूल नसते तेव्हा इच्छा नसतानाही राग येतो. जेव्हा आपल्याला राग येतो तेव्हा आपण कधीकधी रागाच्या भरात अशा गोष्टी करतो ज्याचा आपल्याला नंतर पश्चात्ताप होतो. म्हणून, जेव्हा जेव्हा तुम्हाला कोणत्याही कारणामुळे राग येतो तेव्हा क्षणभर थांबा आणि तुम्हाला कशामुळे राग आला याचा विचार करा.
यावेळी दीर्घ आणि खोल श्वास घ्या
खोल श्वास घेतल्याने तुमचे शरीर शांत होते आणि रागाची भावना कमी होते. संगीत ऐकणे देखील मदत करते.
काहीतरी वेगळं कल्पना करा
एका आरामदायी अनुभवाची कल्पना करा. जेव्हा मला आयुष्यात राग आला नाही, तेव्हा सगळं खूप सकारात्मक होतं. असा विचार करून, कदाचित तुमचा राग कमी होईल.
दुसऱ्या व्यक्तीचे म्हणणे पूर्णपणे ऐका, अंशतः नाही
जेव्हा तुम्हाला खूप राग येऊ लागतो तेव्हा समोरच्या व्यक्तीचे लक्षपूर्वक ऐका आणि प्रतिक्रिया देण्यापूर्वी धीर धरा. जीभ तलवारीपेक्षा तीक्ष्ण असते हे कधीही विसरू नका. जेव्हा तुम्हाला खूप राग येत असेल तेव्हा तुम्ही कोणत्याही प्रकारचे नकारात्मक आणि अनावश्यक विचार तुमच्या मनाजवळ येऊ देऊ नये. जर बंडखोरीच्या विचारांमुळे तुमचा राग वाढत असेल, तर एखाद्या विश्वासू मित्राशी बोलणे, तुमच्या समस्या सांगणे आणि रागाची आग शांत होऊ देणे चांगले.
वाईट स्वभावाच्या व्यक्तीची सर्वात मोठी कमजोरी म्हणजे तो त्याच्या बोलण्यामुळे अनेकदा त्याचे नातेसंबंध किंवा ओळखी खराब करतो. तथापि, आजच्या आपल्या जीवनशैलीसाठी, हे स्वीकारणे चांगले आहे की वेगवेगळ्या मतांमुळे मनात अचानक राग आणि संघर्ष निर्माण होतो आणि जेव्हा कुटुंब किंवा ऑफिसमधील सहकाऱ्यांसोबतच्या नाजूक संबंधांचा विचार केला जातो तेव्हा भावनिकतेमुळे गोष्टी बिघडू लागतात. तथापि, याचा अर्थ असा नाही की तुम्ही प्रत्येकाची चुकीची विधाने खरी मानावीत आणि नेहमीच तुमचा राग बाहेर काढावा. तुम्ही तुमचे विचार व्यक्त केले पाहिजेत पण तुमच्या रागावलेल्या विचारांचा तुमच्या कोणत्याही नातेसंबंधावर किंवा ओळखीच्या व्यक्तीवर नकारात्मक परिणाम होणार नाही याची खात्री करण्याचा प्रयत्न करा.
इतरांना त्रास देऊ नका
आपण ज्या व्यक्तीवर सर्वात जास्त प्रेम करतो त्याला आपण कधीही दुखवू इच्छित नाही पण दैनंदिन जीवनात अगदी उलट घडते. रागाच्या भरात एखाद्यासाठी वाईट, हास्यास्पद, वेडा, मूर्ख इत्यादी शब्द वापरणे चुकीचेच आहे, परंतु ही भावना त्यांना खूप त्रास देते. तुम्ही कितीही रागावला असलात तरी, त्या व्यक्तीच्या भावना समजून घेऊन आणि थेट विनंती करून तुम्ही समोरच्या व्यक्तीला त्याची चूक लक्षात आणून देऊ शकता.
जर तुमच्या मुलांबद्दल, भावंडांबद्दल किंवा सहकाऱ्यांबद्दलचा कोणताही राग रागात बदलत असेल, तर तुम्ही थांबून त्याबद्दल बोलले पाहिजे. जेव्हा तुम्ही तुमच्या कनिष्ठ किंवा तुमच्या कोणत्याही सहकाऱ्याला काहीतरी चुकीचे किंवा अनुचित करण्यापासून रोखले आणि जेव्हा काम योग्यरित्या केले जात नाही तेव्हा तुम्ही खूप रागावला असलात तरीही, तुम्ही रागात म्हणता की ते सर्व निरुपयोगी आहेत किंवा तुमच्या लायक नाहीत.
“पण जरा विचार करा की रागाच्या भरात मनातून बोललेले शब्द खूप दूर जातात आणि जर हे कटू शब्द मनात घर केले तर ते तुमच्या भविष्यासाठी किती वाईट असेल. तुमच्याशी असहमत असलेल्या व्यक्तीला कधीही असे वाटू देऊ नका की तुम्ही त्याला तुमच्यासाठी योग्य मानत नाही. कारण या छोट्या छोट्या गोष्टी नातेसंबंध तुटण्याचे कारण बनतात.”
राग प्राणघातक आहे
जर तुम्हाला कोणत्याही कारणास्तव घरी राग आला तर दुचाकी किंवा चारचाकी गाडी घेऊन रागाच्या भरात घराबाहेर पडणे खूप धोकादायक आहे. अशा प्रकारे गाडी चालवल्याने अपघाताचा धोका १० पटीने वाढतो.
रागाच्या भरात गाडी चालवल्याने तुम्ही शारीरिकदृष्ट्या आजारी पडू शकता आणि भविष्यात आरोग्याच्या गुंतागुंती निर्माण होऊ शकतात. एकदा गांभीर्याने विचार करा की रस्त्यावर वेगाने गाडी चालवून कोणीही आपल्या घराच्या किंवा कुटुंबाच्या रागावर उपाय किंवा मार्ग शोधू शकत नाही. थंड मनाने बसून काही वेळ एकाग्र होणे चांगले.
जेव्हा तुम्हाला कोणत्याही कारणास्तव खूप राग येतो तेव्हा तुम्ही कधीही सोशल मीडियावर या विषयावर एकतर्फी विचार लिहू नये. काही लोक सोशल मीडियावर त्यांची निराशा, राग इत्यादी व्यक्त करतात. प्रतिमा निर्माण करण्यात सोशल मीडियाचे मोठे योगदान आहे. तुमचा राग किंवा निराशा व्यक्त करण्यासाठी याचा गैरवापर करू नका.
रागाने भर पडण्यापूर्वी आणि ऑनलाइन काहीतरी लिहिण्यापूर्वी किंवा असे काहीतरी करण्यापूर्वी जे गरम वाद किंवा अगदी शत्रुत्वात बदलू शकते, तुमच्या भावना शांत करण्यासाठी थोडा वेळ घ्या. तुम्ही प्रतिसाद देखील लिहू शकता परंतु जोपर्यंत तुम्ही पुन्हा विचार करू शकत नाही तोपर्यंत तो तुमच्या इनबॉक्समध्ये ठेवा. एकदा तुम्ही कठीण संभाषण करायचे ठरवले आणि राग वाढत असल्याचे आढळले की, तुम्ही नेहमीच थांबू शकता, शांत होऊ शकता आणि नंतर पुन्हा त्यावर चर्चा करू शकता.
थंड डोक्याने विचार करा
कधीकधी, कामाच्या ठिकाणी वरिष्ठांकडून फटकार मिळाल्यानंतर एखाद्याला वाईट वाटते. पण अशा परिस्थितीत राजीनामा देणे योग्य नाही. तुम्ही थंड डोक्याने विचार करावा आणि नंतर तुमच्या नोकरीबाबत कोणताही निर्णय घ्यावा.
आज, मेंदू विज्ञानाने आपल्याला हे समजून घेण्यास मदत केली आहे की जेव्हा तुम्ही एखाद्या गोष्टीमुळे खूप रागावता किंवा चिडचिडे असता तेव्हा तुमचा मेंदू बंडखोरी, लढा किंवा पळून जाण्याच्या प्रतिक्रियेकडे वळतो, ज्यामुळे तुमच्या विचार करण्याच्या आणि आकलन करण्याच्या क्षमतेवर नकारात्मक परिणाम होतो. जर तुम्हाला राग येऊ लागला तर लक्षात ठेवा की तुम्ही तुलनेने लहान गोष्टींमुळेही अस्वस्थ होऊ शकता.
तर याचा अर्थ असा की हा राग तुमच्या मेंदूच्या त्या भागाला दाबतो जो भावनांवर नियंत्रण ठेवण्यासाठी आणि कृतींचे मूल्यांकन करण्यासाठी जबाबदार आहे. जेव्हा तुम्ही खूप अस्वस्थ असता तेव्हा तुमच्या तर्कशुद्ध, तार्किक विचार प्रक्रियेत तुम्हाला कमी प्रवेश मिळतो आणि जर तुम्ही रागावलेले असताना कृती केली तर तुम्हाला नंतर त्या कृतींचा पश्चात्ताप होण्याची शक्यता जास्त असते.
वारंवार राग आल्याने उच्च रक्तदाब, मधुमेह, थायरॉईड, बद्धकोष्ठता, हृदयरोग, अर्धांगवायू आणि नैराश्य यांसारखे आजार होतात. राग ही एक मानसिक अवस्था आहे. हे नियंत्रित केले जाऊ शकते. म्हणून जेव्हा तुम्हाला राग येतो तेव्हा उलटे मोजा, थोडे चालत जा, ध्यान करा, खोल श्वास घ्या किंवा शांत राहा आणि त्या ठिकाणापासून दूर जा. पण अपशब्द वापरू नका आणि रागाच्या भरात किंवा आवेशात कोणताही सार्वजनिक निर्णय घेऊ नका. जर तुम्हाला राग आल्यावर तुमच्या वागण्यावर नियंत्रण ठेवण्यात वारंवार अडचण येत असेल, तर एखाद्या प्रिय व्यक्तीची, जवळच्या मित्राची किंवा मानसशास्त्रज्ञाची मदत घ्या. पण वारंवार वाढणाऱ्या रागाच्या रोपाला मोठे झाड बनू देऊ नका.
