* हरिश्चंद्र पांडे
जिमची चिंता : आज लता यांनी दोन मिनिटे व्यायाम करताच त्यांच्या हृदयाचे ठोके वाढले. तिला अस्वस्थ वाटू लागले. तिने ताबडतोब त्यांच्या डॉक्टरांना फोन केला. ती क्षणाचाही विलंब न करता त्याच्यांकडे गेली. लताची तपासणी करण्यात आली. तिचा मधुमेह वाढत होता. रक्तदाबही. वैद्यकीय सल्ल्यानुसार तिने ताबडतोब जड व्यायाम थांबवला. आता ती साध्या व्यायामाला आणि चालण्याला प्राधान्य देते.
तुम्ही हे लक्षात घेतले असेलच की बऱ्याचदा असे घडते की तुम्ही हलका व्यायाम करत असलात, चालत असलात किंवा सायकल चालवत असलात तरी अचानक शरीरात अस्वस्थता आणि चिंता वाटणे ही एक सामान्य गोष्ट बनते. चिंता आणि अस्वस्थता ही एक अशी प्रक्रिया आहे ज्याद्वारे शरीर त्याच्या अंतर्गत अवयवांवर नियंत्रण ठेवते, म्हणजेच थोड्या काळासाठी अस्वस्थता, अचानक घाम येणे ही शरीराला थंड करण्याची प्रक्रिया आहे. बऱ्याच वेळा, जेव्हा आपण कठोर व्यायाम करतो तेव्हा शरीराचे अंतर्गत तापमान वाढते, ज्यामुळे आपल्या त्वचेवर असलेल्या घामाच्या ग्रंथी घाम सोडतात. बाह्य तापमानात बदल तसेच भावनिक स्थिती यासारख्या घटकांमुळे घाम येणे, चिंताग्रस्त होणे आणि अस्वस्थता येऊ शकते.
त्याच वेळी, अनेक प्रकरणांमध्ये हे उघड झाले की जर ही स्थिती १० मिनिटांपेक्षा जास्त काळ चालू राहिली तर त्यामुळे मोठ्या आरोग्य समस्या उद्भवू शकतात. अशा परिस्थितीत सतर्क राहिले पाहिजे. आपले शरीर काळजी घेण्याची गरज असल्याचे संकेत देत असते. अशा परिस्थितीत, तुम्ही जो काही व्यायाम करत आहात तो पुढे ढकलला पाहिजे.
तथापि, जैविक घटकांमुळे, काही लोकांना इतरांपेक्षा जास्त चिंता वाटते, अस्वस्थ वाटते आणि घाम देखील येतो. ज्या लोकांना कमी घाम येतो त्यांच्या शरीरात पाण्याची कमतरता असते. पण जास्त मद्यपान करणे आरोग्यासाठी हानिकारक नाही. यामुळे शरीरातील जास्त द्रवपदार्थ बाहेर पडतात, म्हणून कोणत्याही कसरत किंवा व्यायामापूर्वी पुरेसे पाणी प्यावे.
शरीराच्या ज्या भागांना चिंता वाटते आणि घाम येतो त्यामध्ये प्रामुख्याने बगल, तोंड, तळवे आणि पायांचे तळवे यांचा समावेश होतो. व्यायामादरम्यान जास्त घाम येणे सौंदर्य आणि गंध इत्यादींशी संबंधित अनेक समस्या निर्माण करू शकते. अनेकदा व्यायाम करताना, मॉइश्चरायझिंग क्रीम किंवा सनस्क्रीन निघून जाते आणि डोळ्यांत जाऊ लागते. यामुळे अस्वस्थता, चिडचिड आणि चिंता देखील होते. यासाठी, कसरत करण्यापूर्वी क्रीमचा हलका थर लावणे महत्वाचे आहे. त्याचवेळी, कपाळावर सुती कापडापासून बनवलेला स्वेट बँड तुमचा घाम तुमच्या डोळ्यांत येण्यापासून रोखतो.
व्यायाम करताना, ओठ अनेकदा कोरडे पडतात, जे शरीरात पाण्याची कमतरता दर्शवते. यासाठी दिवसभरात किमान ८ ग्लास पाणी प्यावे. यामुळे तुम्हाला खूप घाम येणे स्वाभाविक आहे. व्यायाम करताना, श्वास घेण्यास त्रास होत असल्याने तोंडाऐवजी नाकातून श्वास घ्यावा आणि लाळेमध्ये असलेल्या एन्झाईम्समुळे ओठ लवकर कोरडे होतात म्हणून तुम्ही तुमची जीभ वारंवार ओठांवर फिरवू नये. अशा परिस्थितीत, व्यायाम इत्यादी करण्यापूर्वी चांगल्या दर्जाचा लिप बाम लावणे चांगले. पुरुष देखील नवीन सुगंध, डिओडोरंट किंवा परफ्यूम वापरून व्यायाम करतात. यामुळे देखील, व्यक्तीला चिंताग्रस्त आणि अस्वस्थ वाटू लागते.
व्यायामादरम्यान घबराट झाल्यामुळे काही लोकांना सौम्य ताप येतो. पण तो कोणाच्या तरी प्रभावाखाली येतो आणि त्याचा व्यायाम चालू ठेवतो. हे घातक आहे. आपण कधीही स्वतःचे डॉक्टर बनू नये. म्हणून, या संदर्भात वैद्यकीय सल्ल्याशिवाय पुढील कोणताही ताणतणावपूर्ण व्यायाम करू नये.
काही लोकांना कमी घाम येणे स्वाभाविक आहे. पण जर तुम्हाला चिंताग्रस्त आणि चिंताग्रस्त वाटत असूनही, चालणे आणि फिरणे तुम्हाला आरामदायी वाटत असेल, तर काळजी करण्याचे कारण नाही. पण याबाबतीत निष्काळजी राहणे हानिकारक आहे. सांगण्याचा अर्थ असा आहे की तुम्ही स्वतःहून कोणताही जड व्यायाम किंवा धावण्याचा व्यायाम सुरू करू नये.
याचा तुमच्या आरोग्यावर परिणाम होऊ शकतो. जर शरीर असेल तर सर्व काही आहे. शरीराची भाषा समजून घेतली पाहिजे, जसे की तापमानात अचानक वाढ, कपाळावर घाम येणे, थोडीशी चिंता, बोलण्यात अडचण येणे इत्यादी. अशा परिस्थितीत कोणताही व्यायाम न करणे हे शहाणपणाचे लक्षण आहे.
