* प्रियांका यादव
‘मातृत्व स्वतःच एक पूर्णवेळ नोकरी आहे,’ 42 वर्षीय स्वाती मेहता चहाचा कप उचलत असताना, एक चुस्की घेते आणि उसासा टाकत म्हणते. तिच्या आयुष्यातील अनुभवाचे वर्णन करताना स्वाती म्हणते, “जेव्हा मला माझे पहिले बाळ झाले तेव्हा मी फक्त 25 वर्षांची होते आणि अमेरिकेतील एका कंपनीत उच्च पदावर काम करत होते. त्यावेळी मुलाच्या संगोपनावर लक्ष केंद्रित करायचे की करिअरकडे लक्ष द्यायचे हे ठरवता येत नव्हते. त्यावेळी माझी कारकीर्द शिखरावर होती. अशा परिस्थितीत मी माझी नोकरी सोडू शकत नाही आणि मला सोडण्याची इच्छाही नव्हती.
“मला चांगली माहिती होती की स्त्रीसाठी आर्थिकदृष्ट्या स्वतंत्र असणे किती महत्त्वाचे आहे, म्हणून मी काम आणि मातृत्व दोन्हीची जबाबदारी घेतली. हे माझ्यासाठी आव्हानात्मक असलं तरी मी हे निवडलं.
तेवढ्यात स्वातीची मुलगी गुलाबी रंगाचा कोट परिधान करून तिथे आली आणि त्याला मिठी मारून सोफ्याच्या हँडलवर बसली. तिच्याबद्दल सांगताना स्वाती म्हणते, “माझी मुलगी सारा 16 वर्षांची आहे. ती 11वीत शिकते आणि तिला स्केचिंग आणि पेंटिंगची खूप आवड आहे. त्याचे इंस्टाग्रामवर 22 हजार फॉलोअर्स आणि यूट्यूबवर 18 हजार सबस्क्राइबर्स आहेत. तिला भविष्यात जे बनायचे आहे ते बनू शकते, माझ्या मुलीला माझा पूर्ण पाठिंबा आहे.
हे ऐकून त्याची मुलगी त्याला म्हणाली, “तू जगातील सर्वोत्तम आई आहेस.” “माझं तुझ्यावर प्रेम आहे आई,” ती म्हणते आणि तिच्या गालाचे चुंबन घेते.
आव्हानापेक्षा कमी नाही
मातृत्व ही एक पूर्णवेळ नोकरी आहे हे स्वाती अगदी बरोबर आहे. हे एकत्रितपणे व्यवस्थापित करणे सोपे नाही. मात्र बदलत्या काळानुसार महिला करिअर ओरिएंटेड होत आहेत आणि हे योग्यही आहे. प्रत्येक स्त्रीने स्वतःच्या पायावर उभं राहून स्वतःची ओळख जपणं खूप गरजेचं आहे.
काहीवेळा आई आणि वर्किंग वुमनच्या भूमिकांचा समतोल राखणे हे कधीही न संपणाऱ्या आव्हानासारखे वाटू शकते, परंतु काळजी करू नका – आज आम्ही तुम्हाला सांगणार आहोत की तुमच्यासारखी काम करणारी महिला, जी एक आई देखील आहे, तुमचे ऑफिस आणि मुलांचे व्यवस्थापन कसे करू शकते हे सांगण्यासाठी.
चला तर मग जाणून घेऊया काही उपाय जे तुमचे जीवन सोपे करू शकतात :
बेबी सिटरशी हस्तांदोलन करा
जर तुमचे लहान मूल असेल आणि तुम्ही नोकरी करणारी महिला असाल तर तुम्ही मुलासाठी बेबी सिटर नियुक्त करू शकता. तुम्ही कोणत्याही एजन्सी किंवा ॲपद्वारे बेबी सिटरदेखील नियुक्त करू शकता. याचा फायदा म्हणजे या एजन्सी आणि ॲप्समधून येणारे बेबी सिटर्स आधीच नोंदणीकृत आहेत. बेबी सिटरच्या भेटीनंतर, तुम्ही तुमचे काम सहज करू शकता.
घरात कॅमेरे बसवा
जर तुम्ही बहुतेक कामानिमित्त घराबाहेर असाल आणि या काळात तुमचे मूल घरी एकटे राहिले असेल, तर तुम्ही सुरक्षिततेसाठी तुमच्या घरात कॅमेरा बसवला पाहिजे आणि तुमच्या आणि तुमच्या पती दोघांच्या मोबाईलवरही हा कॅमेरा वापरणे आवश्यक आहे. उपस्थित राहा. याच्या मदतीने तुम्ही तुमच्या मुलाच्या हालचालींवर लक्ष ठेवू शकाल आणि गरज पडल्यास त्याला मदत देखील करू शकता.
मुलांची दिनचर्या तयार करा
तुमच्या मुलांसाठी दिनचर्या सेट करा. या दिनचर्याअंतर्गत त्यांच्या खाणे, अभ्यास करणे, खेळणे आणि झोपणे यासाठी वेळ ठरवा. याशिवाय त्यांचे सर्व सामान सुरक्षित ठेवा जेणेकरून त्यांना तुमच्याशिवाय ते शोधण्यात कोणतीही अडचण येऊ नये. तुमच्या वाढत्या मुलालाही हे शिकवा.
कॉल करत रहा आणि बातम्या देत रहा
तुम्ही तुमच्या ऑफिसमधूनही मुलांची काळजी घेऊ शकता. यासाठी तुम्ही तुमच्या मुलांना दुपारच्या जेवणाच्या, चहा-कॉफीच्या ब्रेकमध्ये फोन करून त्यांच्या तब्येतीची चौकशी करू शकता. तुम्ही तुमच्या जोडीदारालाही हे करायला सांगा, पालकत्व ही पती-पत्नी दोघांचीही जबाबदारी आहे. तसेच, जर तुमच्या मुलांकडे मोबाईल असेल तर त्यांना नेहमी लोकेशन ऑन ठेवण्यास सांगा जेणेकरून गरज पडल्यास तुम्ही त्यांना मदत करू शकता.
सुट्टीच्या दिवशी एकत्र वेळ घालवा
तुमच्या व्यस्त शेड्युलमध्ये तुम्हाला जेव्हा कधी वेळ मिळेल तेव्हा तो तुमच्या मुलांसोबत घालवा. याशिवाय जेव्हाही तुम्हाला सुट्टी असेल तेव्हा या काळात कुटुंबाला वेळ देण्याचा प्रयत्न करा. या काळात तुम्ही त्यांच्यासोबत अन्न खाऊ शकता, त्यांच्यासोबत खेळू शकता किंवा कुठेतरी बाहेर जाऊ शकता किंवा तुम्हाला हवे असल्यास तुम्ही एकत्र खरेदीलाही जाऊ शकता. याशिवाय जेव्हाही तुम्हाला वेळ मिळेल तेव्हा तुमच्या मुलांचे विचार नक्कीच जाणून घ्या.
औषध ठेवा
ऑफिसमधून आल्यावर जर तुम्ही घरातील कामात व्यस्त राहिलात तर तुम्हाला तुमच्या मुलासाठी वेळ काढता येणार नाही. अशा परिस्थितीत घरातील कामासाठी मोलकरीण ठेवल्यास बरे होईल. याच्या मदतीने तुम्ही ऑफिसला जाण्यापूर्वी आणि परतल्यानंतर तुमच्या मुलासोबत वेळ घालवू शकता.
जोडीदाराची मदत घ्या
मुलाची जबाबदारी एकट्याची नाही. मुलाची काळजी घेण्यासाठी जोडीदाराची मदत घ्या. कधी तुमच्या जोडीदाराला मुलांना शिकवायला सांगा तर कधी त्यांचा टिफिन बनवण्यासाठी मदत घ्या. कधी-कधी ते पालक-शिक्षक सभांना जातात. जेव्हा तुम्ही बाळाला दूध पाजत असाल किंवा स्वयंपाकघरात व्यस्त असाल आणि ऑफिसमधून मेल येईल किंवा तुम्हाला क्लायंट प्रोजेक्ट तयार करायचा असेल, तेव्हा तुमच्या पतीची मदत घ्या. कुटुंबातील इतर सदस्य किंवा शेजारी काय विचार करतील याबद्दल अजिबात संकोच करू नका.
आईचे दूध साठवा
आई या नात्याने तुमच्या मुलाला योग्य वेळी आहार देणे ही तुमची जबाबदारी आहे. पण तुम्ही एक नोकरदार महिलादेखील आहात, त्यामुळे नवीन आई म्हणून तुम्ही तुमच्या मुलासाठी सर्व वेळ उपलब्ध राहू शकत नाही. अशा परिस्थितीत तुम्ही तुमच्या आईच्या दुधावर दगड मारून ते टिकवून ठेवू शकता. बाळाला भूक लागल्यावर घरातील इतर सदस्य बाळाला दूध पाजू शकतात.
नोंदणीकृत डे केअर सेंटरची मदत घ्या
तुम्हाला ऑफिसचे खूप काम असेल किंवा काही कामानिमित्त बाहेर जावे लागत असेल आणि मुलाला सोबत नेणे शक्य नसेल, तर तुमच्या परिसरातील नोंदणीकृत डे केअर सेंटरची मदत घ्या. तेथे उपस्थित असलेल्या कर्मचाऱ्यांना मुलांची काळजी घेण्याचे प्रशिक्षण दिले जाते आणि सर्व कर्मचाऱ्यांच्या वैयक्तिक नोंदी जवळच्या पोलिस ठाण्यात ठेवल्या जातात. होय, मुलाला नोंदणीकृत डे केअर सेंटरमध्ये सोपवण्यापूर्वी, मुलाची काळजी घेत असलेल्या कर्मचाऱ्याचे रेकॉर्ड तपासा.
नाही म्हणायला शिका
पालकत्वाची जबाबदारी फक्त आईवरच नाही. यात आईइतकीच भूमिका वडिलांचीही आहे. प्रत्येक गोष्टीची जबाबदारी घेऊन तुम्ही सर्वोत्कृष्ट आई व्हाल असा विचार टाळा, कारण यामुळे गोष्टी चांगल्या ऐवजी वाईट होऊ शकतात. म्हणून, आवश्यक तेथे न बोलण्यास शिका.