* गृहशोभिका टीम
पती-पत्नीने नाते निर्माण केले तर एकमेकांचे संरक्षण घेणे, एकमेकांची बाजू घेणे, एकमेकांना सेक्स आणि मुलांचा आनंद देणे. लग्न नेहमी दोन तरुणांमध्येच होते. त्या वयात तरुणाला स्वतःचे घर नसल्यामुळे तो आपल्या आई-वडिलांसोबत राहतो आणि तो तरुणच नाही, तर त्याची पत्नीही आपल्या आई-वडिलांचा आदर करते, आदर करते आणि आधार देते, ही व्यावहारिक बाब आहे. पण लग्नाच्या अटीत आई-वडिलांच्या सेवेचाही समावेश असावा का?
आजकाल मुलीचे पालकही आई-वडिलांची एकुलती एक मुलगी असेल तर ही सेवा मागू लागले आहेत. लग्नाआधी मुलगी जशी करत आली आहे तशीच पत्नीच्या आई-वडिलांची सेवा करणे हे तरुणाचे कर्तव्य आहे का? आपल्या आई-वडिलांची काळजी घेणे आणि त्यांना आश्रय देणे हे मुलाचे नैतिक कर्तव्य आहे, असे कोलकाता उच्च न्यायालयाने एका निर्णयात म्हटले आहे.
जर तरुणाच्या पत्नीला मुलापासून पालकांना वेगळे करायचे असेल तर पती घटस्फोट मागू शकतो. भारतीय संस्कृतीचे नाव घेत उच्च न्यायालयाच्या न्यायमूर्तींनी केवळ पत्नीलाच नव्हे तर समाजालाही उपदेश केला आहे की, पतीसह पतीच्या आई-वडिलांची सेवा न करणे हा वैवाहिक गुन्हा आहे आणि याला पत्नीची क्रूरता म्हटले जाईल. घटस्फोटासाठी स्पष्ट मैदान. कोणत्याही कारणास्तव दोघेही जुळत नसताना घटस्फोट हा पती किंवा पत्नीचा अधिकार असला पाहिजे.
कायदा, समाज, न्यायालये पती-पत्नीमध्ये प्रेम नसताना त्यांना एकाच बेडवर झोपण्यास भाग पाडू शकत नाहीत. पती-पत्नीचे नाते आयुष्यभर असते आणि ते सात जन्म आणि समाज टिकते, असा विश्वास चुकीचा आहे, कायदा तरुण पती-पत्नीवर लादू शकतो. जर पत्नीला कोणत्याही कारणास्तव पतीच्या पालकांसोबत राहायचे नसेल आणि पतीने त्यांच्यापासून इतके दूर राहण्यास नकार दिला की पती-पत्नीचे नाते तुटते, तर घटस्फोट हा एकमेव मार्ग आहे. ते पहिल्याच हजेरीत कोर्टाने आधीच दिले पाहिजे.
पती किंवा पत्नीच्या पालकांना त्यांची मुले लहान असताना त्यांच्या पालनपोषणाचा खर्च वसूल करण्याचा कोणताही सामाजिक, नैतिक किंवा कायदेशीर अधिकार शोधण्याचा अधिकार नाही. होय, जर तरुण पती-पत्नीला त्यांच्या पालकांच्या घरात राहायचे असेल किंवा पालकांनी स्वतःचे घर बनवले असेल आणि त्यांच्या स्वतःच्या अटी स्वखर्चाने लागू केल्या असतील तर हा त्यांचा पूर्ण अधिकार आहे.
यामध्ये पती किंवा पत्नी कोणीही अडथळा निर्माण करू शकत नाही. भारतीय संस्कृतीत अशा हजारो कथा सांगितल्या जातात ज्यात कौटुंबिक किंवा धार्मिक कारणांमुळे पती पत्नीला शिक्षा करतो. विधवांना जाळणे किंवा त्यांना पांढरे कपडे घालण्यास भाग पाडणे हे त्यापैकीच एक. नवर्‍याच्या वयासाठी व्रत, उपास आणि पूजा करणे हेदेखील या संस्कृतीचे जनक आहे ज्यात पत्नीला सामाजिक गुलाम बनवले जाते. याच्या शेकडो कथा आपल्या धर्मग्रंथांमध्ये आहेत आणि केवळ या शास्त्रांचा महिमा गाणारेच आपल्या बायका सोडून जातात, याची उदाहरणेही सर्वज्ञात आहेत. आई-वडिलांची सेवा करणे किंवा पती किंवा पत्नीच्या आई-वडिलांची सेवा करणे ही एक सामान्य गोष्ट आहे आणि समजदार तरुण-तरुणी यापासून कधीही मागे हटणार नाहीत.
छद्म संस्कृतीच्या नावाखाली सक्तीच्या सेवेचा आग्रह धरला जातो तेव्हा त्रास होतो. कलकत्ता हायकोर्टाने घटस्फोट मंजूर केला हे खरे आहे, पण त्यात संस्कृती आणि परंपरा आणून पत्नीला विनाकारण गोत्यात उभे करण्याची गरज नव्हती.
