* गरिमा पंकज
ज्या प्रकारे शरीराला लुब्रिकेशन आणि नरिशिंगची गरज असते तसंच केसांना आणि स्काल्पलादेखील ऑइलची गरज असते. तेलं वेगवेगळया प्रकारचे असतात जे शरीराच्या वेगवेगळया गरजानुसार उपयोगी सिद्ध होतात. उदाहरणासाठी व्हेजिटेबल ऑइल, फ्लोरल ऑइल, मिनरल ऑइल, हर्बल ऑइल इत्यादी. यांचं स्वत:चं एक महत्त्व असतं, जसं एखाद्या लुब्रिकेशनसाठी, एखाद्या संपूर्ण आरोग्यसाठी किंवा एखाद्या नरिशमेंटसाठी, कधी एखाद्या गुडघ्यासाठी, त्वचेसाठी परिपूर्ण असतं.
स्काल्पमध्ये कोंडयाची समस्या, खाज, कोरडेपणासारख्या समस्या निर्माण होऊ शकतात. खरंतर आपले केस अनेकदा तेलकट असतात. तुम्ही शाम्पू करता आणि संध्याकाळपर्यंत ते पूर्ण तेलकट होतात. याच्या विपरीत कधीकधी केस कोरडे आणि रफ होतात परंतु स्काल्प तेलकटच राहतो. जर एकाच जागी दोन वेगवेगळया प्रकारचे टेक्सचर आहेत आणि त्याचा पीएच बॅलन्स नसेल तर त्याला आपल्याला पीएच बॅलन्सिंग करावं लागतं. यासाठी केसांमध्ये कापूर, लिंबाचा रस इत्यादी टाकून स्काल्पमध्ये पेनीट्रेट करून घेतो. अनेकदा पीएच बॅलन्सिंग कॅप्सूल, अल्फा हायड्रोसी इत्यादीदेखील मसाज ऑइलमध्ये एकत्रित केले जाते.
यासंदर्भात कॉस्मेटोलॉजिस्ट आशमीन मुंजाल यांनी केस आणि स्कार्फच्या आरोग्याशी संबंधित काही गोष्टी सांगितल्या आहेत :
तणावामुळे तुटतात केस
अनेकदा आपण तणावात असतो. छोटया छोटया गोष्टींनी त्रासतो. डोक्यात नकारात्मक भावना असतात. याचा सरळ परिणाम आपले केस आणि स्काल्पच्या आरोग्यावर होतो. यासाठी सर्वात गरजेचा आहे की तुम्ही नेहमी स्वत:च्या मनाला शांत ठेवा, आनंदी राहा आणि सकारात्मक गोष्टी मनात ठेवा. याचा चांगला परिणाम तुमच्या केसांवरती नक्कीच पडेल. तुमचे केस दाट आणि चमकदार होतील आणि स्काल्पदेखील निरोगी राहील. कोंडासारख्या समस्या देखील निर्माण होणार नाहीत.
मलीन केसांमध्ये ऑइल मसाज करू नका
अनेकदा आपण एक चूक करतो की जेव्हा आपले केस घाणेरडे असतात, आपण कुठून तरी बाहेरून फिरून आलेलो असतो आणि आपल्या केसांवरती प्रदूषणाचा परिणाम राहतो. चिकटपणा, धूळमाती जमलेली असते तेव्हा आपण केसांमध्ये नेमकं अशावेळी क्युटिकल्स आणि स्काल्पची रोमछिद्रंवरती एक्स्टर्नल मटेरियल म्हणजेच प्रदूषण आणि घाण जमा असते आणि पोर्सदेखील भरलेले असतात. ज्यामुळे ऑइलिंगने फायदा होण्याऐवजी नुकसान होतं. म्हणूनच अशा घाणेरडया केसांमध्ये कधीही ऑयलिंग करता कामा नये. केस जेव्हा स्वच्छ असतील धुतलेले असतील तेव्हा त्यामध्ये ऑइल मसाज करा, तेव्हाच त्याचा परिणाम दिसेल.
कोंबदेखील गरजेचं
झोपण्यापूर्वी स्काल्पच्या वरती कमीत कमी १०० वेळा फणी नक्की फिरवा. यामुळेच स्काल्पची रोम छिद्रं मोकळी होतात आणि धूळमाती तसेच मृतत्वचा निघून जाते. जास्त फणी फिरवल्याने केस गळतील याची काळजी करू नका. उलट तुम्ही जेवढे फणी फिरवाल तेवढेच स्काल्पमध्ये रक्ताभिसरण वाढेल आणि तुमचे केस अधिक निरोगी बनतील.
हॉट ऑइल ट्रीटमेंट
स्वच्छ केसांमध्ये कमीत कमी ५० वेळा फणी फिरवा. सॉफ्ट ब्रिसल्स असणाऱ्या ब्रशने अशा प्रकारे फणी करा की मसाजसारखं होईल. तुम्ही साधीशी फणी वा मग कडूलिंबाच्या लाकडी फणीनेदेखील करू शकता. परंतु लक्षात घ्या फणी अधिक कडक नसावी उलट मुलायम असावी.
आता तेल गरम करून कॉटन त्यामध्ये बुडवून पूर्ण स्काल्पवरती आरामात लावा. तेल रबिंग करू नका. उलट हलक्या हाताने लाईट मसाज करा. केसांमध्ये तेल लावून जोर जोरात चंपी कधीच करू नका. अन्यथा केस खराब होऊन तुटू लागतील.
जेव्हा ऑइलिंग कराल तेव्हा स्टिमिंगदेखील गरजेचं आहे. यासाठी तुम्ही हॉटस्टीमरचा वापर करा वा पाणी गरम करून त्यामध्ये टॉवेल बुडवून ते केसांवरती लपेटू शकता व साधारणपणे १५ ते २० मिनिटांसाठी हा टॉवेल लपेटून ठेवा. यामुळे पोर्स मोकळे होतील आणि व्यवस्थित तेल आतमध्ये पॅनी ट्रेट होईल. यानंतर तुम्ही तेल लावलेल्या केसांना रात्रभरासाठी ठेवून शॉवर कॅप वा कॉटनचा दुपट्टा लपेटून घ्या. मग तेल योग्य प्रकारे राहील. अशा हॉट ऑइल ट्रीटमेंटने तुमचे केस निरोगी आणि चमकदार बनतील. हेड मसाजने केसाच्या खालच्या नसांमध्ये रक्ताभिसरण वेगाने होतं. यामुळे केसांची मुळं मजबूत होतात आणि केस गळती थांबते. या व्यतिरिक्तदेखील नियमितपणे हेड मसाज घेतल्यामुळे अनेक शारीरिक आणि मानसिक फायदे होतात.
केसांसाठी ऑइल मसाजचे फायदे
केसांच्या वाढीसाठी मदतनीस : केस प्रोटीनने बनतात आणि त्याच्या वाढीसाठी पुरेसं विटामिन आणि इतर न्यूट्रियंट्सची गरज असते. ऑइल मसाजने याची पुर्ती होते. या व्यतिरिक्त स्काल्पमध्ये तेलाने मालिश केल्यावर रंध्रे मोकळी होतात आणि यामुळे केसाच्या त्वचेत तेल व्यवस्थित शोषलं जातं. डोक्यात रक्ताभिसरण वाढतं आणि केसांची मुळं मजबूत होतात आणि केसांच्या वाढीसाठीदेखील मदत मिळते.
नियमितरीत्या तेलाने मसाज केल्यास केसांमध्ये केमिकल आणि इतर हेअर ट्रीटमेंटने होणाऱ्या नुकसानीचा परिणामदेखील कमी दिसू लागतो. हेअर ऑइल केसांची चमक वाढवतं. उन्हामुळे केस अनेक द्विमुखी होतात. नियमितपणे केसांमध्ये तेलाने मालिश केल्यावर द्विमुखी केसांची समस्या संपून जाते आणि केसांना पोषण मिळतं.
केसांना मजबूत बनवा : पातळ केस, केसांमध्ये खूप कोरडेपणा किंवा चिकटपणा असणं आणि केस द्विमुखी होणं वा तुटणं वा गळणं. तसंही एका दिवसात शंभर ते दीडशे केस गळणे सामान्य आहे. परंतु यापेक्षा अधिक केस गळत असतील तर नियमितपणे तेलाची मसाज करून केसांना मजबूत बनवून याचं तुटणं कमी करा.
इन्फेक्शन रोखण्यासाठी : जेव्हा स्काल्पची रंध्र बंद होतात तेव्हा अनेक छोटया मोठया समस्या निर्माण होतात जसं की जळजळ, खाज आणि बॅक्टेरियल इन्फेक्शन इत्यादी होऊ शकतं. इन्फेक्शनमुळे पुढे जाऊन डँड्रफ म्हणजेच कोंडयाची समस्यादेखील निर्माण होऊ शकते. यामुळे केसात उवा होण्याची भीती वाढते आणि अनेकदा केस गळतीची समस्यादेखील निर्माण होते. नियमित मध्ये केसांमध्ये अँटीबॅक्टरियल तत्त्व जसं की मधयुक्त तेलाने मालिश केल्यास स्काल्पला पोषण मिळतं आणि इन्फेक्शन होत नाही.
डँड्रफला रोखा : डँड्रफ हेअरफॉलचं सर्वात मोठं कारण आहे. या व्यतिरिक्त ऋतू बदलामुळे होणारे बदल आणि प्रदूषण या स्थितीमध्ये होणारे बदलांना अधिक खराब करतं. डँड्रफमुळे ड्राय स्काल्प, खाज उठणं, केस तुटणं आणि उवा होण्याचीदेखील भीती वाढते. डँड्रफ डेड स्किन असते, जी ड्राय स्काल्पची समस्या झाल्यास अधिक त्रास होतो.
हे ड्रायनेसदेखील स्वत:हून होत नाही. स्काल्पमध्ये डायनेस हा जेव्हा केसातील तेलीय ग्रंथी वा कमी सीबमचं उत्पादन करते वा अजिबातच करत नाही तेव्हा स्काल्पमध्ये कोरडेपणा येतो. नियमितरित्या तेलाने मसाज केल्याने स्काल्पला पोषण मिळण्या व्यतिरिक्त डोक्यातील तेलग्रंथीदेखील पुरेशा सीबमचं उत्पादन करू शकतात.
