हे व्यसन तुम्हाला उद्धवस्त करू नये

* गृहशोभिका टीम

लोक झोपेपर्यंत मोबाईलला चिकटून असतात, पण त्यांचे हे व्यसन त्यांना महागात पडू शकते, कारण अमेरिकन जर्नलमध्ये प्रसिद्ध झालेल्या एका अहवालानुसार, आठवडयातून २० तासांपेक्षा जास्त वेळ टीव्ही किंवा मोबाईल पाहण्याने पुरुषांच्या शुक्राणूंची निर्मिती ३५ टक्के पर्यंत कमी होऊ शकते. अहवालात असेही नमूद आहे की, दिवसातून ५ तासांपेक्षा जास्त वेळ टीव्ही पाहणाऱ्यांच्या शरीरातील शुक्राणूंच्या संख्येत मोठी घट झालेली दिसून आली.

याउलट, जे लोक दिवसभर कार्यालयात रोजचे काम करायचे त्यांच्या शरीरात अशी कोणतीही कमतरता दिसून आली नाही. अशा लोकांच्या शक्राणूंची संख्या किंवा त्यांच्या शरीरातील टेस्टोस्टेरॉन हार्मोनची पातळी कमी झाली नाही. याचे एक कारण हेही असू शकते की, असे लोक खूप जास्त टीव्ही पाहतात. जास्त व्यायाम करत नाहीत आणि पौष्टिक आहार घेत नाहीत. त्यामुळे या दोन्ही सवयी त्यांच्या प्रजनन क्षमतेवर परिणाम करतात.

वंध्यत्वाचे प्रमुख कारण

टीव्ही किंवा मोबाईलवर चित्रपट पाहणाऱ्यांचा मेंदू एकप्रकारे काम करणे बंद करतो. अति जंक फूड खाल्ल्याने आणि आळसावलेल्या जीवनशैलीमुळे आजकाल अनेक लोक लठ्ठ होत आहेत आणि हेच वंध्यत्वाचे प्रमुख कारण ठरत आहे. लठ्ठपणामुळे स्त्री आणि पुरुष दोघांमधली कामवासना कमी होत जाते.

लठ्ठपणामुळे सेक्स करण्याची इच्छा तर कमी होतेच, सोबतच समागमावेळी शीघ्रपतनाचीही समस्याही निर्माण होते. यामुळे लैंगिक कार्यक्षमतेवर परिणाम होतो, कारण पुरुषाच्या जननेंद्रियात पुरेशी उत्तेजना निर्माण होत नाही.

व्यसनी लोकांच्या शुक्राणूंच्या संख्येत, कॅन, पाकिटबंद पदार्थ आणि उच्च चरबीयुक्त पदार्थांमुळे अॅसिडिटी म्हणजेच आम्लता खूप जलद आणि मोठया प्रमाणावर वाढते, ज्यामुळे शरीराची पीएच पातळी बदलते. आळसावलेल्या जीवनशैलीसह रासायनिक पदार्थ आणि आम्लयुक्त आहार यामुळे शुक्राणूंच्या पेशींचा आकार आणि त्यांची हालचाल बिघडते किंवा शुक्राणू मरतात.

हृदयासाठी धोकादायक

‘ब्रिटिश जर्नल ऑफ स्पोर्ट्स मेडिसीन’मध्ये प्रकाशित झालेल्या अहवालानुसार, १८ ते २२ वर्षे वयोगटातील २०० विद्यार्थ्यांच्या शुक्राणूंचे नमुने विश्लेषणासाठी प्रयोगशाळेत गोळा करण्यात आले होते, त्यांच्या विश्लेषणातून असे दिसून आले की, आळसावलेली जीवनशैली आणि शुक्राणूंची संख्या कमी होणे यांचा एकमेकांशी थेट संबंध आहे.

अहवालानुसार, जास्त टीव्ही पाहणाऱ्यांमधील शुक्राणूंची सरासरी संख्या ३७ एमएन मायक्रॉन प्रति मिली होती. जेव्हा की, त्या विद्यार्थ्यांमधील शुक्राणूंची संख्या ५२ एमएन मायक्रॉन प्रति मिली होते, जे खूप कमी टीव्ही बघायचे. आळसावलेली जीवनशैली आणि टीव्ही पाहण्याची सवय लागलेल्या लोकांमधील शुक्राणूंच्या संख्येत सामान्यच्या तुलनेत ३८ टक्के घट दिसून आली.

या अहवालामुळे हेही सिद्ध झाले आहे की, जास्त टीव्ही पाहिल्याने फुफ्फुसात रक्ताच्या गुठळया होण्याची आणि हृदयविकाराचा झटका येऊन मृत्यू होण्याची शक्यता ४५ टक्के वाढते. टीव्ही किंवा मोबाईल स्क्रीनसमोर आणखी तासभर अधिक घालवल्यास ही शक्यता आणखीनच वाढते.

प्रजननक्षमतेवर परिणाम

काही अहवाल असे सूचित करतात की, दर आठवडयाला सरासरी १८ तास व्यायाम करून शुक्राणूंची गुणवत्ता वाढवता येते, परंतु जास्त व्यायामामुळे शुक्राणूंच्या गुणवत्तेवरही परिणाम होतो. असे आढळून आले आहे की, शारीरिकदृष्टया सक्रिय लोक जे मध्यम व्यायाम करतात किंवा आठवडयातून १५ तास खेळ खेळतात त्यांच्या शुक्राणूंची संख्या कमी शारीरिकरित्या सक्रिय असलेल्या लोकांपेक्षा ३-४ पट जास्त असते.

टीव्ही किंवा मोबाईलसमोर तासनतास एकटक पाहण्याचा थेट संबंध शरीरातील उष्णता वाढण्याशी आहे. थंड वातावरणात शुक्राणूंची वाढ चांगली होते, तर शरीर खूप गरम असल्यास त्यांची वाढ चांगली होत नाही. जास्त व्यायाम करणे आणि सतत टीव्ही पाहणे, दोन्ही शरीरात मुक्त रॅडिकल्सचे उत्पादन आणि उत्सर्जन वाढवतात, ज्यामुळे शुक्राणूंच्या पेशी मरतात, ज्याचा थेट परिणाम प्रजनन क्षमतेवर होतो. म्हणूनच डॉक्टर सल्ला देतात की, तुम्ही सर्वकाही करा, परंतु प्रत्येक गोष्टीची मर्यादा ठेवा.

तुम्ही टीव्ही, मोबाईल पाहा, पण तुम्ही ज्या कोणत्या प्रकारे वेळ घालवाल त्यावेळी सकस आहार घ्या आणि जीवनाचा चांगल्या प्रकारे आनंद घ्या.

फोन मेनिया

* दीपिका

ही दिवसभरातील १५-१६ तास फोनवरच असता का? तसंच तुम्ही सकाळ होताच व्हाट्सऐप वा फेसबुक चेक करू लागता का? तुम्हाला सतत तुमच्या फोनची घंटी वाजतेय असं वाटत राहतं आणि जेव्हा तुम्ही फोन चेक करता तेव्हा फोन आलेला नसतो. जर तुम्हाला अशी सवय असेल तर ती लवकरात लवकर बदला, कारण तुम्ही जर असेच सोशल नेटवर्किंग साइट्सवर वेळ घालवत असाल तर तुम्हाला गंभीर आजार होऊ लागतात. उदाहणार्थ, तुम्ही जर फेसबुक, ट्व्टिर वा व्हॉटसऐपवर दिवसभर वेळ वाया घालवत असाल तर तुम्हाला डिप्रेशन, पाठदुखी, डोळ्यांचे त्रास इत्यादी समस्यांशी सामना करावा लागेल.

चला तुम्हाला सोशल नेटवर्किंगचे फायदे आणि नुकसान यांची ओळख करून देऊया :

प्रत्येक गोष्ट सहजसोपी

फेसबुक असो वा मग व्हॉटसऐप यामुळे लोक एकमेकांच्या खूपच जवळ आले आहेत. तुमचा एखादा मित्र वा नातेवाइक सातासमुद्रापलिकडे राहत असेल तर तुम्ही फेसबुक वा मग इतर नेटवर्किंग साइट्सच्या माध्यमातून त्यांच्याशी संवाद साधू शकता. चौकशी करू शकता. तुम्ही फ्रीमध्ये परदेशात राहणाऱ्यांशी गप्पा मारू शकता. जरा आठवा, जेव्हा परदेशात राहणाऱ्या एखाद्या नातेवाईकाशी बोलण्यासाठी ४० ते ५० रुपये प्रति मिनिट खर्च करावे लागत होते. परंतु आता सोशल नेटवर्किंगने प्रत्येक गोष्ट सहजसोपी झालीय.

नेटवर्किंग साइट्स बिनेसचा अड्डा

अलीकडे हा ट्रेण्ड खूपच पहायला मिळतोय. बिझनेसमन आपल्या प्रोडक्ट्सची डिटेल्स फेसबुकवर टाकतात वा फेसबुकवर स्वत:चं पेज बनवतात. एखाद्याला जर प्रोडक्ट्स आवडले तर ते खरेदी करतात, ज्याचा फायदा बिझनेसमनला मिळतो. सोशल नेटवर्किंग साइट्सचा जर विचारपूर्वक विचार केला तर यापासून मोठा फायदादेखील होऊ शकतो. मोठमोठ्या कंपन्या अलीकडे फेसबुक वा मग ट्विटरवर जाहिरातींच्या माध्यमातून बराच पैसा कमावत आहेत.

माहिती देण्याचं सर्वोत्तम व्यासपीठ

जर एखादी माहिती वा एखादी गोष्ट लोकांपर्यंत पोहोचवू इच्छित असाल तर सोशल नेटवर्किंग तुमच्यासाठी सर्वोत्तम मंच ठरू शकतो. अलीकडे लोकांना आपली समस्या वा एखादी गोष्ट लोकांपर्यंत पोहोचवायची असेल तर ते सोशल नेटवर्किंग साईट्सवर टाकतात, ज्यामुळे गोष्ट वणव्यासारखी पसरते आणि त्यांना लोकांकडून त्वरित प्रतिक्रियादेखील मिळत राहतात.

केवळ फायदेशीर नाहीत या नेटवर्किंग साईट्स, यांचे काही तोटेदेखील आहेत. या, आता तुम्हाला सोशल नेटवर्किंग साइट्सने होणाऱ्या तोट्यांबद्दलही सांगतो.

प्रायव्हसी राहत नाही

अनेकदा लोक सकाळी उठताच फोनचा चेहरा पाहतात. दिवसभर फोनवर गप्पा मारूनदेखील रात्रीदेखील फोनवर असतात. कधी फेसबुक चेक करतात, तर कधी व्हॉट्सऐप. सोशल नेटवर्किंग साइट्सवर प्रायव्हसी अशी राहतच नाही. कोणीही,  कधीही आपल्याबद्दल सर्च करू शकतो. जसं की आपण काय करतो? कुठे राहतो? कोण कोण आपल्याजवळ आहे? हे योग्य आहे का? स्वत: विचार करा आणि ठरवा. नेटवर्किंग साइट्सवर एवढी माहिती टाकणं योग्य आहे का?

आजारपणाला आमंत्रण

एका रिसर्चनुसार सोशल नेटवर्किंग साइट्सचा वापर करणारे कमीत कमी १६-१७ तास त्यातच घालवतात. रात्रीच्यावेळी अंधारात फोनवर चॅट करतात. कायम ऑनलाइन राहतात. कमीत कमी दर १०-१५ मिनिचांनी आपला फोन वारंवार चेक करतात, ज्यामुळे डोळे खराब होऊ शकतात. काळोखात जेव्हा फोनचा वापर केला जातो, तेव्हा आपली पाहण्याची क्षमता कमी होते. दिवसभर सिस्टमवर फेसबुक खोलून बसून राहिल्याने वा स्काइपवर व्हिडिओ चॅट करत राहिल्याने पाठीच्या कण्यात फरक पडतो. सतत फोनचा वापर करून डिप्रेशनदेखील येऊ शकतं.

वेळेचा अपव्यय

अनेकदा आपण आपलं महत्त्वाचं काम सोडून फोनवर मॅसेज चेक करायला लागतो. मॅसेज चेक करता करता केव्हा दीर्घकाळ चॅट होतं, ते समजतच नाही. यामुळे वेळेचा अपव्यय होतो. त्यामुळे फोनचा वापर कमी करा.

मुलं बिघडत चाललीत

पूर्वी मुलं आजीआजोबांसोबत वेळ घालवत असत. आपल्या मित्रांसोबत संध्याकाळी खेळत असत. परंतु आता मुलं स्वत:मध्येच गुंतून असतात. त्यांच्याकडे कोणासाठी वेळच नाहीए. आईवडिल हे यामागचं सर्वात मोठं कारण आहे. अगोदरच मुलांना सर्व गोष्टी उपलब्ध करून देतात.

लॅपटॉप, महागडे फोन मिळाल्यामुळे मुलं दिवसभर त्यामध्येच अडकून राहतात. फोन वा लॅपटॉपवर पोर्न मूव्हिज पाहू लागतात, ज्याचे दुष्परिणाम लवकरच आईवडिलांसमोर येऊ लागतात

कसा कराल योग्य वापर

* फोनचा वापर कमीत कमी करा.

* सतत ऑनलाइन राहू नका.

* प्रथम महत्त्वाची कामे करा.

* काल्पनिक मित्रांसोबत गप्पा मारण्यात

वेळ घालविण्याऐवजी स्वत:ला वेळ द्या.

* प्रत्येक गोष्ट फेसबुकवर टाकू नका.

* वैयक्तिक गोष्टी सोशल नेटवर्किंग

साइट्वरून दूरच ठेवा.

* वारंवार फोन चेक करू नका.

अनलिमिटेड कहानियां-आर्टिकल पढ़ने के लिएसब्सक्राइब करें