– डॉ. सुनीता यादव
गर्भधारणा होणे कोणत्याही स्त्रीसाठी सर्वात आनंददायी बाब आणि अप्रतिम अनुभव असतो. जेव्हा तुम्ही गर्भार राहता, त्या दरम्यान करण्यात येणाऱ्या प्रिनेटल चाचण्या तुम्हाला, तुमच्या गर्भात वाढणाऱ्या बाळाच्या आरोग्याबाबत माहिती देतात. यामुळे अशा कोणत्याही समस्येची माहिती मिळण्यास मदत होते, ज्याचा बाळाच्या आरोग्यावर परिणाम होऊ शकतो जसे की संक्रमण, जन्मजात व्यंग किंवा एखादा जेनेटिक आजार. याचे निदान बाळाच्या जन्माआधीच काही निर्णय घेण्यास मदत करतात.
तसे पाहता प्रीनेटल चाचण्या खुपच उपयोगी असतात, परंतू हे जाणणे खुप अवश्यक आहे की त्यांच्या परिणामांची व्याख्या कशी करायला हवी. पॉझिटिव्ह टेस्टचा नेहमी हाच अर्थ नसतो की आपल्या बाळाला एखादा जन्मजात दोष असेल. तुम्ही आपल्या डॉक्टरांशी चाचणीच्या रिपोर्टबाबत चर्चा करा.
डॉक्टर सगळयाच गर्भवती महिलांना प्रीनेटल टेस्टस् करण्याचा सल्ला देतात. काही स्त्रियांच्या बाबतीतच जेनेटिक तक्रारींची टेस्ट व इतर स्क्रिनिंग टेस्टस् करायची गरज भासते.
५ नियमित टेस्ट्स
गर्भावस्थेत काही नियमित चाचण्या हे निश्चित करण्यासाठी असतात की तुम्ही स्वस्थ आहात की नाही. तुमचे डॉक्टर तुमच्या रक्ताची आणि लघवीची चाचणी करून काही गोष्टी माहीत करून घेतात. यात खालील चाचण्यांचा समावेश आहे :
1 हिमोग्लोबिन (एचबी)
2 ब्लड शुगर एफ आणि पीपी
3 ब्लड ग्रुप चाचणी
4 व्हायरल मार्कर चाचणी
5 ब्लड प्रेशर
जर तुम्ही गर्भधारणेचा विचार करत असाल तर डॉक्टर तुम्हाला फॉलिक असिड (सप्लिमेंट्स) टॅबलेट्स घेण्याचा सल्ला देऊ शकतात. या गोळया घेण्याचा सल्ला तुम्हाला तेव्हासुद्धा दिला जाऊ शकतो, जेव्हा तुम्ही अगदी ठीक आहात आणि उत्तम आहारसुद्धा घेत आहात. व्हिटॅमिन बी सप्लिमेंट्स आणि कॅल्शियम घेण्याचा सल्ला सर्वच गर्भवती आणि स्तनपान करणाऱ्या महिलांना देण्यात येतो. हे सुरु करण्याआधी डॉक्टरांचा सल्ला जरुर घ्यावा.
इतर चाचण्या
स्कॅनिंग टेस्ट : अल्ट्रासाउंड तुमच्या बाळाच्या आणि आपल्या जननेंद्रियांच्या प्रतिमा घेण्यासाठी ध्वनितरंगांचा वापर करते. जर तुमची गर्भावस्था सामान्य असेल, तर तुम्हाला हे २-३ वेळा करावे लागेल. पहिल्यांदा अगदी सुरूवातीला काय परिस्थिती आहे हे पाहायला दुसऱ्यांदा बाळाची वाढ पाहायला साधारण १८-२० आठवडयाचा गर्भ झाल्यावर, ज्याने हे निश्चित होऊ शकेल की बाळाच्या शरीराचे सगळे अवयव योग्य प्रकारे विकसित होत आहेत अथवा नाहीत.
जेनेटिक टेस्ट्स : प्रीनेटल जेनेटिक टेस्ट् विशेषत: त्या स्त्रियांसाठी महत्त्वाची असतात, ज्यांच्या बाळाला जन्मजात व्यंग अथवा जेनेटिक समस्या असण्याची शक्यता असते. असे खालील परिस्थितीत होऊ शकते :
* तुमचे वय ३५ वर्षांहून अधिक असेल.
* तुम्हाला एखादा जेनेटिक आजार असेल किंवा तुम्ही किंवा तुमच्या नवऱ्याच्या कुटुंबात एखाद्या जेनेटिक आजाराचा इतिहास असेल.
* तुमचा आधी एखादा गर्भपात होऊन मृत शिशु जन्मले असल्यास.
डॉ. मोनिका गुप्ता, एम.डी.,डीजीओ गायनॉकोलॉजीस्टच्या मते निरोगी गर्भावस्थेसाठी चाचण्यांबाबत माहिती असणे अवश्यक आहे. प्रीनेटल टेस्टसमध्ये ब्लड टेस्ट्स सामिल आहेत, ज्यामुळे तुमचा ब्लड ग्रुप, तुम्हाला अॅनिमिया आहे अथवा नाही यासाठी तुमच्या हिमोग्लोबिनची पातळी, डायबेटीसच्या चाचणीसाठी ब्लड ग्लुकोजची पातळी, तुमचा आरएच फॅक्टर (जर तुमचा ब्लड ग्रुप आरएच निगेटिव्ह असेल आणि बाळाच्या वडिलांचा ब्लड ग्रुप आरएच पॉझिटिव्ह असेल तर शिशुमध्येही वडिलांचे आरएच प्रॉझिटिव्ह ब्लड असू शकते, ज्यामुळे तुमच्या शरीरात अँटीबॉडीज तयार होणे सुरु होते आणि त्यामुळे तुमच्या गर्भाला धोका उत्पन्न होऊ शकतो.) तपासला जातो. एचआयव्ही, हेपेटाईटीस सी आणि बीसारख्या आजारांसाठी तुमची व्हायरल मार्कर चाचणीसुद्धा होऊ शकते, कारण गर्भावस्थेत हे आजार होऊ शकतात.
जर तुम्हाला आधीच कळले असेल की तुमच्या जोडीदाराला एखादा विशिष्ट आजार आहे, तर तुम्ही सुरूवातीपासुनच भावनिक पातळीवर तयार राहु शकता.