* किरण बाला
साधारणपणे पुरुषांचे काम घराच्या चार भिंतींच्या बाहेर असते आणि घरची जबाबदारी फक्त महिलाच सांभाळतात. पण आता उलटेही घडत आहे. बायको नोकरी करते आणि पती बेरोजगार झाल्यावर घरची कामे करतो. काही आळशी प्रकारचे पती पत्नीच्या कमाईवर आर्थिकदृष्ट्या अवलंबून असतात, ‘देव खायला देतो, मग कोण कमावतो’ हे तत्व पाळणारे पती आयुष्यभर निष्क्रिय राहतात. ते घरातील कामे आणि मुलांची काळजी घेऊ शकतात, परंतु कोणताही व्यवसाय नाही.
अशा पतींनी आणि त्यांच्या पत्नींनी सावधगिरी बाळगली पाहिजे कारण घरी राहणाऱ्या पतींना हृदयविकार आहेत, जे त्यांना अकाली मृत्यूकडे ढकलतात.
घरी राहून मुलांची काळजी घेणाऱ्या पतींना हृदयविकार होण्याची शक्यता असते. अमेरिकेत झालेल्या एका अभ्यासानंतर ही बाब समोर आली आहे. जे पती घरी राहून मुलांची काळजी घेतात त्यांना हृदयविकार आणि त्यांचा लवकर मृत्यू होण्याची शक्यता असते.
कामाशी संबंधित ताण आणि कोरोनरी आजारांवर केलेल्या अभ्यासातही हे उघड झाले आहे. घरी राहणाऱ्या पतींना अशा आरोग्याच्या धोक्यांचा सामना करावा लागतो कारण त्यांना त्यांचे कुटुंब, मित्र आणि सहकाऱ्यांकडून पाठिंबा किंवा सहकार्य मिळत नाही, तर एकट्या कमावत्या स्त्रिया ज्या घरासाठी काम सोडतात त्यांना सर्व प्रशंसा मिळते.
नेहमी तणाव
मग पुरुषांनाही हे सिद्ध करावे लागते की ते महिलांपेक्षा चांगले काम करू शकतात, त्यामुळेच ते नेहमी तणावाखाली असतात. 18 वर्षे ते 77 वर्षे वयोगटातील 2,682 पतींवर सलग 10 वर्षे अभ्यास करण्यात आला. या अभ्यासात असेही आढळून आले आहे की घरात राहणाऱ्या पतींचा मृत्यू त्यांच्या समवयस्कांपेक्षा 10 वर्षे आधी होतो. संशोधकांनी पतीचे वय, रक्तदाब, कोलेस्ट्रॉल, वजन, मधुमेह आणि धूम्रपानाच्या सवयी विचारात घेतल्यावरही अभ्यासाचे निकाल खरे ठरले.
कमी उत्पन्न असलेल्या किंवा शाळा सोडण्यास भाग पाडणाऱ्या पुरुषांना हृदयविकार आणि अकाली धूसर होण्याची शक्यता असते. डॉक्टर, वकील, अभियंता, आर्किटेक्ट आणि शिक्षक यांसारखे चांगले उत्पन्न मिळवणाऱ्या पुरुषांना हृदयविकाराचा धोका असतो, पण फारसा नाही.
घटस्फोट घेणे सोपे नाही
पत्नींनी हे लक्षात ठेवले पाहिजे की ते त्यांच्या पतींना घटस्फोट देऊ शकत नाहीत कारण भारतीय न्यायालये अजूनही हिंदू स्त्रियांना त्यांच्या पतीच्या नोकर मानतात आणि त्यांच्यासाठी पती हा जन्माचा साथीदार आहे, मग तो कुष्ठरोगी असो वा वेश्या. निष्क्रिय पतीचे आवरण पत्नीसाठी देखील चांगले आहे कारण तो किंवा इतर दोघांनाही हात मारण्याची भीती वाटत नाही. या सामाजिक परंपरांमुळे अनेक निष्पाप पती संतप्त होतात. ते हिंसाचाराचा अवलंबही करू लागतात.
मूर्ख पती लवकर मरतात कारण पत्नी किंवा मुले अशा व्यक्तीची योग्य काळजी घेत नाहीत. गरज असताना त्यांच्याकडे दुर्लक्ष केले जाते. होय, एकदा मद्रास उच्च न्यायालयाने धाडस दाखवून पत्नीपासून वेगळे राहणाऱ्या कमावत्या पत्नीकडून बेरोजगार पतीला भरणपोषण देण्यास नकार दिला होता. अशा पतींना अनेक वेळा लहानसा आजारही सांगता येत नाही.