* सुरैया
एक काळ असा होता की, ‘खाना तो माणुस भया आणि कपडा जग भय्या’ असं म्हटलं जात होतं, पण काळानुसार सगळं बदललं. आता अन्न ‘जग भय्या’ झाले आहे. काही लोक जे खातात, ते आवडो की न आवडो, हे सगळे लोक खायला लागले. मेंढरासारखी परिस्थिती निर्माण झाली आहे. त्याचबरोबर इतरांच्या पसंती-नापसंतीनुसार परिधान केलेले कपडे आता लोकांना आवडो किंवा न आवडो, पूर्णपणे ‘प्रिय’ झाले आहेत. लोकांनी त्यांना स्वतःबद्दल जे चांगले वाटते ते परिधान करण्यास सुरुवात केली आहे आणि या बाबतीत, किशोरवयीन आणि किशोरवयीन मुली आघाडीवर आहेत.
जबजब, जहाँ जहाँ जहाँ जहाँ ड्रासकोड येतो, लोक त्याला ‘तालिबान कल्चर’ म्हणत त्याची खिल्ली उडवतात. पण पाहिलं तर ड्रेसकोड आणि सुसंस्कृत समाज यांचा खोलवर संबंध आहे. ड्रेस कोड पाळल्याशिवाय आपण सभ्यतेचा किंवा विकासाचा विचारही करू शकत नाही. प्रत्येक व्यवसाय, प्रत्येक कार्यालय आणि प्रत्येक प्रसंगाचा ड्रेस कोड वेगळा असतो. कोणाला आवडो वा न आवडो, कितीही गैरसोय झाली तरी ती पाळावीच लागते आणि ते योग्यही आहे. आजकाल पार्ट्यांमध्येही ‘थीम पार्टी’च्या नावाने एकच प्रकारचा ड्रेसकोड अवलंबला जात आहे. ड्रेस कोड किंवा कपड्यांवरील बंदी याला सर्वात मोठा विरोधक किशोरवयीन मुली आहेत. सांगायचे तर हे वय असे आहे की, जेव्हा कपड्यांबाबत असले तरी कोणत्याही प्रकारची बंधने आपल्याला आवडत नाहीत.
तारुण्याच्या वयात मन न बोलता बंडखोरीकडे झुकते. जिथे सगळे शत्रू आणि मागासलेले विचार दिसतात. फक्त आरसा हा मित्र असतो, जो वेळोवेळी मनात निर्माण होणाऱ्या विचारांना हवा देत असतो. ‘तुम्ही या ड्रेसमध्ये फंकी दिसत आहात’, ‘काय मस्त दिसत आहे’, ‘हा एक अप्रतिम सामना आहे.’ आरसा आणि मनाचा आवाज ऐकताना, ड्रेसमधील ‘कम्फर्ट’ आणि आवडी-निवडी. लोक सर्व विसरले आहेत. या वयातील मुलांना कपड्यांबाबत अनेक बंधने घालता येत नाहीत, परंतु तरीही त्यांना काही गोष्टी शिकवल्या जाऊ शकतात.
हंगामानुसार कपडे
अंग झाकल्यानंतर, हवामानापासून बचाव करण्यासाठी कपड्यांचा दुसरा सर्वात मोठा वापर आहे, परंतु किशोरवयीन मुली याकडे फारसे का लक्ष देत नाहीत. ते सीझनच्या विरूद्ध असलेल्या कपड्यांमध्ये देखील दिसू शकतात. कडाक्याच्या थंडीतही डोके न झाकता, कान न झाकता, अगदी हलक्या जॅकेटमध्येही हे लोक दिसतात. थंडीने थरथर कापत का असेना, पण त्यांना उबदार कपडे घालायला आवडत नाहीत किंवा त्यांच्या भाषेत सांगायचे तर ते लोड करायला आवडत नाही. उन्हाळ्यात टाइट जीन्स आणि काळ्या कपड्यांमध्ये दिसणे हा तिचा छंद आहे. आता फॅशनच्या नावाखाली त्यांना हवामानाचा रोष सोसावा लागतोय हे त्यांना कोण सांगणार.
कपडे आरोग्यानुसार असावेत
आरोग्याचे दोन प्रकार आहेत. प्रथम, आंतरिक आरोग्य आणि दुसरे, बाह्य उंची. एखाद्याच्या आरोग्यानुसार कोणता पेहराव योग्य आहे, हे तोच माणूस स्वत:ला ओळखू शकतो. याचे उत्तम उदाहरण म्हणजे दिल्लीचे मुख्यमंत्री अरविंद केजरीवाल. सर्व लोक आणि मीडिया त्यांना ‘मफलर मॅन’ म्हणत. इतक्‍या टीकेनंतरही त्यांनी मफलर सोडला नाही कारण सर्दी ऍलर्जीमुळे खोकला होतो हे त्यांना माहीत होते. आणि हे टाळण्यासाठी, थंडीपासून डोके, कान आणि घसा संरक्षित करणे आवश्यक आहे. मफलरशिवाय हे शक्य झाले नसते. प्रिंट मीडियापासून इलेक्ट्रॉनिक मीडियापर्यंत कोणत्याही नेत्याच्या पेहरावावर क्वचितच टीका झाली असेल. पण केजरीवाल खचले नाहीत. ड्रेसच्या निवडीत त्याची लांबी, रुंदी, त्वचेचा रंग इत्यादी गोष्टींचीही काळजी घेतली पाहिजे. लहान उंचीची लठ्ठ मुलगी पटियाला सूट घातली तर ती सुंदर दिसेल, पण लेगिंग किंवा घट्ट शर्ट तिला लोकांच्या नजरेत अप्रूप वाटेल.
त्याचप्रमाणे कपड्यांचे रंग निवडताना त्वचेच्या रंगांकडे दुर्लक्ष करता येत नाही. त्वचेचा रंग बदलता येत नाही, ही वस्तुस्थिती आहे, परंतु कपड्यांचे योग्य रंग निवडून तुम्ही सुंदर दिसू शकता. उदाहरणार्थ, गडद त्वचा असलेल्यांनी पिवळा, पांढरा, नेव्ही ब्लू असे रंग टाळावेत. अशा रंगावर गुलाबी, क्रीम रंग फुलतात. ही खबरदारी मुले आणि मुली दोघांसाठी आहे.
बजेटनुसार कपडे
किशोरवयीन मुलांनी कपडे खरेदी करताना ब्रँडिंगच्या फंदात पडू नये कारण त्यांना बोर्डाच्या कोणत्याही बैठकीला किंवा मुलाखतीला जावे लागत नाही किंवा स्वतःला सादर करण्याची गरज नाही. ते सर्वत्र मस्त आणि मस्त दिसायला हवेत, त्यामुळे एका महागड्या ड्रेसऐवजी कमी किमतीचे २-३ कपडे बदल्यात घालायलाही चांगले. आजकाल अनेक बड्या फिल्मी व्यक्ती रस्त्यावर शॉपिंग करत आहेत कारण अशा वेगवेगळ्या दिसणाऱ्या गोष्टी मोठ्या शोरूममध्ये मिळत नाहीत. तर पदपथावरील दुकानांमध्ये ते आढळतात. ड्रेसशिवाय घड्याळ, पर्स, चेन, ब्रेसलेट, स्टूल, स्कार्फ, अंगठ्या, चष्मा या गोष्टी जरा वेगळ्या असतील तर लोकांच्या नजरा तुमच्यावर खिळलेल्या असतात. मित्रांमध्‍ये चमकण्‍यासाठी, एवढाच उद्देश नाही.