आरोग्य टिप्स : गाउटच्या समस्येचे कारण काय आहे ते जाणून घ्या

* दीपिका शर्मा

आरोग्य टिप्स : बऱ्याचदा असे घडायचे की सुरेश रात्री झोपेतून उठायचा आणि अचानक त्याच्या अंगठ्यात होणाऱ्या असह्य वेदनांबद्दल बोलू लागायचा. सुरुवातीला जेव्हा जेव्हा त्याला वेदना जाणवत असत तेव्हा तो आरामासाठी वेदनाशामक औषधे घेत असे पण हळूहळू जेव्हा ते रोजचे वेदना होऊ लागले तेव्हा त्याने डॉक्टरांचा सल्ला घेतला. ते किरकोळ वेदना नसून गाउटमुळे होणारी वेदना असल्याचे निष्पन्न झाले.

गाउट म्हणजे काय?

शरीरात युरिक अ‍ॅसिड वाढल्यामुळे संधिवाताचा त्रास होतो. यामुळे सांधे, द्रव आणि ऊतींमध्ये क्रिस्टल्स जमा होतात. ही वेदना शरीराच्या एका भागापासून सुरू होते. रात्री झोपताना वेदना बहुतेकदा होतात. झोपताना शरीराचे तापमान कमी होते, शरीरात पाण्याची कमतरता असते आणि श्वासोच्छवासाचा वेग कमी होतो, त्यामुळे फुफ्फुसे पुरेशा प्रमाणात कार्बन डायऑक्साइड बाहेर काढू शकत नाहीत, ज्यामुळे सांध्यामध्ये यूरिक अॅसिड क्रिस्टल्स जमा होतात. या वेदनेला गाउट वेदना म्हणतात.

लक्षणे जाणून घ्या

हे सहसा अंगठ्यापासून सुरू होते आणि जर उपचाराला उशीर झाला तर वेदना गुडघे आणि घोट्यांसह पायांच्या सर्व सांध्यांमध्ये पसरू लागतात. अचानक तीव्र वेदना, लालसरपणा, जळजळ आणि गाठ यासारख्या समस्या उद्भवतात.

कारण

  • जास्त प्युरीन असलेले पदार्थ आणि अल्कोहोल, मिठाई, लाल मांस, समुद्री खाद्यपदार्थांचे जास्त सेवन.
  • जर कुटुंबात गाउटचा इतिहास असेल तर तो अनुवांशिक असण्याची शक्यता असते.
  • मधुमेही रुग्णांना जास्त धोका असतो.
  • शरीरात पाण्याच्या कमतरतेमुळे सांध्यांमध्ये स्फटिक जमा होतात.
  • उच्च रक्तदाबाची औषधे देखील मूत्र पातळी वाढवतात.
  • मूत्रपिंडांद्वारे युरिक आम्लाचे कमी किंवा जास्त उत्सर्जन.

निदान

बर्फ, प्रथिने, अल्कोहोल आणि लाल मांस यांचे सेवन कमी करा. दररोज व्यायाम करा, वजन नियंत्रणात ठेवा.

कोणतीही समस्या असल्यास, रक्त तपासणी आणि अंगठ्याचा अल्ट्रासाऊंड करा आणि डॉक्टरांचा सल्ला घेतल्याशिवाय औषध घेणे टाळा.

कोरोनानंतर सांधेदुखीच्या घटना वाढल्या

* मोनिका अग्रवाल

आजकाल सांधेदुखीची वाढती प्रकरणे ही नवीन आणि विलक्षण गोष्ट नाही, परंतु कोरोना युगात तरुण आणि मध्यमवयीन लोकांमध्येही ही समस्या झपाट्याने वाढली आहे. कोविडमुळे, लोकांचे एकूण आरोग्य धोक्यात आहे कारण या संसर्गामुळे प्रभावित व्यक्ती दीर्घकाळ होम क्वारंटाईन किंवा हॉस्पिटलायझेशनमुळे निष्क्रिय होते. या व्यतिरिक्त, विषाणूच्या दुष्परिणामांमुळे स्नायू आणि सांध्यातील अशक्तपणाची प्रकरणे वाढली आहेत.

डॉ. अखिलेश यादव, वरिष्ठ हिप आणि गुडघा रिप्लेसमेंट सर्जन, गुडघा आणि हिप केअर सेंटर, गाझियाबादच्या मते, कोविड समस्यांसह कौटुंबिक पार्श्वभूमी, वय संबंधित समस्या, लठ्ठपणा, शारीरिक निष्क्रियता, संधिवातासारखे संक्रमण, ऑस्टियोपोरोसिस आणि दाहक रोग यांसह अनेक कारणे सांधेदुखीची प्रकरणेही वाढत आहेत. जीवनसत्त्वे डी 3 आणि बी 12 सह इतर पोषक घटकांच्या कमतरतेमुळे सांधे मजबूत करणाऱ्या हाडे आणि गुडग्यांवर वाईट परिणाम होतो.

कोविडनंतरच्या टप्प्यात आधीच कोणत्या ना कोणत्या समस्येने ग्रस्त असलेले लोक सांधेदुखी, सूज, स्नायू आणि सांधे मध्ये कडकपणा, चालण्यास अडचण इत्यादींना बळी पडतात. या समस्येची तीव्रता अल्पवयीन ते अल्पवयीन असताना, अनेक रुग्ण लॉकडाऊन दरम्यान अशा गंभीर आणि वारंवार होणाऱ्या समस्यांच्या तक्रारी घेऊन आले आहेत.

घरातून काम करणेदेखील व्यावसायिकांमध्ये सांधेदुखीचे एक प्रमुख कारण बनत आहे. जरी बहुतेक काम करणारे व्यावसायिक नेहमी घरून काम करण्याचे स्वप्न पाहत असले तरी, चुकीचे बसणे, लॉकडाऊन दरम्यान काम करताना आरामदायक स्थितीत काम करणे यामुळे संयुक्त रोग बराच काळ वाढत आहेत.

अनलिमिटेड कहानियां-आर्टिकल पढ़ने के लिएसब्सक्राइब करें