बाळाची काळजी घ्या

* प्रतिनिधी

आजच्या व्यस्त जीवनशैलीत आई-वडील त्यांच्या कामाच्या आणि जबाबदाऱ्यांमध्ये आपल्या बाळाचे छोटेसे खास क्षण अनुभवण्यापासून वंचित राहतात. खरं तर, लहान दैनंदिन क्रियाकलाप नवजात बालकांच्या विकासास मदत करतात आणि त्यांच्यामध्ये आत्मविश्वास, कुतूहल, आत्म-नियंत्रण आणि सामाजिक कौशल्ये विकसित करतात.

येथे आम्ही एका विशिष्ट वयात होणाऱ्या बदलांबद्दल बोलत नसून, नवजात बाळामध्ये सामाजिक, भावनिक बुद्धिमत्ता कशी विकसित होऊ शकते, हे सांगण्याचा प्रयत्न करत आहोत. पालक आणि बाळ यांच्यातील हा एक विशेष संवाद आहे जो प्रत्येक क्षणाला खास आणि सुंदर बनवतो.

स्तनपान करताना

जेव्हा तुम्ही तुमच्या बाळाला स्तनपान देता, तेव्हा तुम्ही त्याला आवश्यक पोषण पुरवण्यापेक्षा काहीतरी विशेष करता ज्यामुळे त्याला त्याच्या जगात सुरक्षित वाटेल. जेव्हा बाळाला भूक लागते तेव्हा स्तनपान केल्याने त्याला शांत वाटण्यास मदत होते. तुमचा चेहरा पाहणे, तुमचा आवाज ऐकणे आणि तुमचा स्पर्श जाणवणे यामुळे तो हातातील महत्त्वाच्या कामावर लक्ष केंद्रित करू शकतो.

जेव्हा तो पाहतो की तो संवाद साधण्याच्या प्रयत्नात यशस्वी होत आहे, तेव्हा तुम्ही त्याला त्याची भाषा कौशल्ये विकसित करण्यास मदत करता. जेव्हा तुम्ही तिला खायला घालता तेव्हा तिच्याशी हळूवारपणे बोला, तिच्या शरीराची काळजी घ्या आणि तिला तुमचा स्पर्श अनुभवू द्या.

नवजात बाळाला विश्रांती द्या

जेव्हा तुम्ही तुमच्या बाळाला सांत्वन देता तेव्हा तुम्ही त्याला कळवता की त्याची काळजी घेणाऱ्या व्यक्तीसाठी जग हे एक सुरक्षित ठिकाण आहे. बाळ जितके अधिक आरामदायक असेल तितके चांगले ते त्याला इतरांशी कनेक्ट होण्यास आणि त्याच्या सभोवतालचे जग कसे कार्य करते हे शिकण्यास मदत करते. जेव्हा तुमचे बाळ रडते तेव्हा तुम्ही त्याला लगेच प्रतिसाद द्याल की तुम्ही त्याची नेहमी काळजी घ्याल. लगेच रिप्लाय देऊन तुम्ही त्याला बिघडवत आहात असा विचार करून नाराज होऊ नका. किंबहुना, संशोधन असे दर्शविते की जेव्हा लहान मुले रडतात, तेव्हा ते लगेच प्रतिसाद देतात तेव्हा ते कमी रडतात, कारण ते त्यांना शिकवते की त्यांची काळजी घेणारा येत आहे. जेव्हा तुम्ही त्याला सांत्वन देता तेव्हा तुम्ही त्याला स्वतःच्या मार्गाने शांत व्हायला शिकवता.

जेव्हा तुमचे बाळ रडत असेल किंवा तुम्ही त्याला अस्वस्थ पाहता, तेव्हा त्याला भूक लागली आहे की नाही, तो बुडत आहे की नाही, त्याचे डायपर तपासा अशा वेगवेगळ्या गोष्टींकडे लक्ष द्या. वेगवेगळ्या पद्धतींचा अवलंब करा, गाणी गा, प्रेमाने बोला.

बाळाचे संकेत वाचा

नवजात शिशु अनेक नवीन गोष्टी करतात, ज्या आपल्याला समजत नाहीत, परंतु हे संकेत समजून घेतल्यास त्यांच्या विकासात मदत होऊ शकते. पण प्रत्येक मूल सारखाच सिग्नल देईलच असे नाही. तुम्हाला हे समजून घेणे आवश्यक आहे की प्रत्येक मूल वेगळे असते आणि प्रत्येकाची शिकण्याची क्षमता वेगळी असते. तुमच्याशी बंध हा त्याच्या शिक्षणाचा, आरोग्याचा आणि विकासाचा पाया आहे त्यामुळे तुमच्या बाळाच्या वर्तनात आणि विकासात होणाऱ्या बदलांकडे लक्ष द्या आणि बालरोगतज्ञांच्या संपर्कात राहा.

90% डॉक्टर जॉन्सन बेबीची शिफारस का करतात?

कारण तुमच्या बाळाचे हसू कसे अबाधित ठेवायचे हे डॉक्टरांना माहीत असते. जॉन्सनची बेबी उत्पादने तुमच्या बाळाच्या नाजूक त्वचेसाठी वैद्यकीयदृष्ट्या सुरक्षित असल्याचे सिद्ध झाले आहे. त्यामुळे 90% पेक्षा जास्त डॉक्टरांच्या आश्वासनाचा आनंद घ्या आणि तुमच्या लहान मुलाला दररोज आनंदी आणि हसत ठेवा

१५ फायदे स्तनपानाचे

* सोमा घोष

आजकालच्या बहुतांश मातांना मुलांना स्तनपान देणे अत्यंत कठीण काम वाटते. जेव्हा की मुलाच्या जन्मानंतर आईचे दूध मुलांकरिता सर्वात जास्त फायदेशीर असते. आईच्या दुधाने मुलाची रोगप्रतिकारशक्ती वाढते. हे दूध मुलांसाठी अमृतासमान असते.

या गोष्टीचे महत्व लक्षात घेत ‘वर्ल्ड फिडींग वीक’च्या निमित्ताने मुंबईच्या ‘वर्ल्ड ऑफ वूमन’ची स्त्री व प्रसूती रोग तज्ज्ञ डॉ. बंदिता सिन्हा सांगतात की स्तनपानविषयी आजही शहरी महिलांमध्ये जागरूकता कमी आहे, जेव्हा की स्तनपान केल्याने ब्रेस्ट कॅन्सरची शक्यता कमी होते. ज्या महिलांनी कधी स्तनपान केलेले नसते, त्यांच्यात ब्रेस्ट कॅन्सरची रिस्क जास्त असते.

एका अभ्यासात असे आढळले की ज्या महिलांना ब्रेस्ट कँसर मेनोपॉजनंतर झाला आहे, त्यांनी कधीच स्तनपान केले नव्हते. याउलट ज्या महिलांनी ३० वर्षाच्या आधी स्तनपान केले किंवा ३० वर्ष पार केल्यावर स्तनपान केले आहे अशा महिला ब्रेस्ट कॅन्सरपासून दूर आहेत. म्हणून आई झालेल्या प्रत्येक महिलेने स्तनपान अवश्य द्यावे आणि हे समजून घावे की यामुळे मुल सुदृढ होते आणि त्यासोबतच आईचे स्वास्थ्य चांगले राहते. स्तनपानाचे खालील १५ फायदे आहेत :

* हे सर्वात गुणकारी दूध असते. यात असणारे प्रथिनं आणि अमिनो अॅसिड मुलाच्या वाढीसाठी चांगले असते. हे मुलाला कुपोषणापासून वाचवते.

* स्तनातील दूध हे बॅक्टेरियामुक्त आणि ताजे असल्याने मुलासाठी सुरक्षित असते. जेव्हा आई मुलाला दूध पाजते, मुलाला अँटिबायोटिक दुधाद्वारे  मिळते, ज्यामुळे मुलाचे संसर्गापासून संरक्षण होते.

* स्तनपानामुळे आई आणि मुलादरम्यान प्रेमाचे नाते वृद्धिंगत होते, ज्यामुळे मुलाला आईच्या जवळीकतेची जाणीव होते.

* मुलाच्या जन्मानंतर आईच्या स्तनातून निघालेल्या पहिल्या दुधाला कोलोस्ट्रम म्हणतात. ज्यात अँटिबायोटिक्सचे प्रमाण सर्वात जास्त असते, जे मुलांच्या रोगप्रतिकारशक्तिला वाढवते. याशिवाय हे दूध मुलाच्या आतडयांना आणि श्वसन प्रक्रियेला सशक्त बनवते.

* स्तनांमधील दूध हाडांची वाढ चांगल्याप्रकारे करण्यात व हाडांना मजबूत करण्यात मदत करते.

* हे दूध ‘सडन इन्फॅन्ट डेथ सिंड्रोम’ला कमी करण्यातही मदत करते.

* जन्मानंतर मुलाची प्रारंभिक अवस्था खूप नाजूक असते. अशावेळी आईचे दूध सहज पचते, ज्यामुळे त्याला लूज मोशन्सचा त्रास होत नाही.

* आईसाठीसुद्धा याचे फायदे कमी नाहीत, स्तनपान केल्याने गर्भावस्थेत वाढलेले आईचे वजन हळूहळू कमी होते.

* एवढेच नाही तर स्तनपानाने महिलेच्या गर्भाशयाचे आकुंचन सुरु होते. प्रसूतीनंतर रक्तस्त्राव चांगल्या प्रमाणात होतो. ज्यामुळे महिलेला ब्रेस्ट आणि ओव्हेरियन कॅन्सरचा धोका राहत नाही.

* आईकरिता पोस्टपार्टम डिप्रेशनचा धोका कमी होतो.

* स्तनपानामुळे स्तनांच्या सौंदर्यात काही फरक पडत नाही, हा निव्वळ एक गैरसमज आहे.

* जास्त वय झाल्यावर मूल झाल्यास जर महिला योग्य प्रकारे स्तनपान करत असेल तर कॅन्सरशिवाय मधुमेह, लठ्ठपणा आणि अस्थमा यासारख्या आजारांपासूनसुद्धा आपोआप दूर राहू शकते.

* स्तनपान एक वर्षांपेक्षा जास्त काळ केल्यास आई आणि मूल दोघंही सुदृढ राहतात.

* जी मुलं सतत ६ महिने स्तनपानावर अवलंबून असतात, त्याची रोगप्रतिकारशक्ती अधिक असते.

* आईचे दूध नवजात बालकासाठी सर्वोत्तम आहे.

अनलिमिटेड कहानियां-आर्टिकल पढ़ने के लिएसब्सक्राइब करें