* आदित्य कुमार, संस्थापक व सीईओ, क्यूबेरा
पर्सनल लोन हे कर्ज असते, ज्याच्यासाठी काहीही गहाण ठेवावे लागत नाही.
यामुळेच सुरक्षित कर्जाच्या तुलनेत याचे व्याज दर थोडे जास्त असतात. कर्ज
घेणाऱ्या व्यक्तिचा क्रेडिट स्कोअर, कर्ज फेडण्याचा इतिहास, उत्पन्न आणि त्याची
नोकरी या मापदंडांच्या आधारे निश्चित केले जाते की त्याला कर्ज द्यायचे की
नाही. पर्सनल लोनच्या पात्रतेशी निगडीत काही महत्वपूर्ण गोष्टी नेहमी लक्षात ठेवा.
चांगला क्रेडिट स्कोअर
पर्सनल लोनसाठी चांगला क्रेडिट स्कोअर असणे ही पायाभूत गरज आहे. स्त्री
असो की पुरुष, कर्ज देण्याआधी कर्जदाता क्रेडिट स्कोअर पाहतो. दुसरीकडे
फायनान्शियल टेक्नोलॉजी (फिनटेक) युक्त स्टार्टअप कर्जदाता कंपन्या या
अटीवर थोडी सूट देत कमी क्रेडिट स्कोअर असलेल्यांनासुद्धा कर्ज देतात.
फिनटेक कर्जदाता केवळ क्रेडिट स्कोअर पाहत नाही, तर इतर मापदंडसुद्धा
वापरतात आणि अशाप्रकारे अर्जदारांना सबप्राईम क्रेडिट स्कोअरसोबत पर्सनल
लोन मिळण्यासाठी अर्ज करण्याची सुविधा देतात.
कर्ज फेडण्याचा इतिहास
दुसरी महत्वाची लक्षात ठेवायची गोष्ट ही आहे की जेव्हा तुम्ही पर्सनल लोन
घेण्यासाठी जाल तेव्हा जुने कर्ज फेडल्याचा चांगला इतिहास असावा. एखाद्या
व्यक्तिचा रिपेमेंट इतिहास हा अतिशय महत्वाचा मापदंड आहे आणि
अर्जदाराच्या क्रेडिट स्कोअरमध्ये याचे सर्वात जास्त महत्व असते. अर्जदाराच्या
रिपेमेंट इतिहासामुळे कर्जदाराला त्याचे क्रेडिट बिहेवियर समजून घेण्यास मदत
होते, शिवाय त्याच्या कर्ज परताव्याची क्षमता लक्षात येते. ज्या महिला पर्सनल
लोनसाठी अर्ज करतात, त्यांच्या जुन्या कर्ज परताव्याच्या इतिहासाला सर्वात
जास्त महत्व मिळते.
कंपनीचे स्टेटस
कर्जाचा अर्ज मान्य वा अमान्य करणे खूप महत्त्वाचे असते. खाजगी बँक केवळ
त्याच व्यक्तींना पर्सनल लोन देतात, ज्या ‘ए’ अथवा ‘बी’ श्रेणीच्या कंपनीत
नोकरी करतात. ‘सी’ आणि ‘डी’ श्रेणी असलेल्या कंपनीत नोकरी करणाऱ्यांना
स्वीकारले जात नाही. असे यासाठी की खाजगी बँका क्रेडिट हेल्थची चौकशी व
कंपनीचे रिस्क प्रोफाईलिंग करतात आणि त्यांना त्यानुसार श्रेण्या ठरवतात.
खाजगी बँका या माहितीचा वापर हे जाणून घ्यायला करतात की अर्जदाराची
कर्ज परत करण्याची क्षमता कशी आहे. ‘सी’ आणि ‘डी’ श्रेणीतील कंपन्या नव्या
स्टार्टअप कंपन्या असतात, वा अशा असतात ज्यांच्याकडे पुरेसे नकदी खेळते
भांडवल नसते, म्हणून अशा कंपन्यांमध्ये काम करणाऱ्या लोकांची कर्ज परत
करण्याची शक्यता कमी असते.
फिनटेक कर्जदाता आणि पी २ पी लँडिंग प्लॅटफॉर्मच्या बाबतीत कंपनीच्या
स्टेटसची फार पर्वा केली जात नाही आणि त्यानंतरच कर्ज देण्यात येते. म्हणून
जर तुम्ही महिला असाल आणि तुम्ही एखाद्या प्रतिष्ठित कंपनीत काम करत
नाही या कारणास्तव तुम्हाला कर्ज मिळत नसेल तर तुम्हाला फिनटेक कर्जदाता
अथवा पी २ पी लँडिंग प्लॅटफॉर्मकडे जायला हवे.
नोकरीचे स्थैर्य
वर्तमान संघटनेत तुम्ही किती वर्षांपासून नोकरी करत आहात, हा मुद्दासुद्धा
मापदंडामध्ये समाविष्ट आहे आणि कर्जाच्या स्वीकृतीला प्रभावित करतो.
कर्जदाता हे बघतात की एखाद्या अर्जदाराचा नोकरी करण्याचा रेकॉर्ड किती
स्थिर आहे आणि त्यानुसार मूल्यमापन केले जाते. म्हणून अनेक वर्षांच्या
नोकरीचा अनुभव हे स्पष्ट करतो की अर्जदार कमी जोखीम असणारा आहे
आणि म्हणून कर्ज स्वीकृत होण्याची शक्यता आपोआप वाढते.
कर्जाच्या रकमेचा वापर पर्सनल लोनमध्ये अनेक अॅप्लिकेशन्स समाविष्ट
असतात. एक महिला असल्याकारणाने तुम्ही कर्जाच्या रकमेचा वापर
कुटुंबासोबत आपल्या सुट्ट्या साजऱ्या करायला, मोठे लग्न, घराला नवे रूप
देण्याकरिता अथवा करियरमध्ये प्रगतीच्या हेतूने पुढील शिक्षण घेण्याकरिता करू
शकता.
एकसाथ अनेक कर्जदात्यांकडे जाऊ नका
लोकांना ही गोष्ट माहीत नसते, पण हा पैलू तुमच्या क्रेडिट स्कोअरवर वाईट
प्रभाव टाकू शकतो, कारण या कर्जादात्यांच्या मनात अशी प्रतिमा बनेल की
अर्जदार कर्जाचा लोभी आहे, ज्याचा परिणाम अर्ज नाकारण्यात होऊ शकतो. कर्ज
नाकारल्याचाही क्रेडिट स्कोअरवर वाईट परिणाम होतो आणि एकापेक्षा अधिक
नकार आल्यावर कर्ज मिळणे कठीण होते.
सहअर्जदाराचा पर्याय : हा खूपच चांगला निर्णय आहे. विशेषत: महिलांसाठी.
पर्सनल लोन घेताना सहअर्जदाराचा पर्याय निवडणे काही नवी गोष्ट नाही आणि
सगळया प्रकारचे कर्जदार मग खाजगी बँक असो वा फिनटेक, लॅण्डर असो, सगळे
या पर्यायाला अनुमती देत आहेत. सहअर्जदार असल्याने कर्ज फेडण्याचा भार
खूप कमी होतो. शिवाय पारदर्शकतेलाही उत्तेजन मिळते. सह अर्जदाराला गॅरंटर
निवडण्याबाबत आणखी एक चांगली गोष्ट ही आहे की प्रभावी क्रेडिट
स्कोअरशिवाय कर्ज मिळते. मात्र सहअर्जदाराचा क्रेडिट स्कोअर स्वीकारण्यायोग्य
असावा. विशेषत: नोकरदार, विवाहित महिलेसाठी सहअर्जदाराचा पर्याय निवडणे
खूपच फायदेशीर असू शकते. तरीही अर्जदार कर्ज फेडण्यात अयशस्वी झाला तर
सहअर्जदार कर्ज फेडण्याकरिता जबाबदार असेल.
जितके हवे त्यापेक्षा जास्त घेऊ नका
साधारणत: पर्सनल लोन घेणारे या चक्रात अडकतात. क्रेडिट स्कोअर, उत्पन्न
आणि कंपनीचे स्टेटस यांसारख्या मापदंडांच्या आधारावर कर्जदाता अर्जात
लिहिलेल्या रकमेपेक्षा खूप जास्त कर्ज देतात. महत्वाची गोष्ट ही आहे की
जितके तुम्हाला हवे तेवढेच कर्ज घ्या .
पगारदार असल्यामुळे
आजकाल कर्जदाता पगारदार आणि स्वयंरोजगारी दोन्ही प्रकारच्या लोकांना
पर्सनल लोन देण्याची ऑफर देत आहेत. पण फिनटेक कंपन्या आणि पी २ पी
लँडिंग प्लॅटफॉर्म अधिकांश पगारदार लोकांनाच कर्ज देण्याची ऑफर देतात.
म्हणून जर तुम्ही पगारदार महिला असाल आणि कमीतकमी कागदी व्यवहार
करत असाल आणि तुम्हाला लगेच आपल्या बँक खात्यात कर्जाची रक्कम
मिळवायची असेल तर हे तुमच्यासाठी जास्त सोपे आणि सुविधाजनक आहे.