जसी जागा तसे इंटिरियर

* शैलेंद्र सिंह

पूर्वी, जेथे लहान आणि मोठया घरांसाठी बजेटनुसार इंटिरियरचे परिमाण वेगवेगळे होते, तेथे आता बजेटऐवजी केवळ जागेवरच तडजोड केली जात आहे. १२ शे चौरस फूट असलेल्या छोटया घरात, जर स्वयंपाकघर १०० चौरस फूटमध्ये बनविले असेल तर ३००० चौरस फूट घरामध्ये ते ३०० चौरस फूटमध्ये बनते. स्वयंपाकघरात नवीन जमान्याच्या मॉड्यूलर किचनच्याच फिटिंग्ज वापरल्या जातात. फक्त फरक म्हणजे गरज आणि बजेटनुसार इंटीरियरमध्ये लागणाऱ्या वस्तूंच्या आकारात फरक येत असतो. जर कमी बजेटमध्ये ग्रॅनाइट वापरली जात असेल तर कुरियर सिंथेटिक जास्त बजेटमध्ये वापरला जातो.

लखनऊमधील इंटिरियर डिझायनर आणि प्रतिष्ठा इनोव्हेशन्सच्या संचालिका प्रज्ञा सिंह म्हणतात, ‘‘आजकाल घरांमध्ये इंटिरियरची कामे खूप वाढली आहेत. आजच्या काळात घर बांधण्यासाठी चांगले तंत्रज्ञान आणि त्यात वापरली जाणारी सामग्री सहज उपलब्ध होत आहे.’’

तंत्रज्ञान समृद्ध इंटिरियर

आक्टिक्ट प्रज्ञा सिंह पुढे स्पष्टीकरण देतात, ‘‘केवळ लहानच नव्हे तर मोठया घरांमध्येही आता अधिक मोकळी जागा सोडण्याचा ट्रेंड वाढत आहे. यामध्ये एकतर घराचा खर्च कमी केला जाऊ शकतो, आणि दुसरीकडे देखभाल करण्यातही काही अडचण होत नाही. मोकळया जागेचा फायदा हा होतो की आपल्याकडे भविष्यातील गरजेसाठी जागा मोकळी असते, ज्यामध्ये बदलत्या गरजेनुसार कधीही नवीन बांधकाम केले जाऊ शकते.

‘‘नव्या काळातील इंटिरियरमध्ये लोकांना तंत्रज्ञानामध्ये सर्वात नवीन आणि दिसायला प्राचीन स्वरूप लुक हवे आहे. खुल्या लॉनमध्ये एका बाजूला लोक टेकडयांचा लुक देणारा फव्वारा आणि युरलवर्क पसंत करतात तर दुसऱ्या बाजूला काचेची बनलेली अशी जागाही हवी आहे, जेथे एसीचा आनंद घेता येईल.

‘‘त्याचप्रमाणे स्वयंपाकघरात मॉड्यूलर किचनबरोबरच अॅन्टिक किचन लुकदेखील हवे असते. घराचे प्रत्येक कोपरे कॅमेऱ्याच्या नजरेत असले पाहिजेत. आग प्रतिबंधक यंत्रणा हवी असते. आजकाल लोकांना घरांचे इंटिरियरदेखील हॉटेलांसारखे हवे आहे. अशा परिस्थितीत तंत्रज्ञान आणि अँटीक लुकचा ताळमेळ इंटिरियरला खास बनवू लागला आहे.’’

अधिक काम कमी जागा

इंटिरियरमध्ये कमीतकमी जागेला मोठयाहून मोठया जागेप्रमाणे कसे दाखवता येईल याकडे सर्वाधिक लक्ष दिले जात आहे. कमी बजेटमध्ये जुन्या लुकला नवीन कसे करता येईल? असे विचारले असता प्रज्ञा सिंह म्हणतात, ‘‘घरांच्या इंटिरियरमध्ये वॉल पेपरचा वापर वाढला आहे. थीम आधारित वॉल पेपर यामध्ये येऊ लागले आहेत. काही वॉल पेपर सानुकूलित करण्यास प्रारंभ झाला आहे. यामध्ये तुम्ही तुमच्या आवडीचे डिझाइन, कोटेशन किंवा एखाद्या खास प्रसंगाचा स्वत:चा फोटोही छापू शकता. पूर्वी घरांचे लिंपण्याचे व रंग देण्याचे काम उत्सव किंवा लग्नापूर्वी करून घराचा देखावा बदलला जात होता, पण आता नवीन लुक देण्यासाठी केवळ वॉल पेपर बदलला जात आहे.

‘‘काचेची भिंत स्वयंपाकघर, बेडरूम आणि लॉबीमध्येदेखील वापरली जाते ज्यामुळे जागा अधिक दिसते. काचेच्या भिंतींवर पडदे वापरल्याने गोपनीयतादेखील राखली जाते. काचेच्या भिंती जागा कमी व्यापतात, ज्यामुळे घरात मोकळेपणा दिसतो. काचेच्या भिंतींमधून मोकळया वातावरणात नैसर्गिक भावना जाणवते.

‘‘बऱ्याचवेळा लोक कृत्रिम गवत आणि वनस्पतीदेखील वापरतात. त्यांना काचेच्या भिंतीतून पाहिल्यास एक वेगळीच भावना जाणवते. आज सर्व काही इंटिरियरमध्ये प्राप्त होत आहे. इंटिरियर आता स्थितीचे प्रतीक म्हणून बदलले आहे.’’

छोटे घर सजवा असे

* पूनम अहमद

महिलांना घर सजावटीची बरीच आवड असते. त्यांना प्रत्येक गोष्ट अगदी चोख लागते. पण, घर सजविण्यासाठीची माहिती सर्वांकडेच पुरेशी नसते. दुसरीचे बघून तुम्ही तुमचे घर सजवता. तुमचे बघून कोणीतरी तिसरी तिचे घर सजवते. यामुळे घडते असे की, तुमच्या घर सजावटीत काहीच नाविन्य राहत नाही. म्हणूनच माहीत करून घ्या घर सजविण्याचे वेगवेगळे प्रकार, ज्यामुळे तुमचे घर इतरांपेक्षा वेगळे आणि सुंदर दिसेल :

* तुमच्या घराला वेगळे टेक्स्चर म्हणजेच पोत द्या म्हणजे ते इतरांच्या घरापेक्षा वेगळे दिसेल. यासाठी तुम्ही सर्व भिंतींवर डिझाईन काढणे गरजेचे नाही. एखाद्या भिंतीवर हलकीशी डिझाईन काढूनही तुम्ही घराला वेगळे रूप देऊ शकता. एखाद्या भिंतीवर स्वत: डिझाईन करू शकता, यामुळे तुम्हालाही फार छान वाटेल आणि घरही आकर्षक दिसेल.

* छोटया काँक्रिटनेही घर सजवता येते. त्याला सुंदरसे डिझाईन करून चिकटवा. यामुळे घराचे वातावरण खूपच नैसर्गिक असल्याचा भास होईल. घरातील खोलांच्या कोपऱ्यात बोन्साय लावा आणि दरवाजाच्या बाहेर झाडाच्या कुंडया ठेवा. यामुळे संपूर्ण घरात हिरवळ असल्यासारखे वाटेल आणि घरही सुंदर दिसेल.

* तुम्ही जेव्हा कधी समुद्र किनारी फिरायला जाल तेव्हा तेथून शंख-शिंपले नक्की घेऊन या. मेणबत्तीचे स्टँड म्हणून त्याचा वापर करा.

* घर सजावटीत प्रकाश योजना व्यवस्थित असणे गरजेचे असते. घराच्या सर्व कोपऱ्यांवर लाईट लावा. सौम्य आणि मंद प्रकाश खोलीत चांगला दिसतो. त्यामुळे डोळयांना थंडावा व आराम मिळतो.

* घर सजवताना सामान जिथल्या तिथे ठेवणे सर्वात महत्त्वाचे असते. घरातील सर्व सामान त्याच्या जागेवरच ठेवा, म्हणजेच एखादी वस्तू जेथे असायला हवी त्या जागेवरच ठेवा.

* बाथरूमच्या भिंतीवर पायऱ्यांप्रमाणे कप्पे तयार करा. यामुळे नाविन्य मिळेल, शिवाय तुम्ही यावर कपडेही ठेवू शकता. असा बाथरूम नेहमीच्या बाथरूमपेक्षा खूपच वेगळा दिसतो.

* घरातील छोटेछोटे फॅन्सी डिनर टेबल हे फ्रेम लावून सजवा. विविध प्रकारच्या आरशांचा वापर सजावटीसाठी करता येईल.

* घराला मॉडर्न लुक द्यायचे असेल तर भिंती, पडदे आणि अंतर्गत सजावटीच्या अन्य वस्तूंसह घराच्या दरवाजावरही लक्ष द्यायला हवे. आजकाल डिझायनर दरवाजे मिळतात. त्यांच्यासोबतच दरवाजाचे हँडल्सही मिळतात. खडबडीत किनारे किंवा हाताला टोचतील असे हँडल निवडू नका. ते हाताने सहज पकडता येईल असे हवे. त्याच्यावर हात निसटेल अशा प्रकारची गुळगुळीत प्लेटिंग केलेली नसावी. आजकाल बाजारात व्हाईट मेटल फिनिश, क्रोम प्लेटेड, बर्निश गोल्ड फिनिश, लोह, पितळ अशा प्रकारे किमतीनुसार विविध प्रकारचे हँडल्स मिळतात.

* पुस्तकांचे कपाट लांबलचक ठेवा. यामुळे खोलीला एक चांगला केंद्र्बिंदू मिळेल.

* मुलायम, पातळ पडद्यांमुळे खोली प्रकाशमान व हवेशीर वाटेल.

* प्रवेशद्वाराला पर्सनल टच द्या. चांगली आठवण असलेल्या फोटोंनी सजवा किंवा ज्या तुमच्या आवडीच्या वस्तू आहेत त्यांचा वापर सजावटीसाठी करा.

* छोट्या भारतीय घरांसाठी डिझाईन केलेले पडदे किंवा लाकडी पार्टिशन चांगले दिसते. याद्वारे तुम्ही दिवाणखाना व स्वयंपाकघर वेगळे करू शकता.

* पायऱ्यांच्या खालच्या जागेत छोटे कपाट किंवा तेथे काही कप्पे तयार करून त्या जागेचा वापर करता येईल.

* छोटी जागा मोठी दिसण्यासाठी आरशांचा वापर उपयोगी ठरतो.

* जागा कमी असेल तर भिंतींचाही वापर करून घ्या. बैठकीची खोली आणि स्वयंपाकघरातील भिंतीवर सुंदर कपाट तयार करा. ते उजळदार रंगाने रंगवा.

इंटेरियरमध्ये अवश्य सामील करा या ५ गोष्टी

– पारुल भटनागर

वर्षभर व्यस्त राहिल्यामुळे आपण इच्छुक असूनसुद्धा घराच्या आतील बाजूस छेडछाड करण्यास असमर्थ असतात आणि ते बघत-बघत आपल्याला कंटाळा येतो. आपणदेखील यांत सामील असाल तर या घराच्या अंतर्गत गोष्टींमध्ये या ५ गोष्टींचा समावेश करुन घराला एक नवीन आणि उकृष्ट देखावा द्या :

  1. प्रवेशद्वारापासून उत्सवाचा आवाज मिळवा
  • उत्सवाच्या आनंददायी वातावरणात प्रवेशद्वाराची सजावटदेखील फिकट राहू नये, कारण हे आपल्या प्रियजनांना घरात प्रवेशच देत नाही तर त्यांना बांधूनही ठेवते. अशा परिस्थितीत दरवाजाला विशेष सजावट असणे महत्वाचे आहे. आपण ते पेंटसह नवीन बनवू शकता, त्याचबरोबर तोरण आणि वंदनवारनेदेखील सजवू शकता, कारण याशिवाय उत्सवाची सजावट अपूर्ण दिसते.
  • इच्छित असल्यास आपण फुलांनी सजवलेले तोरण लावू शकता, किंवा मग घंटी, फिती, मिरर वर्कपासून बनवलेले वंदनवार सर्व दरवाजाचे आकर्षण वाढविण्याचे कार्य करतील. विशेषत: जेव्हा दारावरील सजावटी रिंगिंग बेलमधून निघणारे नाद कानी ऐकू येतील तेव्हा मन आनंदाने नाचून उठेल.
  1. थोडे पुनव्यवस्थित थोडे रिलुक
  • एकसारखेच दिसणे, एकसारखीच स्टाईल, कोणालाही पुन्हा-पुन्हा पहायला आवडत नाही, विशेषकरुन सणांच्या आगमनावेळी. यावेळी मनाला काहीतरी वेगळे करण्याची आणि विचार करण्याची इच्छा असते. येथे सर्वकाही बदलण्याची आवश्यकता नाही, परंतु थोडयाशा पुनव्यवस्थेसह आणि काही प्रयत्नांद्वारे आपण आपल्या लिव्हिंग रूमला इच्छेनुसार नवीन देखावा देऊ शकता.
  • यासाठी सर्व प्रथम आपल्या लिव्हिंग रूमची जागा तपासा. जर खोली ऐसपैस असेल तर आपण साइड कोपरे लावून त्यांचे सौंदर्य अधोरेखित करू शकता. याशिवाय घराचे सौंदर्य वाढविण्यासाठी एक सुंदर इनडोर प्लांटही काम करेल. हो, खोलीत जागा कमी असल्यास आपण आपल्या सोफ्याच्या सेटिंगमध्ये थोडा बदल करून खोलीची जागा वाढवू शकता, सोफ्याबरोबर मोठया टेबलाऐवजी एक लहान कॉफी टेबल ठेवू शकता, ज्यामुळे वेगळया देखाव्यासह जागादेखील कमी वेढली जाईल.
  • खोलीत बदल घडवण्यासाठी आपण भिंतींवर पेंट करण्याऐवजी वॉलपेपरदेखील वापरू शकता, विश्वास ठेवा, हा भिंतींसह घरातदेखील जिवंतपणा आणेल आणि दर्शकदेखील पहातच राहतील.
  1. नवीनतम कुशन कव्हर्स
  • प्रत्येक दिवाळीत सोफा बदलणे शक्य होत नाही, परंतु त्याचे स्वरूप बदलणे आपल्या हातात आहे, जे फक्त सोफ्यालाच नवीन रूप देत नाही तर खोलीत नवीन बदल देखील आणते. अनेक नवीनतम डिझाईन्सचे कव्हर्स बाजारात उपलब्ध आहेत, यात मुख्य म्हणजे – मुद्रित, भरतकाम केलेले, थीम आधारित, स्टोन वर्क, गोटा पट्टी वर्क, मल्टी कलर्ड कुशन कव्हर्स, टेक्स्ट वर्क ब्लॉक प्रिंट कुशन कव्हर, टील कव्हर, सिल्क कव्हर, वेलवेट कुशन कव्हर, हस्तनिर्मित कुशन कव्हर्स इ.
  1. पडद्यांनी इंटेरियरचा रंग खुलवा
  • घरात पडदे नसल्यास खिडक्या-दरवाज्यांची शोभा फिकट वाटते. अशा परिस्थितीत आपण या दिवाळीत घर रंगवण्याच्या मूडमध्ये नसल्यास फक्त पडदे बदला आणि घराला एक नवीन रूप द्या. यासाठी कॉटनच्या पडद्याऐवजी थोडा वेगळा विचार करा, कारण आता त्यांची जागा जाळीदार, टिशू, तागाचे, क्रश आणि रेशीमच्या पडद्यांनी घेतली आहे.
  1. बाल्कनीची सजावटदेखील विशेष असावी
  • बाल्कनीच्या सजावटीसाठी कुंडया सजवून प्रारंभ करा, त्यानंतर घराच्या मुख्य दरवाजात आणि बाल्कनीमध्ये रांगोळी बनवा. ही केवळ आपले कौशल्येच दर्शवित नाही तर घरदेखील सुंदर बनवेल. बाल्कनीमध्ये प्रकाशयोजनेची विशेष व्यवस्था ठेवा. या गोष्टीची विशेष काळजी घ्या की माळा ब्रँडेड असाव्यात, जेणेकरून त्या खराब झाल्या तर तुमची मेहनत वाया जाणार नाही. लहान-लहान दिवे आणि हँगिंग झुमरनेदेखील बाल्कनी सजवू शकता.
अनलिमिटेड कहानियां-आर्टिकल पढ़ने के लिएसब्सक्राइब करें