आपल्या मुलासाठी आया ठेवताना काय लक्षात ठेवावे

* शिखा जैन

ऐश्वर्या राय बच्चन आणि अनुष्का शर्मा यांच्या पावलावर पाऊल ठेवत दीपिकानेही आपल्या मुलीसाठी नानी ठेवणार नसल्याचे सांगितले आहे. यावरून सोशल मीडियावर अशी चर्चा सुरू झाली की, दीपिका ही एवढी मोठी सेलिब्रिटी असल्याने नानी पाळत नसेल, तर गृहिणीने आया ठेवण्याची काय गरज आहे?

दीपिकाशी सामान्य स्त्रीची तुलना करणे योग्य आहे का? याशिवाय दोघांच्या आरोग्याची स्थिती सारखीच असेल का?

शब्द आणि कृती यात फरक आहे. कुणास ठाऊक, दीपिका पदुकोणच्या घरात नोकरांची अख्खी फौज आहे. आम्ही सांगू शकत नाही की तेथे मुलासाठी आया आहे की नाही? एखाद्या सेलिब्रेटीवरही घरातील सामान्य स्त्रीइतकीच जबाबदारी असेल का?

खरे तर अशा विशेषाधिकारप्राप्त महिलांची उदाहरणे सर्वसामान्य महिलांना देणे योग्य नाही. याबाबत व्यवसायाने शिक्षिका असलेल्या अर्चना सांगतात की, आपल्यापैकी अनेकांचा आधार मिळाला नाही. नैराश्यावर चर्चा होत नाही. त्या कठीण आणि एकाकी काळाने माझे संपूर्ण आयुष्यच बदलून टाकले. माझ्या तीव्र वेदना वाढल्या. नैराश्याने मला अनेकदा मृत्यूच्या दारात आणले आहे. विशेषाधिकारप्राप्त स्त्रीची निवड सामान्य महिलांवर लादणे हा अतिरेक नसून शोषण आहे.

याबाबत गृहिणी असलेल्या आशा सांगतात की, सेलिब्रिटींवर घराची जबाबदारी नसते हे विसरता कामा नये. प्रत्येक कामासाठी 10 मदत करणारे हात आहेत. मुलासह संपूर्ण घर सांभाळावे लागते. सेलिब्रेटींनाही शारीरिक आणि मानसिक आरोग्यासाठी मदत मिळेल पण मदतीचे हात खूप मर्यादित आहेत. त्यामुळे, तुम्ही आया ठेवू इच्छिता की नाही हे तुमच्या परिस्थितीवर अवलंबून आहे.

बहुराष्ट्रीय कंपनीत काम करणारी आस्था म्हणते की, दुसऱ्याच्या राहणीमानाची कॉपी करता येत नाही. सेलिब्रिटींशी तुलना करणे योग्य नाही. मूल झाल्यानंतर ती नोकरी सोडू शकत नाही. आपण सर्वसामान्य लोक आहोत आणि या महागाईच्या परिस्थितीत पती-पत्नी दोघांनाही घर चालवण्यासाठी काम करावे लागत आहे, अशा परिस्थितीत मुलाच्या संगोपनासाठी कोणाची तरी मदत घ्यावी लागेल.

तथापि, हे नाकारता येत नाही की एखादे मूल एखाद्या अनोळखी व्यक्तीकडे सोपवणे हे एक कठीण काम आहे कारण गेल्या अनेक वर्षांपासून जगभरातील आयांकडून गुन्हे आणि क्रूरतेची प्रकरणे नोंदवली जात आहेत. अशा परिस्थितीत, आपल्याला अशा व्यक्तीची आवश्यकता असेल जी केवळ बाळाला हाताळू शकत नाही तर त्याच्यासाठी सुरक्षित देखील असेल.

याशिवाय मुलाची काळजी घेण्याचा आणि प्रेमाने वाढवण्याचा अनुभवही त्याला आला पाहिजे. म्हणून, एक चांगली आया शोधण्यासाठी काही कठोर परिश्रम आवश्यक आहेत. त्यामुळे आजच्या काळात नानीला कामावर ठेवणे वाईट नाही, पण नानीला कामावर ठेवण्यापूर्वी तिला अनेक पैलू तपासणे आवश्यक आहे जेणेकरून नंतर कोणतीही अडचण येणार नाही. चला तर मग जाणून घेऊया नानी ठेवण्यापूर्वी कोणत्या गोष्टी लक्षात ठेवल्या पाहिजेत.

आया पार्श्वभूमी तपासा

नानीला कामावर ठेवण्यापूर्वी, तिची संपूर्ण पार्श्वभूमी तपासा. त्याचा/तिचा भूतकाळातील अनुभव, संदर्भ आणि कोणताही गुन्हेगारी रेकॉर्ड नसल्याची खात्री करणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. नानीबद्दल जाणून घेण्यासाठी, तुम्ही तिच्या पूर्वीच्या नियोक्त्याशी देखील संपर्क साधू शकता.

आया आपत्कालीन परिस्थितीत मदत करू शकतात

त्यांना जवळचा पोलिस नियंत्रण कक्ष, तुमच्या मुलाचे डॉक्टर आणि जवळच्या हॉस्पिटलची संपूर्ण माहिती द्या. त्यांना तुमच्या घराचा पत्ताही नीट लक्षात ठेवावा.

आया हुशार व्हा

प्रथमोपचार किट आणि मुलाची सर्व औषधे कशी वापरायची आणि या गोष्टी घरात कुठे ठेवल्या जातात याची आयाला चांगली माहिती असावी.

नानीची सर्व कागदपत्रे तपासली

आयाची महत्त्वाची कागदपत्रे जसे की आधार कार्ड, मतदार ओळखपत्र, फोन नंबर, पत्ता तपासा आणि नंतर याची पडताळणी करा. त्याची पडताळणी आणि नोंदणी पोलिसांकडेही करून घ्या. आया आणि तिला प्रदान करणाऱ्या एजन्सीबद्दल काही महत्त्वाच्या कागदपत्रांची एक प्रत ठेवा.

नानींना मुलांची काळजी घेण्याचा अनुभव असावा

नानीला किती अनुभव आहे जर नानीला जास्त अनुभव नसेल तर तिला मुलाला हाताळण्यात अडचण येईल. याशिवाय, आया ठेवण्यापूर्वी तुम्ही एक चाचणी करून घ्या, मुलाला काही दिवस नानीकडे सोडा, जर मूल सोयीस्कर असेल किंवा आया मुलाला सहज हाताळू शकत असेल तरच तिला ठेवा.

नानीच्या आरोग्य स्थितीबद्दल देखील जाणून घ्या

मुलांची रोगप्रतिकारक शक्ती कमकुवत असते आणि अशा परिस्थितीत ड्रॅगन नॅनीला आरोग्याची कोणतीही समस्या असल्यास, मुलाला त्वरीत संसर्ग होतो. त्यामुळे त्याला त्वचेचा काही आजार आहे की नाही किंवा त्याला वारंवार ताप येतो का, याची आधी माहिती घ्या.

आयालाही स्वच्छतेची सवय असावी

लहान मुलांच्या बाबतीत स्वच्छतेची विशेष काळजी घ्यावी लागते. म्हणून, तुम्ही ज्या आया घेत आहात ती स्वच्छतेबाबत जागरूक आहे की नाही हे तपासा. नानीने स्वच्छ कपडे घातले आहेत की नाही, तिचे केस आणि नखे व्यवस्थित कापले आहेत की नाही हे तपासा. त्याला सांगा की त्याला मुलाच्या स्वच्छतेबद्दल पूर्णपणे जागरूक असले पाहिजे.

घरात सीसीटीव्ही कॅमेरेही लावावेत

आजच्या काळात, घरात सीसीटीव्ही कॅमेरे बसवणे खूप गरजेचे आहे, जेणेकरून तुम्ही आयाच्या हालचालींवर लक्ष ठेवू शकता आणि ती तुमच्या मुलाची कशी काळजी घेत आहे.

नोकरी करणाऱ्या आईने आपल्या मुलाची अशीच काळजी घेतली पाहिजे

* प्रियांका यादव

‘मातृत्व स्वतःच एक पूर्णवेळ नोकरी आहे,’ 42 वर्षीय स्वाती मेहता चहाचा कप उचलत असताना, एक चुस्की घेते आणि उसासा टाकत म्हणते. तिच्या आयुष्यातील अनुभवाचे वर्णन करताना स्वाती म्हणते, “जेव्हा मला माझे पहिले बाळ झाले तेव्हा मी फक्त 25 वर्षांची होते आणि अमेरिकेतील एका कंपनीत उच्च पदावर काम करत होते. त्यावेळी मुलाच्या संगोपनावर लक्ष केंद्रित करायचे की करिअरकडे लक्ष द्यायचे हे ठरवता येत नव्हते. त्यावेळी माझी कारकीर्द शिखरावर होती. अशा परिस्थितीत मी माझी नोकरी सोडू शकत नाही आणि मला सोडण्याची इच्छाही नव्हती.

“मला चांगली माहिती होती की स्त्रीसाठी आर्थिकदृष्ट्या स्वतंत्र असणे किती महत्त्वाचे आहे, म्हणून मी काम आणि मातृत्व दोन्हीची जबाबदारी घेतली. हे माझ्यासाठी आव्हानात्मक असलं तरी मी हे निवडलं.

तेवढ्यात स्वातीची मुलगी गुलाबी रंगाचा कोट परिधान करून तिथे आली आणि त्याला मिठी मारून सोफ्याच्या हँडलवर बसली. तिच्याबद्दल सांगताना स्वाती म्हणते, “माझी मुलगी सारा 16 वर्षांची आहे. ती 11वीत शिकते आणि तिला स्केचिंग आणि पेंटिंगची खूप आवड आहे. त्याचे इंस्टाग्रामवर 22 हजार फॉलोअर्स आणि यूट्यूबवर 18 हजार सबस्क्राइबर्स आहेत. तिला भविष्यात जे बनायचे आहे ते बनू शकते, माझ्या मुलीला माझा पूर्ण पाठिंबा आहे.

हे ऐकून त्याची मुलगी त्याला म्हणाली, “तू जगातील सर्वोत्तम आई आहेस.” “माझं तुझ्यावर प्रेम आहे आई,” ती म्हणते आणि तिच्या गालाचे चुंबन घेते.

आव्हानापेक्षा कमी नाही

मातृत्व ही एक पूर्णवेळ नोकरी आहे हे स्वाती अगदी बरोबर आहे. हे एकत्रितपणे व्यवस्थापित करणे सोपे नाही. मात्र बदलत्या काळानुसार महिला करिअर ओरिएंटेड होत आहेत आणि हे योग्यही आहे. प्रत्येक स्त्रीने स्वतःच्या पायावर उभं राहून स्वतःची ओळख जपणं खूप गरजेचं आहे.

काहीवेळा आई आणि वर्किंग वुमनच्या भूमिकांचा समतोल राखणे हे कधीही न संपणाऱ्या आव्हानासारखे वाटू शकते, परंतु काळजी करू नका – आज आम्ही तुम्हाला सांगणार आहोत की तुमच्यासारखी काम करणारी महिला, जी एक आई देखील आहे, तुमचे ऑफिस आणि मुलांचे व्यवस्थापन कसे करू शकते हे सांगण्यासाठी.

चला तर मग जाणून घेऊया काही उपाय जे तुमचे जीवन सोपे करू शकतात :

बेबी सिटरशी हस्तांदोलन करा

जर तुमचे लहान मूल असेल आणि तुम्ही नोकरी करणारी महिला असाल तर तुम्ही मुलासाठी बेबी सिटर नियुक्त करू शकता. तुम्ही कोणत्याही एजन्सी किंवा ॲपद्वारे बेबी सिटरदेखील नियुक्त करू शकता. याचा फायदा म्हणजे या एजन्सी आणि ॲप्समधून येणारे बेबी सिटर्स आधीच नोंदणीकृत आहेत. बेबी सिटरच्या भेटीनंतर, तुम्ही तुमचे काम सहज करू शकता.

घरात कॅमेरे बसवा

जर तुम्ही बहुतेक कामानिमित्त घराबाहेर असाल आणि या काळात तुमचे मूल घरी एकटे राहिले असेल, तर तुम्ही सुरक्षिततेसाठी तुमच्या घरात कॅमेरा बसवला पाहिजे आणि तुमच्या आणि तुमच्या पती दोघांच्या मोबाईलवरही हा कॅमेरा वापरणे आवश्यक आहे. उपस्थित राहा. याच्या मदतीने तुम्ही तुमच्या मुलाच्या हालचालींवर लक्ष ठेवू शकाल आणि गरज पडल्यास त्याला मदत देखील करू शकता.

मुलांची दिनचर्या तयार करा

तुमच्या मुलांसाठी दिनचर्या सेट करा. या दिनचर्याअंतर्गत त्यांच्या खाणे, अभ्यास करणे, खेळणे आणि झोपणे यासाठी वेळ ठरवा. याशिवाय त्यांचे सर्व सामान सुरक्षित ठेवा जेणेकरून त्यांना तुमच्याशिवाय ते शोधण्यात कोणतीही अडचण येऊ नये. तुमच्या वाढत्या मुलालाही हे शिकवा.

कॉल करत रहा आणि बातम्या देत रहा

तुम्ही तुमच्या ऑफिसमधूनही मुलांची काळजी घेऊ शकता. यासाठी तुम्ही तुमच्या मुलांना दुपारच्या जेवणाच्या, चहा-कॉफीच्या ब्रेकमध्ये फोन करून त्यांच्या तब्येतीची चौकशी करू शकता. तुम्ही तुमच्या जोडीदारालाही हे करायला सांगा, पालकत्व ही पती-पत्नी दोघांचीही जबाबदारी आहे. तसेच, जर तुमच्या मुलांकडे मोबाईल असेल तर त्यांना नेहमी लोकेशन ऑन ठेवण्यास सांगा जेणेकरून गरज पडल्यास तुम्ही त्यांना मदत करू शकता.

सुट्टीच्या दिवशी एकत्र वेळ घालवा

तुमच्या व्यस्त शेड्युलमध्ये तुम्हाला जेव्हा कधी वेळ मिळेल तेव्हा तो तुमच्या मुलांसोबत घालवा. याशिवाय जेव्हाही तुम्हाला सुट्टी असेल तेव्हा या काळात कुटुंबाला वेळ देण्याचा प्रयत्न करा. या काळात तुम्ही त्यांच्यासोबत अन्न खाऊ शकता, त्यांच्यासोबत खेळू शकता किंवा कुठेतरी बाहेर जाऊ शकता किंवा तुम्हाला हवे असल्यास तुम्ही एकत्र खरेदीलाही जाऊ शकता. याशिवाय जेव्हाही तुम्हाला वेळ मिळेल तेव्हा तुमच्या मुलांचे विचार नक्कीच जाणून घ्या.

औषध ठेवा

ऑफिसमधून आल्यावर जर तुम्ही घरातील कामात व्यस्त राहिलात तर तुम्हाला तुमच्या मुलासाठी वेळ काढता येणार नाही. अशा परिस्थितीत घरातील कामासाठी मोलकरीण ठेवल्यास बरे होईल. याच्या मदतीने तुम्ही ऑफिसला जाण्यापूर्वी आणि परतल्यानंतर तुमच्या मुलासोबत वेळ घालवू शकता.

जोडीदाराची मदत घ्या

मुलाची जबाबदारी एकट्याची नाही. मुलाची काळजी घेण्यासाठी जोडीदाराची मदत घ्या. कधी तुमच्या जोडीदाराला मुलांना शिकवायला सांगा तर कधी त्यांचा टिफिन बनवण्यासाठी मदत घ्या. कधी-कधी ते पालक-शिक्षक सभांना जातात. जेव्हा तुम्ही बाळाला दूध पाजत असाल किंवा स्वयंपाकघरात व्यस्त असाल आणि ऑफिसमधून मेल येईल किंवा तुम्हाला क्लायंट प्रोजेक्ट तयार करायचा असेल, तेव्हा तुमच्या पतीची मदत घ्या. कुटुंबातील इतर सदस्य किंवा शेजारी काय विचार करतील याबद्दल अजिबात संकोच करू नका.

आईचे दूध साठवा

आई या नात्याने तुमच्या मुलाला योग्य वेळी आहार देणे ही तुमची जबाबदारी आहे. पण तुम्ही एक नोकरदार महिलादेखील आहात, त्यामुळे नवीन आई म्हणून तुम्ही तुमच्या मुलासाठी सर्व वेळ उपलब्ध राहू शकत नाही. अशा परिस्थितीत तुम्ही तुमच्या आईच्या दुधावर दगड मारून ते टिकवून ठेवू शकता. बाळाला भूक लागल्यावर घरातील इतर सदस्य बाळाला दूध पाजू शकतात.

नोंदणीकृत डे केअर सेंटरची मदत घ्या

तुम्हाला ऑफिसचे खूप काम असेल किंवा काही कामानिमित्त बाहेर जावे लागत असेल आणि मुलाला सोबत नेणे शक्य नसेल, तर तुमच्या परिसरातील नोंदणीकृत डे केअर सेंटरची मदत घ्या. तेथे उपस्थित असलेल्या कर्मचाऱ्यांना मुलांची काळजी घेण्याचे प्रशिक्षण दिले जाते आणि सर्व कर्मचाऱ्यांच्या वैयक्तिक नोंदी जवळच्या पोलिस ठाण्यात ठेवल्या जातात. होय, मुलाला नोंदणीकृत डे केअर सेंटरमध्ये सोपवण्यापूर्वी, मुलाची काळजी घेत असलेल्या कर्मचाऱ्याचे रेकॉर्ड तपासा.

नाही म्हणायला शिका

पालकत्वाची जबाबदारी फक्त आईवरच नाही. यात आईइतकीच भूमिका वडिलांचीही आहे. प्रत्येक गोष्टीची जबाबदारी घेऊन तुम्ही सर्वोत्कृष्ट आई व्हाल असा विचार टाळा, कारण यामुळे गोष्टी चांगल्या ऐवजी वाईट होऊ शकतात. म्हणून, आवश्यक तेथे न बोलण्यास शिका.

अनलिमिटेड कहानियां-आर्टिकल पढ़ने के लिएसब्सक्राइब करें